همشهری- سمیرا مصطفی‌نژاد: آمریکایی‌ها و احتمالا بسیاری از مردم در کشورهای دیگر در سیاه‌ترین روزهای بحران همه‌گیری کووید-۱۹ راهکاری خنده‌دار برای دور شدن از تلخی واقعیت یافتند. آنها برای فراموشی آنچه در پس دیوارهای خانه درحال رخ دادن بود، به برنامه‌های کمدی روآوردند. براساس گزارش شرکت پژوهشی نیلسن، تنها آمریکایی‌ها، در سال ۲۰۲۰ بیش از ۱.۳ هزار میلیارد دقیقه کمدی در تلویزیون ملی خود تماشا کرده‌اند. محبوب‌ترین مجموعه طنزی که در این دوران تماشا شده، مجموعه «دوستان» بوده که ساخت آن در سال ۲۰۱۰ به پایان رسیده است.
تماشاگران با تماشای ۹۷ میلیارد دقیقه از این مجموعه بار دیگر آن را به محبوب‌ترین برنامه طنز در آمریکا تبدیل کردند. اگرچه این سریال همواره جزو محبوب‌ترین‌های تاریخ تلویزیون بوده است اما میزان تماشای این سریال به نسبت سال ۲۰۱۹ حدود ۳۰ درصد افزایش داشته است. پس از این مجموعه، سریال «نمایش اندی گریفیت» با ۵۸ میلیارد دقیقه تماشا رتبه دوم و مجموعه «روزینا» با ۲۰ میلیارد دقیقه تماشا، رتبه سوم را به‌دست آورده است.
در این میان، علاوه بر این که برنامه‌های طنز درحال پخش مجبور شدند شکل تولید برنامه خود را تغییر دهند- برای مثال «تره‌ور نوآ» کمدین آفریقایی و مجری برنامه «دیلی شو» اپیزودهای برنامه‌های خود را در خانه شخصی‌اش ضبط می‌کرد- عده‌ای از تولیدکنندگان برنامه‌های طنز تلاش کردند برای حفظ روحیه مردم و همچنین برای کمک به بقای برنامه‌های طنز، دست به ابتکاراتی بزنند و برنامه‌هایی سازگار با سبک جدید زندگی در دوران کرونا بسازند.
از اجرای استندآپ کمدی به‌صورت آنلاین و در اپلیکیشن زوم گرفته تا تولید سریال در انزوای قرنطینه کرونا، دست‌اندرکاران صنعت کمدی در تلاش بودند تا ثابت کنند خنده واقعا می‌تواند دوای هر دردی باشد. اگرچه این برنامه‌ها نتوانست جان بسیاری را از مرگ نجات دهد اما توانست روحیه بسیاری از انسان‌ها را در تاریک‌ترین دوران تاریخ معاصر بشر حفظ کند.
در ادامه به چندین مورد از برنامه‌های طنزی که در دوران همه‌گیری ساخته یا پخش شده‌اند اشاره می‌شود.
مرگ بر ۲۰۲۰
ویژه‌برنامه تلویزیونی پرستاره «مرگ بر ۲۰۲۰» کمدی گذشته‌نگرانه‌ای درباره وقایعی است که در سال ۲۰۲۰ به‌ویژه در آمریکا و بریتانیا رخ داده‌اند. تهیه‌کنندگان مجموعه «آینه سیاه» تهیه این ویژه‌برنامه طنز را با این هدف که دردهای مردم را کاهش دهند به‌عهده گرفتند تا بتوانند گنگ و وحشتناک‌بودن رویدادهای ناشی از کرونا را با نگاه طنز مدیریت کنند. به‌گفته چارلی بروکر، یکی از تهیه‌کننده‌های مجموعه «آینه سیاه» از آنجا که پخش این مجموعه در سالی که از اساس تاریک و غمگین بود مناسب نبود، ویژه‌برنامه مرگ بر ۲۰۲۰ با حضور ستارگانی مانند هیو گرانت، لیزا کودرو و ساموئل‌ال‌جکسون ساخته شد. این برنامه، مستندنمایی است که در آن تصاویری حقیقی با صحبت‌های شخصیت‌های غیرواقعی درهم آمیخته شده است. تصاویر هنرپیشه‌ها در روزهای جداگانه و فضاهایی مجزا از یکدیگر در شهرهای مختلف مانند لندن و لس‌آنجلس برداشته شده است. در این ویژه‌برنامه ۷۰ دقیقه‌ای با نگاهی طنز به موضوعاتی مانند مهار همه‌گیری، جنبش «زندگی سیاهان مهم است»، انتخابات آمریکا، خیزش اپلیکیشن تیک‌تاک و مراسم اسکار پرداخته شده است.
کمدی باربیکیو در حیاط خلوت
«آماری لی»، استندآپ کمدین آمریکایی خسته از اجراهای آنلاین و حضور نداشتن مخاطبان در برنامه‌های طنزش به واسطه همه‌گیری، تصمیم گرفت برنامه اجرای زنده طنز در فضای باز را ایجاد کند.
«کمدی باربیکیو در حیاط خلوت» برنامه طنزی با حضور تمامی کمدین‌های مشهور فعال در شبکه‌های اچ بی‌او، نتفلیکس، کمدی سنترال و دیگر شبکه‌های مشهور جهان است.
این برنامه از ژوئن ۲۰۲۱ ماهی یک‌بار در فضای حیاط خانه‌ای در همپتون کالیفرنیا اجرا می‌شود تا فاصله‌گذاری ایمن میان حاضران رعایت شود و تماشاچیان بتوانند غذای دلخواه خود را هم سفارش دهند.
استندآپ کمدین‌ها از این برنامه استقبال زیادی کرده‌اند زیرا به‌گفته اریک ریورا، کمدین آمریکایی باوجود نمایش‌های آنلاین یا درایو-این (تماشا از درون خودرو) شنیدن صدای خنده تماشاگران همواره انرژی متفاوتی به اجراکننده‌ها می‌دهد و همین انرژی با ایجاد شادی بیشتر به مخاطبان بازمی‌گردد.
دیلی‌شو (نمایش روزانه) از راه دور
برنامه محبوب طنز دیلی‌شو یا «نمایش روزانه» که تولید تلویزیونی آن پس از آغاز همه‌گیری متوقف شد، با تغییر نامی زیرکانه از ۲۳ مارس ۲۰۲۰ به «نمایش فاصله‌گذاری اجتماعی روزانه» به‌صورت آنلاین پخش شد. تره‌ور نوآ، کمدین اهل آفریقای‌جنوبی و مجری برنامه دیلی‌شو در نسخه کرونایی برنامه‌اش از خانه خود با تیم برنامه دیلی‌شو که هرکدام از خانه‌های خود مسئولیت خود را اجرا می‌کردند، همکاری کرد تا قسمت‌هایی متناسب با وضعیت همه‌گیری کرونا را آماده و از طریق شبکه کمدی سنترال پخش کند. اگرچه نمایش‌های طنز زیادی با آغاز همه‌گیری خود را به فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی منتقل کردند اما دیلی‌شو به لطف ادیت‌های پیچیده، استفاده از ویدئوهای کوتاه و تصاویر و گرافیک‌های مختلف توانست در میان مخاطبان در قرنطینه موفقیت بیشتری به‌دست آورد. هر اپیزود از این برنامه در یوتیوب طی ۲۴ ساعت بیش از ۳ میلیون بازدید دریافت می‌کرد. این برنامه اکنون با کاهش نرخ مرگ‌ومیر و ابتلا در آمریکا به وضعیت عادی تولید و پخش خود بازگشته است.
بو برنهام: درون
نویسنده، کارگردان، تهیه‌کننده، تصویربردار و بازیگر این مجموعه کمدی محصول شبکه نتفلیکس، بو برنهام، کمدین آمریکایی است. برنهام در این مجموعه رویدادهای سال ۲۰۲۰ را به شکلی به تصویر کشیده است تا از دل وحشت و اندوه سال ۲۰۲۰ خنده بیرون بکشد. مانند آنچه برای همه مردم جهان در سال ۲۰۲۰رخ داد، کل این مجموعه در داخل خانه و در فضای بسته تصویربرداری شده است. این مجموعه پرتره‌ای از زندگی در طول سیاه‌ترین لحظات همه‌گیری و زندگی مردی را که در تلاش است جهانی مملو از اپلیکیشن‌ها، الگوریتم‌ها، لایک‌ها و هیاهوی دیجیتال را در کند به تصویر کشیده است. تمامی این مجموعه داخل خانه شخصی برنهام و بدون حضور هیچ تماشاچی یا عوامل صحنه‌ای ساخته شده است.
فاصله اجتماعی
IMDB این مجموعه را یک کمدی تراژدی معرفی کرده است که در آن صحنه‌هایی گاه طنزگونه و گاه تاریک از تلاش انسان برای ارتباط با دیگران در شرایط انزوا به تصویر کشده شده است. این محصول شبکه نتفلیکس توسط «جنجی کوهان» تهیه شده است و در آن بازیگران در خانه‌های خود و در شرایط قرنطینه از خود تصویربرداری می‌کنند. به‌گفته کوهان این ابتکار باعث می‌شود مردم بتوانند داستان‌هایی حقیقی را از لحظاتی که بازیگران در آن زندگی می‌کنند، داستان‌هایی منحصربه‌فرد، شخصی و عمیقا انسانی درباره زندگی انسان در انزوا را تماشا کنند. این مجموعه، از راه دور توسط دیه‌گو ولاسکو کارگردانی شده است.
اتصال
این کمدی موقعیت به تهیه‌کنندگی «مارتین گرو» و «برندن گال» در روزهای اوج همه‌گیری کرونا در شبکه NBC پخش شد. اگرچه پخش تلویزیونی این کمدی که درباره تلاش گروهی از دوستان برای حفظ ارتباط با یکدیگر در دوران قرنطینه و منع رفت‌وآمد همه‌گیری کرونا بود پس از ۴ قسمت متوقف شد اما مابقی اپیزودهای آن در وب‌سایت NBC منتشر شدند. داستان این مجموعه علاوه بر تلاش بر حفظ ارتباط از طریق ارتباط ویدئویی، زندگی تک‌تک این دوستان و چگونگی کنار آمدن آنها با مشکلات زندگی در دوران همه‌گیری را از نگاه طنز روایت می‌کند.
پاندمونیوم
یک کمدی موقعیت انگلیسی که پخش آن را شبکه بی‌بی‌سی به‌عهده گرفته است.
این مجموعه که پخش آن از اواخر سال ۲۰۲۰ آغاز شد، داستان خانواده «جیساپ» را در دوران همه‌گیری کرونا در سال ۲۰۲۰ روایت می‌کند.
داستان درباره وضعیت اقتصادی و روابط خانوادگی نابه‌سامانی است که همه‌گیری کرونا برای این خانواده به ارمغان آورده است و تمامی این صحنه‌های طنزگونه توسط دوربین دستی سم، جوان‌ترین عضو خانواده ضبط می‌شود.