همشهری- مرضیه حسینی: برای کسی که شغلش رانندگی با موتور است، یعنی به‌عنوان پیک‌موتوری کار می‌کند، مهم‌ترین موضوع داشتن موتوری مناسب و متناسب با حرفه او ا ست. این موتور لازم است دارای ویژگی‌های خاصی باشد و ممکن است موتوری که حتی ۲۰۰ میلیون تومان قیمت دارد به‌کار یک راننده پیک‌موتوری نیاید. نکته دیگر در این رابطه، به‌صرفه و اقتصادی بودن موتور است. از آنجا که راننده‌های پیک‌موتوری، به‌ویژه کسانی که مستقل کار می‌کنند و در استخدام شرکت‌ها نیستند، در زمره اقشار کم‌برخوردار قرار می‌گیرند، داشتن موتوری که چندان هزینه‌بر نباشد برایشان مهم است. سؤال مهم این است که چنین موتوری چه ویژگی‌هایی دارد؟
چه موتوری مناسب نصب باکس است؟
به‌گفته کسانی که تجربه کار به‌عنوان پیک را دارند، موتورهایی که به «موتور خیابانی» معروفند، بهترین نوع موتور برای کار پیک هستند و در مقایسه با موتورهای اسکوتر یا موتورهایی که بین فرمان و زین آنها خالی است، دارای مزایای بیشتری‌اند. بستن باکس روی موتورهای اسکوتری کار دشواری است، درحالی‌که سوارکردن باکس پیک‌موتوری روی موتورهای خیابانی زحمت چندانی ندارد. نکته دیگر اینکه نصب ترک‌بند روی موتور اسکوتری به‌دلیل کوچک‌بودنِ جای نشستن مقدور نیست اما موتورهای خیابانی این مشکل را ندارند. انواع دیگر موتور که بسیار شیک و گران‌قیمت هستند، مانند موتورهای بیابانی یا ریسینگ‌ها نیز مناسب کارکردن نیستند.
موتور هوندا؛ همچنان محبوب
از آنجا که راننده‌های پیک‌موتوری، موتورهای کم‌خرج و کم‌مصرف را انتخاب می‌کنند، حجم موتور و عددی که تحت عنوان سی‌سی برای آن تعریف می‌شود و در واقع نشان‌دهنده میزان سوخت و قدرت موتور است، در این انتخاب مهم است. مسئله دیگر دردسترس‌بودن قطعات موتور موردنظر در وقت تعمیر و آشنایی تعمیرکاران با تعمیر موتور است که درخصوص پیک‌های موتوری به‌دلیل مصرف زیاد و استهلاک بالا، نیاز به تعمیر بیشتر حس می‌شود. بنا به تجربه موتورسواران و پیک‌های موتوری، موتور هوندا، موتوری است که تقریبا تمام ویژگی‌های گفته‌شده را دارد.
موتور هوندا از نوع ۱۲۵ سی‌سی است و تعمیرکارهای موتورسیکلت به‌خوبی با تعمیر آن آشنایی دارند. هوندا البته موتورسیکلتی قدیمی است و در چند سال اخیر موتورهای دیگری که حجم ۱۵۰ یا ۱۸۰ سی‌سی دارند و برای کار پیک مناسب باشند نیز وارد بازار شده است، به‌عنوان مثال موتورسیکلت‌هایی که با نام «آپاچی» و «پالس» و موارد مشابه فروخته می‌شوند، در همین محدوده حجمی قرار می‌گیرند. قیمت این نوع موتورسیکلت‌ها بسته به حجم موتور از ۴۲ تا ۴۸میلیون تومان متغیر است. موتور هوندا نیز از ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان به فروش می‌رسد.
کم‌مصرف بودن و وضعیت دنده موتور
یکی دیگر از ویژگی‌های موتورسیکلت مناسب پیک‌موتوری، حجم باک بنزین است. کم‌مصرف‌بودن و مصرف حداقل روزی یک باک بنزین برای کسی که با موتور خود کار می‌کند، مهم است. موتورهای «ویگو» درست است که کم‌مصرف هستند اما باک کوچکی دارند و تنها ۴ لیتر بنزین را جا می‌دهند، موتورهای خیابانی خانوادهCG با باک ۹ تا ۱۰ لیتری، بهتر جوابگوی نیازهای پیک‌موتوری‌ها هستند. در کنار باک، دنده‌ای یا اتوماتیک‌بودن موتور هم اهمیت دارد. از این حیث، موتورهای اسکوتری در مقایسه با مدل‌های خیابانی به این دلیل که کلاچ ندارند و در پاره‌ای از مدل‌ها نیازی به تعویض دنده هم نیست، موتورهای راحت‌تری‌اند.
هوای پاک و موتورهای برقی
در چند سال اخیر در کنار موتورهای بنزینی، شاهد ورود موتورهای برقی به بازار هستیم. این نوع از موتورها از آنجا که سروصدای کمی دارند، سوخت مورد نیازشان برق شهری است و با یک باتری پرظرفیت کار می‌کنند، در شهری مانند تهران که تعداد زیادی از افراد به‌عنوان پیک‌موتوری کار می‌کنند، برای پرهیز از آلودگی صوتی و آلودگی هوا بسیار مفیدند. به‌رغم این ویژگی‌ها، استفاده از موتورهای برقی در ایران معمول نیست.
اهمیت لوازم یدکی
توجه به سال ساخت و مدت زمان یا کیلومتری که موتور کار کرده است، در خرید موتور دست‌دوم مهم است. گفته می‌شود موتورسیکلت با کیلومتر بالای ۱۰ هزار اصلا به‌صرفه نیست. یکی دیگر از مسائلی که برای راننده پیک‌موتوری بسیار مهم است، دردسترس‌بودن لوازم یدکی است، به‌ویژه این که وضعیت قطعات و لوازم یدکی در ایران چندان رضایت‌بخش نیست و اگر موتورسیکلت فردی که راننده پیک‌موتوری است با عرف موجود فاصله زیاد داشته باشد، برای یافتن قطعات یدکی هزینه زیادی را متحمل خواهد شد؛ بنابراین بهتر است کسی که می‌خواهد به‌عنوان پیک موتوری مشغول به‌کار شود، موتورسیکلتی بخرد که در ایران تولید شده باشد یا حداقل کشور سازنده‌اش با ایران رابطه خوبی داشته باشد. موتورهای هندی در این زمینه مناسبند.