به گزارش همشهری آنلاین به نقل از روزنامه همشهری، چندی پیش هم ابوالفضل عمویی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اعلام کرد که «در نشست آینده همسایگان افغانستان قرار است هیأت حاکمه کابل حضور پیدا کنند.» بر این اساس می‌توان گفت که در آینده نزدیک شاهد تغییرات جدی در روابط کشورهای منطقه و به‌ویژه ایران با گروه طالبان خواهیم بود.
عمویی البته در ادامه صحبت‌های خود علت دعوت نکردن از طالبان در نشست نخست همسایگان افغانستان را این طور عنوان کرد که «باید پیش‌تر حضور طالبان در نشست آتی رأی‌گیری و تأیید می‌شد و بعد از رأی اعضا مقرر شد نمایندگان طالبان در نشست آتی حضور داشته باشند.»
بر این اساس در واقع حضور هیأتی به نمایندگی از طالبان تصمیم جمعی همسایگان حاضر در نشست بوده است. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در ادامه گفت‌وگوی خود با فارس، ضمن اشاره به نشست همسایگان افغانستان که به میزبانی جمهوری اسلامی ایران در تهران برگزار شد، تصریح کرد: مهم‌ترین نکته اجلاس همسایگان افغانستان آن بود که همه همسایگان این کشور در موضوع ضرورت حفظ امنیت این کشور در مسیر تحولات و همینطور تشکیل یک دولت فراگیر که حقوق همه اقوام را پوشش دهد، تأکید داشتند.
وی افزود: در پایان این نشست مقرر شد که دور بعدی اجلاس همسایگان افغانستان در یکی از کشورهای همسایه افغانستان برگزار شود و فکر می‌کنیم اقدام مؤثری در ابتدای فعالیت دولت سیزدهم محسوب می‌شود. وی افزود: در جلسه تهران نمایندگان طالبان حضور نداشتند اما مقرر شد در دور آتی نشست همسایگان افغانستان از هیأت حاکمه کابل در این جلسه حضور پیدا کنند. البته مطلع شدیم که طالبان از برگزاری و بیانیه مشترک این اجلاس استقبال و تشکر کرده است که این موضوع نشان‌دهنده آن است که هیأت حاکمه کابل به مواضع کشورهای همسایه افغانستان توجه لازم را دارد. به هر روی، جمهوری اسلامی ایران گرچه هنوز گروه طالبان و «امارت اسلامی افغانستان» را به رسمیت نشناخته است، اما به دلایلی روابط با این کشور برقرار است و در ماه‌های اخیر هم علاوه بر سفر استاندار خراسان رضوی به افغانستان و دیدار او با مقامات طالبان، سفیر کشورمان هم دیدارهایی با مقامات این کشور داشته است. در ادامه همین روابط و در دیداری که اخیرا بهادر امینیان، سفیر ایران در کابل با عبدالباقی حقانی، سرپرست وزارت تحصیلات عالی طالبان داشت توافق شد که به‌منظور همکاری‌های دوجانبه، تنظیم بورسیه‌های تحصیلی و بررسی مشکلات دانشجویان افغان در ایران، هیأتی از کابل به تهران سفر کند.
در این فاصله و پیش از حضور هیأت امارت اسلامی افغانستان در ایران، خبرگزاری اسپوتنیک در گزارشی به نقل از منابع آگاه خود در افغانستان مدعی شد که احمد مسعود، فرمانده جبهه مقاومت ملی افغانستان به ایران سفر کرده و چهارشنبه گذشته در مشهد با محمد اسماعیل‌خان، فرمانده پیشین جهادی و والی سابق هرات دیدار کرده است.
اسپوتنیک در ادامه گزارش داد که احمد مسعود در این دیدار، حامل پیام دعوت امام‌علی رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان برای تشکیل حکومت فراگیر در افغانستان بوده است. این خبرگزاری افزود: فرمانده اسماعیل‌خان تاکنون به این پیام پاسخی نداده است. قابل ذکر است که جبهه مقاومت ملی نیز تاکنون در این زمینه چیزی اعلام نکرده است. چنین سفری ازسوی احمد مسعود شاید به‌دلیل سال‌ها زندگی و تحصیل در کشورمان و نیز حضور خانواده‌اش در ایران خیلی عجیب نباشد اما در این بازه زمانی می‌تواند معنادار باشد. چنانکه برخی صاحب‌نظران هم این سفر را پیامی ازسوی ایران به طالبان قلمداد کرده‌اند که به آنها هشدار دهند درصورت نپذیرفتن شروط ایران ممکن است سیاست ما تغییر کند. آنچه هست، آمد و شد طالبان به کشورمان تازگی ندارد و قطعا ادامه هم خواهد داشت، اما به هر روی هم این رفت‌وآمدها پیام سیاسی دارد و معنادار است و هم ایران انتظاراتی از این گروه دارد که درصورت برآورده شدن آنها، شاید در آینده نزدیک این گروه را به‌عنوان حاکم افغانستان به رسمیت بشناسد؛ اتفاقی که درصورت رخ دادن می‌تواند مهم‌ترین تصمیم سیاست خارجی دولت سیزدهم در منطقه قلمداد شود.
واکنش وزارت خارجه به حضور احمد مسعود در ایران و مشروعیت طالبان
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری خود در پاسخ به سؤالی درباره سفر احمد مسعود به تهران گفت: درباره سفرهای انجام شده به ایران ازجمله در مورد افغانستان این سفرها همواره با آگاهی کابل و دوستان در جهات مختلف جامعه مدنی و گروه‌های افغانستانی انجام می‌شده و انجام می‌شود. وی گفت که حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه ایران در امور افغانستان به‌زودی سفری به کابل خواهد داشت و این رفت‌وآمدها بین دو کشور همسایه در جریان بوده و ادامه خواهد یافت. سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره به رسمیت شناختن طالبان نیز بیان کرد: ما الان در نقطه‌ای نیستیم که درباره مشروعیت هیأت حاکمه سرپرستی افغانستان صحبت کنیم. دولت فراگیر به شمول همه اقوام و قومیت‌ها در افغانستان به‌عنوان دولت مسئول موضوعی است که جامعه جهانی منتظر آن است. ما نمی‌توانیم مردم افغانستان را تنها بگذاریم و هیأت حاکمه سرپرستی مواضع ایران را می‌داند و از آنها می‌خواهیم به‌عنوان هیأت حاکمه مسئول عمل کند.