تاریخ انتشار: ۳ مهر ۱۳۸۷ - ۱۲:۴۲

آیدا ابوترابی: چهارشنبه هفته گذشته، یکی از مهم‌ترین آزمایش‌های فیزیکی بشر، در بزرگ‌ترین مرکز تحقیقات فیزیک هسته‌ای جهان، در مرز سوئیس و فرانسه، با موفقیت انجام شد.

   طی این آزمایش، در تونل شتاب‌دهنده‌ای به طول 27 کیلومتر، دسته پرتوهای پروتونی با سرعتی نزدیک به سرعت نور، از دو طرف به سوی یکدیگر پرتاب شدند. شرایط به‌وجود آمده شبیه  شرایط وقوع «مه‌بانگ» در 13میلیارد سال پیش و در زمان آفرینش کیهان بود.
دانشمندان همچنان در حال انجام آزمایش‌های تکمیلی و بررسی نتایج هستند.

   ***

بزرگ‌ترین مرکز تحقیقات فیزیک هسته‌ای جهان در نزدیکی شهر ژنو، در مرز میان دو کشور سوئیس و فرانسه، قرار گرفته است. این مرکز که «سرن» نام دارد، در سال 1954میلادی تأسیس شده است و از آن زمان تا به حال آزمایش‌های بسیاری در زمینه فیزیک بنیادی و هسته‌ای  و فناوری اطلاعات در آن انجام گرفته است. به‌عنوان مثال همین www که شما از آن برای دستیابی به سایت مورد نظرتان در اینترنت استفاده می‌کنید، سال 1990میلادی برای اولین بار در مرکز تحقیقاتی سرن استفاده شده است.

   این علامت که به معنای شبکه سراسری جهانی است، یکی از ابتکارهای این مرکز است که به منظور ایجاد ارتباط بین متخصصان و پژوهشگران فیزیک ذرات در سرن به‌وجود آمد.
در پنجاهمین سال تأسیس این پایگاه علمی، بخش دیگری به نام «جهان علم و نوآورى» در این مجموعه آغاز به کار کرد که هدف اصلی آن کشف رازهای مربوط به پیدایش جهان  است. هم‌اکنون یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های این بخش اجرای پروژه بزرگ «ال‌اچ‌سی» معروف به شتاب‌دهنده است که کار روی آن از حدود 20سال پیش آغاز و به‌عنوان بزرگ‌ترین پروژه تحقیقاتی جهان شناخته شده است.

 برای این پروژه، چهار آزمایش بزرگ با آشکارسازهای زیادی طراحی شده است که تنها یکی از آنها توسط 2000محقق از سراسر دنیا صورت گرفته است و در این جمع دانشمندان ایرانی نیز سهم به‌سزایی داشته‌اند. هدف عمده این پروژه کشف ذره‌ای به نام «هیگز» است که وجود آن از سال‌ها قبل پیش‌بینی شده است و اثبات وجود آن به بخش قابل توجهی از ابهام‌های دانشمندان برای توجیه جرم‌دار شدن سایر ذره‌ها کمک می‌کند.

   همان‌طور که می‌دانید ذره‌ها در برخورد با یکدیگر متلا‌شی شده و به ذره‌های دیگری تبدیل می‌شوند. برای بررسی میزان فاصله و سرعت آنها، محاسبه انرژی خارج شده، طول عمر ذره‌ها و ... از دستگاه «آشکارساز» استفاده می‌شود. دانشمندان امیدوار هستند که با بررسی اطلاعاتی که از این دستگاه 10هزار قطعه‌ای ثبت می‌شود، از بسیاری از رازهای کائنات پرده‌برداری کنند.

   هفته گذشته برای اولین بار دستگاه شتاب‌دهنده حلقوی شکل «ال‌اچ‌سی» که بزرگترین دستگاه شتاب‌دهنده دنیا و مهمترین ماشین علمی ساخت بشر محسوب می‌شود، با موفقیت آزمایش شد.

   دانشمندان امیدوار هستند که با ادامه تحقیق‌ها و آزمایش‌ها  روی این دستگاه، لحظه آفرینش جهان را شبیه‌سازی کرده و به پاسخ‌هایی برای چگونگی خلقت و پیدایش کیهان دست پیدا کنند.