به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایای، پیمان جامع منع آزمایشهای هستهای (CTBTO) که در عمل منجر به توقف آزمایشها شده هنوز برخی کشورها از جمله چین، هند، اسرائیل، کره شمالی، پاکستان و ایالات متحده مورد تایید قرار نگرفته است؛ اگرچه این پیمان هنوز لازمالاجرا نیست اما جهان در اجرای این توافق مسئولیت دارد؛ رابرت فلوید، دبیر اجرایی CTBTO در حاشیه نشست ژنو با اشاره به این نکته افزود ۱۸۵ کشور این معاهده را امضا کرده و ۱۷۰ کشور آن را به تصویب رساندهاند.
از میان کشورهای عضو، تنها سه کشور آزمایشهای هستهای انجام داده که یکی از آنها در قرن حاضر، توسط کره شمالی در سال ۲۰۰۶ اتفاق افتاده است. فلوید با اعلام اینکه تا به امروز ۱۸ کشور به این پیمان ملحق نشدهاند گفت این معاهده از ۲۵ سال پیش، در سال ۱۹۹۶، مطرح شد و هر امضا و تصویب جدید، هنجار جهانی در برابر آزمایشهای هسته ای را تقویت خواهد کرد.
در پنج دهه فاصله بین فاجعه بمباران هیروشیما و ناکازاکی تا تولد این معاهده، بیش از ۲۰۰۰ آزمایش هستهای انجام شده که میانگین بازده انفجاری این آزمایشها در هر سال حدودا معادل ۱۰۰۰ بمب هیروشیما بوده است.
به گفته فدراسیون دانشمندان آمریکایی، ۹ کشور تا مرداد ۲۰۲۱ تقریبا ۱۳۱۵۰ کلاهک هستهای در اختیار داشتهاند که بیش از ۹۰ درصد آن متعلق به روسیه و ایالات متحده است. در اوج جنگ سرد، در سال ۱۹۸۶، این دو رقیب، نزدیک به ۶۵هزار کلاهک هستهای داشتند و مسابقه تسلیحاتی بین این دو کشور، به یکی از تهدیدکنندهترین رویدادهای آن سالها تبدیل شد.
در طول زمان این دو کشور مدعی انهدام هزاران کلاهک هستهای خود شدند اما تصور میشود که چندین کشور، از جمله چین، در حال افزایش ذخایر تسلیحات هستهای خود هستند. بر اساس گزارش سالانه پنتاگون در سال ۲۰۲۱، انتظار میرود ذخایر کلاهک هستهای چین تا سال ۲۰۳۰ بیش از سه برابر شود و به حداقل ۱۰۰۰ عدد برسد.
NPT یا پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای که از CTBTO نیز قدیمیتر است و در سال ۱۹۶۸ و در دوران جنگ سرد منعقد شده، با هدف جلوگیری از گسترش سلاحهای هستهای و ترویج استفاده صلحآمیز از این انرژی ضمن دو طبقه برخوردار و غیر برخوردار شکل گرفت. به گزارش الجزیره، در این معاهده، امضاکنندگان غیر از آمریکا، روسیه، چین، بریتانیا و فرانسه، از دستیابی به تسلیحات هستهای در ازای اجازه به آنها برای پیگیری برنامههای هستهای صلحآمیز برای تولید برق تحت نظارت سازمان ملل منع شدند.
در حال حاضر حدود ۱۹۰ کشور (از تقریبا ۱۹۷ کشور جهان) به این پیمان پیوسته و تنها هند، اسرائیل، پاکستان و سودان جنوبی هرگز به عضویت آن درنیامدند. کره شمالی این معاهده را در سال ۱۹۸۵ امضا کرد اما در سال ۲۰۰۳ از آن خارج شد. سه سال بعد، تحت رهبری کیم جونگ ایل، این کشور اولین سلاح هستهای خود را منفجر کرد.