به گزارش همشهری آنلاین به نقل از روزنامه همشهری، باید اشاره کرد که تجمع اخیر مردم اصفهان در زاینده‌رود جلوه ویژه‌ای از مطالبه‌گری را به نمایش گذاشت و مردم این استان کوشیدند با طرح خواسته‌های خود در زمینه کم‌آبی و تبعات خشکی بر زندگی‌شان، مسئولان را به چاره‌اندیشی وادارند.
آنچه بیش‌از پیش به چشم می‌آید این است که طرح مطالبات بحق مردم اصفهان به شیوه صحیح و قانونمدارانه در کنار قول‌ها و وعده‌های مسئولان برای پیگیری مؤثر و قاطع مسئله، امیدها به رفع اساسی این چالش ملی را دوچندان کرده است؛ موضوعی که رحمت‌الله فیروزی پوربادی، نماینده استان اصفهان درمجلس شورای اسلامی نیز آن را تأیید می‌کند و معتقد است که مسئولان ارشد کشور باید راهکارهای اساسی برای چالش مهم کم‌آبی در این استان بیندیشند. دراین زمینه با نماینده مردم نطنز و قمصر در مجلس‌شورای‌اسلامی گفت‌وگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
- تجمع روز جمعه گذشته در اصفهان درباره کم‌آبی در این استان چه ویژگی‌های بارزی داشت؟
من به‌شخصه اگرچه در روز جمعه به‌صورت میدانی در این تجمع حضور نداشتم و از رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی این تجمع مردمی را دنبال می‌کردم اما معتقدم اصفهانی‌ها دراین تجمع مطالباتی را مطرح کردند که این روزها چالشی برای کل کشور به‌حساب می‌آید و در واقع می‌توان گفت که معضلی ملی است و رفع آنها باید هرچه سریع‌تر در دستور کار مسئولان ارشد کشور قرار گیرد. مردم اصفهان و به‌ویژه مردم شرق استان مدت زیادی است که با مشکل خشکسالی و کم‌آبی مواجه هستند و سال‌هاست که مطالبات بحق خود را در این زمینه با مسئولان مطرح کرده‌اند، اما متأسفانه تاکنون راه‌حل اساسی و مؤثری برای آن تدوین نشده است.
- در واقع معتقدید بی‌توجهی‌های گذشته زمینه‌ساز طرح مطالبات به شیوه اخیر شده است؟
استان اصفهان سال‌هاست که با چالش کم‌آبی مواجه است و کارشناسان و دلسوزان بارها در این زمینه هشدارهای لازم را ارائه داده‌اند، اما نکته اینجاست که مجموعه رفتارها و پیگیری‌های انجام شده در دولت‌های گذشته گویای این موضوع است که متأسفانه مسئولان وقت، آنچنان که باید درصدد رفع ریشه‌ای چالش‌های موجود در این عرصه برنیامده‌اند و آنگونه که باید، به مطالبات و خواسته‌های مردم در این عرصه توجه نشده است. معتقدم در شرایط کنونی و با توجه به کم‌کاری‌های گذشته در این زمینه، مردم اصفهان تصمیم گرفتند خواسته‌ها و مطالبات بحق خود را به گوش مسئولان دولت سیزدهم نیز برسانند و البته امیدوارند پاسخ مناسبی به آنان داده شود و دولتمردان با تدوین برنامه‌های مناسب برای این مشکل اساسی چاره‌اندیشی کنند.
- شیوه طرح مطالبات ازسوی مردم اصفهان در جمعه‌ای که گذشت را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
مردم اصفهان در جریان تجمع اخیر نشان دادند که در کمال آرامش و صبر و حوصله مثال‌زدنی، می‌توان خواسته‌ها و مشکلات را به‌گوش مسئولان رساند و در واقع مطالبه‌گری کرد. معتقدم آنچه در اصفهان گذشت، نمودی از مطالبه‌گری صحیح و قانونمدارانه بود که البته با واکنش مناسب مسئولان نیز مواجه شد و معاون اول رئیس‌جمهوری هم درپی این تجمع دستورهایی صادر کرد و جلسه‌هایی نیز در این زمینه تشکیل شده است تا برای این مشکل در چارچوب قوانین چاره‌اندیشی شود.
- چقدر برای به نتیجه رسیدن این دستورها امیدوارید؟
مسئله اینجاست که مسئولان ارشد کشور در این زمینه باید برای جلوگیری از تنش‌های اجتماعی و مشکلات احتمالی این حوزه، چاره‌اندیشی برای معضل کم‌آبی را با نگاهی ملی مدنظر داشته باشند. نه‌تنها برای اصفهان بلکه باید برای همه استان‌های درگیر با چالش کم‌آبی و بی‌آبی به‌دنبال راه‌حل‌های مناسب و قانونی بود تا مشکلات همه استان‌ها دراین حوزه حل‌وفصل شود. موافق نگاه منطقه‌ای به این چالش نیستم و معتقدم مسئولان ارشد کشور باید دید ملی به این مشکل داشته باشند و راه‌حل‌های جامعی نیز طراحی کنند.
- از نظر شما بارزترین ویژگی تجمع روز جمعه مردم اصفهان چیست؟
معتقدم «مطالبه‌گری صحیح» را می‌توان به‌عنوان مهم‌ترین ویژگی تجمع اخیر بر بستر زاینده‌رود قلمداد کرد. اصفهانی‌ها وقتی احساس کردند که برای مشکلات و دغدغه‌های اساسی آنان که سال‌هاست درحال بیان آن هستند، چاره‌اندیشی مناسب و مؤثری انجام نشده است، تصمیم گرفتند به این شیوه مطالبات خود را مطرح کنند. شاید تا پیش از این تجمع، برخی چنین گمان می‌کردند رفع بی‌آبی تنها مطالبه مردم شرق اصفهان است، اما تجمع روز جمعه نشان داد همه مردم اصفهان در زمینه کم‌آبی دغدغه‌های اساسی دارند.
- مجمع نمایندگان استان اصفهان دراین زمینه چه اقدام‌هایی انجام داده است؟
مجمع نمایندگان استان اصفهان در مجلس‌شورای اسلامی مدت‌هاست که در این زمینه پیگیری‌های زیادی را از مسئولان کشور انجام داده است. پیش‌از این در دیدار با رئیس‌جمهوری نسبت به تبیین دغدغه‌ها و مطالبات مردم استان اقدام کرده‌ایم و احیای زاینده‌رود، کمبود آب و همچنین فرونشست را به‌عنوان مهم‌ترین مشکلات استان، با سیدابراهیم رئیسی درمیان گذاشته‌ایم. همچنین از رئیس‌جمهوری درخواست کرده‌ایم که شخصا دراین زمینه ورود کند و پیگیر حل مشکلات موجود و به‌ویژه احیای زاینده‌رود باشد. ازسوی دیگر در قالب مجمع نمایندگان استان، دیداری نیز با وزیر نیرو داشته‌ایم و مشکلات موجود و مطالبات مردم را مطرح کرده‌ایم.
مطالبه در اصفهان؛ تصمیم‌گیری در تهران
تجمع مردم اصفهان در بستر زاینده‌رود انعکاس بسیاری داشت و در همین زمینه محمد مخبر، معاون اول رئیس‌جمهوری هم در پیامی وعده داد که موضوع را پیگیری کند. همچنین جلساتی در همین زمینه در تهران برگزار شد. در مورد نتایج این جلسات و جزئیات وعده‌های مخبر با محمدتقی نقدعلی، نماینده مردم خمینی شهر در مجلس شورای اسلامی به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.
- آقای نقدعلی، تحلیل شما از تجمع روز جمعه مردم اصفهان چیست؟
روز جمعه در اصفهان یک رکورد تاریخی در بیان مطالبات آرام اجتماعی رقم خورد. غالبا در سال‌های مدیریت آقای روحانی مطالبات اجتماعی به بحران اجتماعی تبدیل می‌شد که نشان از سوء‌مدیریت و شاید در بعضی مواقع قصد سوء در مدیریت بود. چنان‌که در اعتراضات بنزین و نمونه‌های مشابه کار به فتنه‌های اجتماعی و تخریب و حتی کشته‌شدن مردم کشید. اجتماع اصفهان یکی از اجتماعات بزرگ مردم بود و چندده‌هزار نفر در بستر و حاشیه رودخانه و روی پل خواجو جمع شدند. درپی این تجمع حتی شاید برخی نگران بودند که دشمنان سوءاستفاده کنند. شبکه‌های معاند خارجی هم می‌خواستند از این اجتماع به نفع خودشان بهره‌برداری کنند . اما دیدیم که مردم انقلابی، ولایتمدار و فهیم استان اصفهان با متانت، عقلانیت و البته با جدیت و شفافیت مطالبات خود را در زمینه ظلم‌هایی که به زاینده‌رود رفته است، بیان کردند و به گوش مسئولان رساندند. این یکی از نقطه‌های عطف تاریخ ایران و استان اصفهان بود که می‌شود مطالبات اجتماعی را بدون تنش و حاشیه منتقل کرد؛ چنان‌که مسئولان هم بفهمند و متوجه شوند که مطالبات مردم چیست و هیچ‌گونه تخریبی هم صورت نگیرد و خون از بینی کسی هم نیاید.
- با توجه به پیگیری‌های معاون اول رئیس‌جمهوری، این موضوع آیا تأثیری بر تجمع مردم و کشاورزان داشته است؟
در دولت آقای رئیسی، پیشرفتی که ما نسبت به دولت گذشته داشتیم، این است که دولت قبل، توجهی نمی‌کرد و کار را بین مردم می‌کشاند و موجب درگیری می‌شد. گاه هم کار را به صحن علنی مجلس و بگومگوی نمایندگان استان‌ها می‌کشاند؛ اما الحمدلله الان اینگونه نیست و آقای مخبر در تهران جلسه‌ای را با استانداران چند استان ازجمله استاندار اصفهان برگزار کردند.
آقای مخبر یکی از پیگیری‌کننده‌های این ماجرا بوده است و آن ارتباطی که معاون اول با مردم برقرار و اعلام کرد که مطالبات را می‌داند و در جریان هست و پیگیر موضوع است، گام مثبت و نقطه روشنی است که ناشی از مدیریت آقای رئیسی و قابل تقدیر است. هرچند که ما مردم اصفهان منتظر حضور و قدوم آقای رئیس‌جمهور به اصفهان هستیم. آمدن آقای رئیسی به اصفهان می‌تواند دل مردم را گرم کند که رأس مقام اجرایی مطالبات مردم را می‌داند، می‌شنود و دغدغه‌مند است.
- شما به‌عنوان نماینده مردم از دولت چه انتظاراتی دارید و آقای مخبر مشخصا چه وعده‌هایی برای رفع مشکل دادند؟
لغو بعضی بارگذاری‌های غلط و قطع برخی از انتقال آب‌ها از حوضه آبریز زاینده‌رود می‌تواند مشکل‌گشا باشد. ببینید! کشاورزان با طومار ۵۰۰ ساله شیخ بهایی حقابه دارند، اما حقابه کشاورزان برای توسعه کشاورزی بالادست، برای صنعت، برای انتقال به حوضه‌های دیگر مثل یزد و بروجن و ... به سرقت رفته و اینها ستم‌هایی است که به این حوضه وارد شده. از سوی دیگر توسعه جمعیتی و مهاجرت از استان‌های مهاجر که ۲ میلیون نفر از چهارمحال و بختیاری و خوزستان به اصفهان مهاجرت کرده‌اند و آب مصرفی آنها هم به حقابه کشاورزان تحمیل شده است. حال وزیر نیرو قول داده است که در آینده تمام تصمیم‌ها با محوریت حقابه کشاورزان باشد. ما امیدواریم که این نشست‌ها منتهی به تصمیم‌های کاربردی شود. از آقای مخبر و آقای رئیس‌جمهور هم انتظار داریم که بعضی بارگذاری‌های غلط را لغو کنند. بعضی جبران‌ها مثل تونل بهشت‌آباد و سد و تونل سوم کوهرنگ را سریعا اجرایی کنند.
- انتقاداتی هم هست که آب اصفهان برای صنایع آب‌بری که در این استان ساخته شده است هزینه می‌شود. در این زمینه چه پاسخی دارید؟
کل آبی که امروز صنعت اصفهان مصرف می‌کند ۴۰ میلیون مترمکعب است، حال آنکه سالانه بین ۳۰۰ تا ۳۲۰ مترمکعب صرف توسعه کشاورزی و بالادست زاینده‌رود در استان چهار محال و بختیاری می‌شود. سالانه ۶۹ میلیون مترمکعب آب به یزد منتقل می‌شود. سالانه میزان بسیار بالایی از آب صرف شرب شهرهایی مثل دلیجان و کاشان می‌شود. اینها بارگذاری است که حوضه آبریز را لاغر کرده است. آمار دقیقا مشخص و شفاف است و وزارت نیرو مبنای این آمار است. ما هرآماری که وزارت نیرو بدهد، می‌پذیریم و گردنمان در این‌باره از مو باریک‌تر است.
- وزارت نیرو چه نظری در این‌باره دارد؟
امروز وزیر نیرو در سفری که به استان اصفهان داشت، گفت که وزارت نیرو در تصمیمات حاکمیتی در مورد حوضه آبریز زاینده‌رود، قصور و تقصیر داشته است. بر این اساس باید این تصمیمات را اصلاح کنند و تصمیمی بگیرند که اولا حقابه کشاورزان تامین شود و ثانیا آب شرب استان‌های حقابه‌بر که مشخصا استان اصفهان در رأس آنها قرار دارد، تامین شود و تصمیمی که مورد وفاق بین استان‌ها شود را اتخاذ کنند.
- چه پیشنهادی برای رفع نیاز استان یزد و گرفتن تصمیمی که موجب وفاق استان‌ها شود، دارید؟
الحمدلله آب خلیج‌فارس به یزد رسیده است. بخشی از آب اصفهان که به یزد می‌رود، در بخش صنعت این استان مصرف می‌شود. در این بخش می‌توانند از آب خلیج‌فارس استفاده کنند و با کمی توسعه از همان آب می‌توانند همه نیاز یزد را جبران کنند و بارگذاری بر حوضه زاینده‌رود را لغو کنند.
صداهایی که شنیده شد
امیرحسین بانکی‌پورفرد- نماینده اصفهان در مجلس
مردم نجیب و درعین حال مظلوم اصفهان که دارای رشد فکری و بلوغ اجتماعی بالایی هستند، سال‌های زیادی است که از مشکلات موجود در زمینه کم‌آبی و خشکسالی رنج می‌برند و این موضوع مشکلات بسیاری را برای آنان به‌وجود آورده‌است. در این میان کشاورزان اصفهانی به‌ویژه در شرق استان، درگیر چالش‌های اساسی در زمینه کشت و زرع خود هستند و حقابه آنان، آنگونه که باید، ادا نمی‌شود و بروز چنین شرایطی سبب شده آنان در شرایط سخت و بغرنجی قرار گیرند.
متأسفانه رفع دغدغه‌های مردم و همچنین کشاورزان اصفهانی در حوزه کم‌آبی در دوره‌های گذشته جواب مناسبی ازسوی مسئولان دریافت نکرد و این موضوع سبب شد چالش‌های موجود استمرار یابد و اکنون کشاورزان اصفهانی برای کشت پاییزه خود که از اهمیت بالایی نیز برای آنان برخوردار است، با مشکلات بسیاری مواجه شده‌اند. در گذشته هرچه از برخی مسئولان مربوط درخواست می‌کردیم که در منطقه حضور یابند و از نزدیک با مشکلات مردم استان در زمینه کم‌آبی آشنا شوند، پاسخ مناسبی دریافت نمی‌کردیم، اما اینگونه که از شرایط کنونی پیداست، دولت سیزدهم به‌شکل مناسبی پای کار آمده و شخص رئیس‌جمهوری نیز اقدام‌های مناسبی دراین زمینه انجام داده و به‌موقع به موضوع ورود کرده که این موضوع امیدوارکننده است.
در تجمع اخیر نیز شاهد پیام ویژه معاون‌اول رئیس‌جمهور برای مردم اصفهان بودیم که زمینه‌ساز پدید آمدن چشم‌انداز روشنی برای حل مشکلات موجود در این عرصه شد. با وجود این باید درنظر داشت که اکنون در شرایط سختی در زمینه کم‌آبی در استان اصفهان قرار داریم و می‌توان گفت خشکسالی به‌وجود آمده نیز در سال‌های اخیر بی‌نظیر بوده است. از سوی دیگر باید به این نکته هم توجه کرد که تاب‌آوری مردم هم تاحدودی کاهش یافته و مشکلات، آنان را خسته کرده است. در چنین شرایطی تجمع روز جمعه در بستر زاینده‌رود سبب شد دغدغه‌های موجود در استان دیده شود و با برنامه‌های دولت، این امید وجود دارد که شاهد رفع مشکلات موجود باشیم.
با توجه به این که کشت پاییزه برای کشاورزان اصفهانی بسیار حیاتی است، مسئولان مربوطه باید تمهیداتی بیندیشند تا به بهترین شکل از این چالش عبور کنیم. پیگیری‌های انجام شده در این زمینه در استان نیز امیدوارکننده است و جلسه‌هایی با کشاورزان استان برگزار شد و توافق‌هایی درباره اختصاص حقابه موردنیاز آنان به‌دست آمد که امیدها به رفع مشکلات موجود در این عرصه را دوچندان می‌کند. در این میان باید توجه داشت که مردمی که روز جمعه گذشته در بستر خشک زاینده‌رود تجمع کردند، کشاورزان زحمتکش، خانواده‌ها، فرهیختگان، خانواده شهدا و درمجموع مردم دغدغه‌مندی بودند که احساس می‌کردند حرفشان شنیده نمی‌شود و در حق آنان جفا می‌شود و صدایشان به‌جایی نمی‌رسد؛ کم‌توجهی‌های گذشته نیز سبب شده بود مردم از تحقق مطالبات بحق خویش ناامید شوند، اما اکنون دولت به‌خوبی به میدان آمده و امیدها به رفع مشکلات زیاد شده‌است؛ بنابراین امیدواریم اکنون که مردم نسبت به چاره‌اندیشی مؤثر برای برطرف‌کردن مشکلات‌شان امیدوار شده‌اند، مسئولان مربوطه نیز با تدوین طرح‌ها و برنامه‌های مدون و راهبردی، گام‌های مؤثری برای پاسخ به مطالبات مردم استان اصفهان بردارند.