به گزارش همشهری آنلاین، روستایی از سنگ؛ این احتمالا عبارتی است که بعد از دیدن «ورکانه»، روستای نمونه گردشگری استان همدان، به ذهنتان می‌آید، آن چیزی که ورکانه را برای مسافران تماشایی کرده، بافت دیدنی روستاست؛ کوچه‌پس‌کوچه‌ها و خانه‌های سنگی، روستا را تبدیل به یک منطقه شگفت‌انگیز کرده؛ چراکه برخلاف خانه‌های چوبی روستایی مناطق شمال و خانه‌های خشتی و گلی سایر مناطق روستایی ایران خانه‌های اینجا سنگی است و تصویری متفاوت از آنچه تاکنون از یک روستا در ذهن دارید، پیش چشمتان می‌آورد. نام روستا هم احتمالا بی‌ارتباط با این بافت سنگی نیست. «ورکان» در گویش محلی به معدن می‌گویند. معادن سنگی اطراف روستا احتمالا در سال‌های دور و چیزی حدود ۴۰۰ سال پیش فعال بوده و ورکانه را به شمایل امروزی‌اش درآورده. شاید هم اسم روستا وجه تسمیه دیگری هم داشته باشد؛ اما هرچه باشد، این روستای سنگی در پاییز زردرنگ یکی از زیباترین روستاهای ایران می‌شود.
روستایی سینمایی
روستای زیبای ورکانه که به نام روستای رنسانسی هم مشهور است، با کوچه‌ها و خانه‌های سنگفرش لوکیشن فیلم‌های مختلفی است، علی شاه‌حاتمی لوکیشن فیلم جدید خود «پرواز مرغابی‌ها» را اینجا انتخاب کرد و ابراهیم فروزش هم فیلم «شیر تو شیر» را براساس داستان هوشنگ مرادی‌کرمانی در روستای ورکانه می‌سازد.
هوا سرد است
قبل از حرکت حتما لباس گرم و کفش کوهنوردی همراه ببرید. اگر با اطراف ورکانه آشنایی ندارید، حتما با یک بلد سراغ ارتفاعات بروید. آب معدنی هم همراه ببرید؛ چون در بقالی‌های ورکانه خبری از بطری‌های آب معدنی نیست.
چطور برسیم؟ | به سوی سنگ‌آباد
در جاده همدان ـ ملایر باید به سمت خروجی سد اکباتان حرکت کنید و چند روستا را رد کنید تا به ورکانه برسید.
خودروی شخصی: اول باید به همدان برسید و از آنجا به سمت جاده همدان - ملایر بروید. پس از خروج از شهر و تقریبا پنج کیلومتر رانندگی در سمت راست جاده تابلوی به سمت «سد اکباتان» خودنمایی می‌کند. وارد مسیرِ این جاده شوید و پس از عبور از سد اکباتان و روستاهای «یلفان»، «شمس‌آباد» و «علی‌آباد» به ورکانه می‌رسید. مسافت ۳۰ کیلومتری همدان تا ورکانه را نیم ساعته طی خواهید کرد.
تاکسی: اگر از خودروی شخصی خبری نیست، باید از تاکسی‌های خطی و سواری ورکانه استفاده کنید. ابتدا از میدان امام(ره) (میدان مرکزی شهر همدان) به خیابان شهدا و بعد به خیابان اراک بروید. کنار گاراژ قدیمی، نزدیک میدان امام‌حسین(ع)، تاکسی‌ها منتظر مسافر هستند تا آنها شما را به روستا ببرند.
چطور بگردیم؟ | گردش در سنگفرش
قبل از گردش در ورکانه اول خودرو را در محوطه پارکینگ اول روستا پارک و بعد گردش را شروع کنید.
برای بهتر گشتن در روستا، باید محله‌های آن را خوب بشناسید. محله «درب مسجد»، قدیمی‌ترین محله روستا، مسجد و حمام و مخابرات دارد. ورودی روستا از محله «کردها» در شرق روستاست. «خرمن‌جا» محل تجمع اهالی است و «عباس‌آباد» هم خانه‌های تازه‌ساز دارد و همسایه رودخانه است. اما غیر از محله‌های پیچ‌در پیچ روستا دیدنی‌های زیاد دارد:
کوچه‌گردی: چیزی که در ورکانه توجه را جلب می‌کند، بافت سنگی روستاست، از کوچه‌های سنگی گرفته تا خانه‌هایی با دیواره‌های سنگی. کوچه‌ها عرض کمی دارند و بعد از بازسازی چراغ‌های روشنایی شب‌های اینجا را زیباتر کرده.
طبیعت اطراف روستا: طبیعت روستا کوهستانی است و ارتفاعات آن معمولا به دره‌های زیبایی ختم می‌شوند که رودخانه‌های دائمی و فصلی دارند. دره‌های «یوردِ صفرخان»، «تخته‌سنگ»، «جن‌درّه» و «سوبلاغ» در جنوب و جنوب شرقی بیرون روستا محل خوبی برای گذراندن یک بعدازظهر خنک هستند.
بقعه غیب: بقعه غیب در محله «درب مسجد» روستا قرار دارد و اهالی ارادت خاصی به او دارند. پنجشنبه و جمعه محوطه این آرامگاه خیلی شلوغ است.
قلعه مهری خانم: اگر از ورکانه دو کیلومتر به طرف جنوب بروید، به بقایای یک قلعه که به قلعه «مهری خانوم» معروف است، برمی‌خورید. اهالی می‌گویند اینجا متعلق به مهری، دختر خان قدیمی روستاست. در کنار بقایای این قلعه می‌توانید یک اصطبل سنگی بزرگ را هم ببینید که در زمان پهلوی دوم به عنوان اصطبل دربار در بهار و تابستان مورد استفاده قرار می‌گرفته.
کجا بمانیم؟ | اقامت بکر
ورکانه مدرسه، مسجد و خانه بهداشت و اقامتگاه بومگردی دارد. علاوه بر این می‌توانید ویلا و سوئیت نیز در این روستا اجاره کنید. همچنین شاید بتوانید بعد از هماهنگی با شورای روستا، شب را در این مدرسه این روستا بگذرانید.
منبع: ماهنامه سرزمین من؛ سال ۸۹