به گزارش همشهری آنلاین به نقل از روزنامه همشهری، این سفر در زمانی انجام می‌شود که به اعتقاد کارشناسان، روابط ۲ کشور در مقایسه با گذشته، از سطح مطلوبی برخوردار نیست و تحولات اخیر در منطقه قفقاز عامل منفی بسزایی در بروز برخی اختلافات راهبردی میان ایران و ترکیه به‌شمار می‌رود. به‌نظر می‌رسد سفر چاووش‌اوغلو به تهران، قرار است درهای جدیدی را به سوی توسعه روابط دوجانبه بگشاید؛ موضوعی که در دیدارهای دیروز بر آن تأکید شد و قرار است ۲ کشور با تدوین نقشه‌راه همکاری‌های بلندمدت، به گسترش همکاری‌های سیاسی-اقتصادی متقابل بپردازند.
همانگونه که پیش‌بینی می‌شد، در جریان سفر دیروز وزیر امورخارجه ترکیه به تهران، بسیاری از دغدغه‌های مهم ۲ کشور مطرح شد. از تحولات قفقاز، افغانستان و لبنان گرفته تا توسعه روابط اقتصادی و همچنین ضرورت رفع تحریم‌ها علیه ایران، ازجمله موضوع‌هایی بود که محور اصلی رایزنی‌های دیروز را تشکیل می‌داد.
در چنین شرایطی به نظر می‌رسد ۲ کشور با اتخاذ رویکردهای عمل‌گرایانه، قصد دارند با پشت سر گذاشتن برخی تنش‌های اخیر، دور تازه‌ای از روابط دوجانبه را آغاز کنند؛ موضوعی که گفت‌وگوهای دیروز گواهی بر این مدعاست، تا جایی که چاووش‌اوغلو تهران را «خانه دوست» دانست و امیرعبداللهیان نیز بر اشتراکات موجود میان دو کشور تأکید کرد.
هشدار درباره تحرکات بیگانه
رئیس‌جمهوری در دیدار با وزیر امورخارجه ترکیه روابط نزدیک دو کشور را به نفع صلح و ثبات در منطقه دانست و گفت: ایران و ترکیه باید با نهایی‌کردن نقشه‌راه ارتقای همکاری‌ها که تدوین آن در دستور کار ۲ کشور است، آماده ارتقای روابط از سطح کنونی به همکاری‌های همه‌جانبه باشند.
سیدابراهیم رئیسی افزود: همکاری‌های منطقه‌ای ۲ کشور باید به همکاری در عرصه بین‌المللی تبدیل شود و این نوع تعاملات با توجه به جایگاه مهم ایران و ترکیه، می‌تواند در معادلات جهانی مؤثر باشد.
وی با اشاره به نگاه جمهوری اسلامی درباره توانایی کشورهای منطقه برای رفع مسائل خود بدون دخالت بیگانگان گفت: حضور بیگانگان جز ناامنی و تنش میان ملت‌ها و دولت‌های منطقه نتیجه‌ای ندارد؛ همچنان که ۲۰ سال حضور آمریکا در افغانستان جز قتل و خونریزی و تخریب نتیجه‌ای نداشت و مشخص شد مشکلات افغانستان به دست مردم این کشور و با کمک همسایگان قابل حل است.
رئیسی همچنین اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران با جمهوری آذربایجان و ترکیه فراتر از رابطه همسایگی، پیوند عمیق و دیرینه اعتقادی و فرهنگی دارد و نباید اجازه دهیم برخی تحرکات بیگانه، خدشه‌ای در روابط ایجاد کند.
نقش ایران در توسعه ثبات و تجارت در قفقاز جنوبی
وزیر امورخارجه ترکیه نیز در این دیدار با تأکید بر اینکه کشورش به‌دنبال ایجاد شتاب در افزایش سطح روابط با جمهوری اسلامی ایران است، گفت: ترکیه دولت جدید ایران را دولتی نتیجه‌گرا می‌داند و مصمم است سطح همکاری‌ها با تهران را هرچه بیشتر افزایش دهد.
مولود چاووش‌اوغلو با اشاره به اهمیت همکاری و مشارکت ایران در توسعه ثبات و تجارت در قفقاز جنوبی، تصریح کرد: برای افزایش ثبات و مناسبات تجاری در قفقاز جنوبی به‌دنبال ایجاد و تقویت همکاری‌های مشترک با جمهوری اسلامی ایران هستیم. وی همچنین با اشاره به تحولات منطقه، همکاری با ایران در مبارزه با تروریسم و ایجاد ثبات و آرامش در منطقه را خواستار شد.
سندی برای توسعه روابط
وزیر امورخارجه کشورمان نیز در جریان نشست خبری دیروز با همتای ترک خود، از توافق ۲ کشور برای تدوین نقشه‌راه همکاری‌های بلندمدت خبر داد و ابراز امیدواری کرد این سند در جریان سفر آینده رئیس‌جمهوری ترکیه به ایران نهایی شود.
حسین امیرعبداللهیان در این‌باره گفت: توافق کردیم به منظور تدوین نقشه‌راه همکاری‌های بلندمدت ایران و ترکیه، گفت‌وگوهای دیپلماتیک را آغاز کنیم و امیدواریم در جریان سفر آینده رئیس‌جمهوری ترکیه به تهران، این سند در حضور روسای جمهوری دو کشور به امضا برسد.
وی همچنین با بیان این که در این دیدار گفت‌وگوهای مفیدی در زمینه توسعه مناسبات دو کشور انجام و توافق‌هایی نیز حاصل شده است، از رایزنی درباره مسائل متنوع بین‌المللی و منطقه‌ای میان ایران و ترکیه خبر داد؛ رایزنی‌هایی که بر تحولات افغانستان و ثبات امنیت در غرب آسیا متمرکز بوده است.
بررسی تحولات منطقه‌ای
رایزنی پیرامون تحولات منطقه‌ای، بخش دیگری از گفت‌وگوهای دیروز وزرای امورخارجه ایران و ترکیه را تشکیل داد. امیرعبداللهیان در این‌باره گفت: درباره مسائل منطقه، اتفاق‌نظر فراوانی میان ۲ کشور وجود دارد و در جریان گفت‌وگوها نیز شاهد این اتفاق‌نظرها بودیم.
وزیر امورخارجه کشورمان با اشاره به بحران یمن عنوان کرد: امیدواریم جنگ خانمان‌سوز یمن هرچه زودتر پایان یابد و سریع‌تر شاهد پایان محاصره انسانی اعمال‌شده علیه این کشور مسلمان باشیم.
امیرعبداللهیان درباره تحولات لبنان نیز گفت: تحولات لبنان را با جدیت و نگرانی دنبال می‌کنیم. نگران اتفاقی هستیم که در عرصه دیپلماتیک و تعطیلی برخی از سفارتخانه‌های عربی در این کشور روی داده و به سیاست‌های خود به حمایت از لبنان ادامه می‌دهیم. وی همچنین افزود: به‌صورت مشترک با آقای چاووش‌اوغلو، اقدام تروریستی اخیر علیه نخست‌وزیر عراق را محکوم کردیم و امیدواریم در سایه انتخابات برگزارشده، هرچه زودتر دولت و پارلمان جدید در این کشور همسایه تشکیل و ثبات در عراق ایجاد شود.
رفع موانع تجاری
توسعه همکاری‌های اقتصادی و رفع موانع تجاری موجود، بخش دیگری از رایزنی‌های دیروز وزرای امورخارجه ایران و ترکیه بود که به‌نظر می‌رسد چشم‌انداز روشنی پیش روی گسترش روابط اقتصادی ۲ کشور قرار می‌دهد. وزیر امورخارجه کشورمان در این‌باره گفت: هر دو دولت عمل‌گرا هستند و امیدواریم به سرعت موانع تجاری موجود رفع شود. براین اساس به مکانیسم‌های مشترک در سرعت‌بخشیدن به توسعه روابط دوجانبه نیز رسیدیم.
امیرعبداللهیان ادامه داد: ظرفیت‌های فراوان و در عین حال موانعی برای رونق تجارت میان دو کشور وجود دارد که قرار شد اقدام‌های لازم برای رفع این موانع انجام شود. تسهیل تردد ترانزیتی و موضوع‌های کنسولی نیز مورد توجه ویژه قرار گرفت و برای شتاب بخشیدن به این همکاری‌ها مانع جدی مشاهده نمی‌کنیم.
ضرورت رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ایران
توسعه روابط تجاری میان دو کشور در جریان نشست خبری دیروز وزرای امورخارجه ایران و ترکیه از سوی چاووش‌اوغلو مورد تأکید قرار گرفت. او از رشد ۷۱ درصدی روابط تجاری ایران و ترکیه در سال‌جاری خبر داد و گفت: این رقم اگرچه امیدوارکننده‌است، اما از اهدافی که مشخص کرده‌ایم، خیلی دور هستیم و باید در این زمینه فعالیت بیشتری داشته باشیم. گسترش چارچوب حوزه تجارت ترجیحی میان دو کشور را نیز بررسی کرده‌ایم و تلاش می‌کنیم این مذاکرات به نتیجه برسد.
وی همچنین با بیان این که تحریم‌های آمریکا علیه ایران ظالمانه و نادرست است، ادامه داد: همواره این موضوع را به زبان آورده‌ایم که کسانی که از برجام خارج شده‌اند، باید به این چارچوب بازگردند و تحریم‌های یکجانبه علیه ایران را بردارند. امیدوارم مذاکرات وین به نتیجه مثبت برسد؛ نه صرفا برای مسائل اقتصادی، بلکه از جهت ثبات منطقه‌ای هم به‌نتیجه‌رسیدن آن مثبت خواهد بود.
چاووش‌اوغلو با تأکید بر این که همکاری‌های دو کشور نه فقط در مسائل دوجانبه بلکه در مسائل منطقه‌ای هم دارای اهمیت است، اضافه کرد: برای همکاری با ایران در حوزه افغانستان، عراق، ثبات در منطقه قفقاز جنوبی، یمن و در چارچوب همکاری ۳+۳ که برای قفقاز جنوبی پیش‌بینی شده است، آماده هستیم.