ستاره حجتی-همشهری آنلاین:
کهگیلویه و بویراحمد را به نام سرزمین طبیعت بکر ایران می‌شناسند. مکانی که گویی تمثالی از بهشت برین بر زمین است. زاگرس با همه شگفتی‌هایش در خلق چشمه‌ها، دریاچه‌ها، تنگه‌ها و آبشارها، خودش را در این سرزمین نشان می‌دهد. اما ساختار ضعیف گردشگری در چنین استانی، سهم اقتصاد از گردشگری را به حداقل ممکن رسانده است. نبود نظارت بر گردشگری مسئولانه در این مناطق نیز باعث افزایش زباله و انواع تخریب‌های انسانی در مناظر طبیعی آن شده است.
تنگه تامرادی، شاهدی بر تاریخ منطقه
اگر به یاسوج رفته باشید و تنگه تامرادی را ندیده باشید بی‌گمان سفری نیمه کاره داشتید. محلی پر از آبشارهای بکر و چشمه‌های طبیعی. تنگه ای که علاوه بر زیبایی طبیعی به ارث رسیده از زاگرس، شاهد تاریخ کهگیلویه و بویر احمد نیز بوده است. این منطقه محل وقوع بسیاری از جنگ‌های مهم و سرنوشت‌ساز تاریخ ایران است. از جنگ‌های آریوبرزن و اسکندر مقدونی بگیرید تا جنگ‌های کی‌لهراس و رضاخان.
دشت راق و هزار چشمه
در ۶۰ کیلومتری مرکز استان، منطقه‌ای سردسیر با میانگین ارتفاع ۲۸۰۰ متر از سطح دریا به نام دشت راق قرار دارد. سرزمینی که لاله‌های واژگون در سراسر آن به چشم می‌خورد و منظره چشمگیری خلق می‌کند. منطقه ییلاقی دشت راق از جمله جاذبه‌های گردشگری یاسوج است که نمی‌توان به راحتی از آن گذشت. دشتی سرسبز که مساحتی بیش از یک‌هزار هکتار دارد و پر است از چشمه‌های طبیعی و گیاهان خودرو. تعداد زیاد چشمه‌های کهگیلویه و بویراحمد آن را به سرزمین هزار چشمه شهره کرده است. صفتی که در کتب تاریخی نیز از آن نام برده‌اند و سیاحان اروپایی می‌گویند که تعداد چشمه‌هایش از هزار نه، بلکه از شمار فزون است.
عمر ۱۲۵ میلیون ساله غار ده شیخ
در بخش پاتاوه شهر دنا، روستایی سنتی به نام ده‌شیخ قرا دارد. در مجاورت این روستای سردسیر غار آهکی شگفت‌انگیزی وجود دارد که مربوط به دوره دوم زمین‌شناسی است و بیشتر از ۱۲۵ میلیون سال قدمت دارد. این غار به صورت اتفاقی در سال ۸۹ توسط چوپانی از اهالی ده‌شیخ کشف شد و پس از کاوش و مطالعه از سوی پژوهشگاه میراث فرهنگی و سازمان هواشناسی کشور به عنوان یکی از شگفت‌انگیزترین غارهای ایران معرفی شد. گردشگران به این غار لقب علی‌صدر دوم داده‌اند. غار ده شیخ دنا بیش از ۶ کیلومتر عمق دارد و غار آهکی کاملا طبیعی است. این غار با دارا بودن هفت گالری و دالان‌ها و مسیرهایی مختلف با نمایی از قندیل‌های آهکی گوناگون، منظره شگفت‌انگیزی ایجاد کرده است.
تنگه مهریان، مقصد سنگنوردان
در فاصله ۵ کیلومتری از یاسوج و در محل تلاقی دو رود آب‌نهر و مهریان، تنگه ای کم نظیر به نام مهریان قرار گرفته است که در میان منظره‌ای صخره‌ای، درختان چنار بیرون آمده از سنگ ها را هم به رخ می‌کشد. تنگ مهریان به دلیل وجود صخره‌های بزرگ و بکر، هر ساله میزبان سنگنوردان از سراسر ایران است.
این منطقه از معدود مناطق طبیعی استان است که امکانات رفاهی برای پذیرایی مسافران و گردشگران از جمله فروشگاه، رستوران، پارکینگ عمومی در آن تعبیه شده.
چشمه اسطوره‌ای بشو
چشمه میشی یا بشو از چشمه‌های اسطوره‌ای ایران در حوالی یاسوج است. در داستان‌های اساطیری ایران مانند شاهنامه آمده است که کیخسرو در این چشمه سر و تن بشست و در غاری آرمید.
چشمه میشی در فاصله ۵ کیلومتری از شهر سی‌سخت قرار گرفته است و آب آشامیدنی این منطقه را تامین می‌کند. سردی آب این چشمه به حدی است که تا فاصله ۸۰۰ متری از محل جوشش، نمی‌توان دست را در آن نگه داشت. چشمه میشی چشمه‌ای دائمی است. این چشمه از ارتفاعات دنا سرچشمه می‌گیرد و از مهم‌ترین چشمه‌های منطقه سی‌سخت به شمار می‌رود و آب مصرفی باغ‌ها و کشتزارهای این منطقه را تامین می‌کند.
طبیعت بکر المون
در ۵۰ کیلومتری جاده یاسوج به نورآباد و در منطقه‌ای کوهستانی، دشت وسیع و سرسبزی به نام دره المون قرار گرفته است. دره‌ای که سراسر آن با درختان بلوط و گل‌های لاله واژگون پوشیده شده است. این منطقه به دلیل چشمه‌ها و آبشارهای متعدد خود، آب‌وهوایی مطبوع و ملایم و منظره‌ای تماشایی دارد.
دریاچه یخ زده برم الوان
دریاچه برم الوان در۴۰ کیلومتری شهر لیکک بهمئی، دهستان سرآسیاب یوسفی و همچنین در ۸۰کیلومتری شمال غربی دهدشت و در دامنه تپه ماهورهای گچی واقع شده است. این دریاچه با پوشش گیاهی و جانوری متنوع نه فقط در فصل سرما و زمان یخ‌زدگی یکی از اماکن جاذب گردشگران زمستانی است بلکه به واسطه زیست پلانگتون‌های کمیاب گیاهی می‌تواند به یکی از مناطق جاذب زیست شناسان نیز بدل شود که مانند بسیاری از حوزه‌های گردشگری در این استان از چشم متولیان گردشگری مغفول مانده است.
بنا بر آمار منتشر شده از سوی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، سالانه و تا پیش از شیوع کرونا بیش از یک میلیون و نیم گردشگر با نرخ ماندگاری بیش از ۲۴ ساعت به این استان سفر داشته‌اند که از این تعداد عددی در حدود هزار نفر را گردشگران خارجی شامل می‌شدند. مقصد اصلی مسافران این استان نیز بیش از محوطه‌ها و بناهای تاریخی، طبیعت بکر استان بود. با این حال در این استان فقط ۱۶ اقامتگاه بومگردی رسمی فعال است و بنا به اعلام همین سازمان در پیک گردشگری سالانه این استان، عموما از طرح‌های اسکان موقت استفاده می‌شود.
کهگیلویه و بویر احمد علاوه بر ۲۵۰ تفرجگاه طبیعی شناخته شده، ۳۰۰ بقعه متبرکه و افزون بر ۲۶۰۰ اثر تاریخی دارد که از این تعداد ۷۵۰ مورد در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اما برای تعداد انگشت شماری از این مجموعه گسترده، ساختارهای گردشگری در نظر گرفته شده است.