به گزارش همشهری آنلاین به نقل از گاردین مقامات بهداشتی عمومی کشورها از آزمایشهای معمول PCR پیش از انجام توالییابی ژنتیکی کامل برای ارزیابی سریع از لحاظ انتشار سویهی اومیکرون استفاده کردهاند. یک سیگنال معین در آزمایش PCR میتواند نشاندهنده وجود سویهی اومیکرون در برابر سایر سویهها باشد. گونه نامرئی تازه کشفشده جهشهای بسیار مشترکی با سویهی استاندارد اومیکرون دارد، اما یک تغییر ژنتیکی معین را امکان استفاده از آزمایشهای PCR معمول را به عنوان روش شناسایی دردسترس تقریبی آن از بین میبرد.
البته این سویه به اصطلاح «نامرئی» هم هنوز بوسیله آزمایشهای ژنومی قابل تشخیص است، اما موارد احتمالی آن را دیگر با آزمایشهای معمول PCR که نتیجه سریعتری میدهند، نمیتوان شناسایی کرد.
پژوهشگران میگویند هنوز بسیار زود است که تشخیص این شکل جدید اومیکرون به همان شیوه اومیکرون استاندارد سرایت میکند یا نه، اما این گونه «نامرئی» از لحاظ ژنتیکی متمایز است و بنابراین ممکن است رفتار متفاوتی داشته باشد.
این گونه نامرئی برای نخستین بار در میان ژنومهای کروناویروس به دست آمده در روزهای اخیر در آفریقای جنوبی، استرالیا و کانادا یافت شد، اما ممکن است قبلا انتشار بسیار گستردهتری پیدا کرده باشد.
کشف این گونه جدید در هنگامی صورت میگیرد که بوریس جانسون، نخستوزیر انگلیس در جلسه هیات دولت گفت ظاهرا اومیکرون واگیرتر از سویههای دیگر است و مقامات بهداشتی تصدیق کرند که این واگیری بیشتر پیامدهایی از لحاظ تاثیر آن بر شیوع کرونا خواهد داشت و احتمالا محدودیتهای بیشتری باید وضع شود.
سویه جدید ممکن است رفتار متفاوتی داشته باشد
کشف این شکل جدید اومیکرون پژوهشگران را واداشته است که تبار B.1.1.529 کرونای اومیکرون را به دو بخش اومیکرون استاندارد با نام BA.1 و سویهی جدیدتر با نام BA.2 تقسیم کنند. پروفسور فرانسوا بالو، رئیس انستیتو ژنتیک یونیورسیتی کالج لندن گفت ۴۲ نمونه یا حدود ۶ درصد از ۷۰۹ نمونه ژنوم اومیکرون تحویلداده شده به پایگاه دادههای ژنومی آن از نوع BA.2 بودهاند.
او گفت: «درون اومیکرون دو تبار جداگانه وجود دارد، BA.1 و BA.2 که از لحاظ ژنتیکی متمایز هستند. این دو تبار ممکن است به طور متفاوتی رفتار کنند.»
دانشمندان از آنالیز کامل ژنومی برای تایید سویهی عامل عفونت کرونا استفاده میکنند، اما آزمایشهای PCR میتوانند شواهدی در این باره در اختیارشان بگذارند. حدود نیمی از ماشینهای PCR در انگلیس سه ژن ویروس را بررسی میکنند، اما در سویه اومیکرون (و نیز سویهی آلفا پیش از آن) فقط در دوتای این ژنها مثبت میشوند. علت این است که اومیکرون مانند آلفا یک تغییر ژنتیکی به صورت حذف در ژن پروتئین شاخکی یا اسپایک (S) دارد. به این ترتیب در آزمایشهای PCR نمونههایی که ژن S شناسایی نمیشود، به احتمال زیادی سویهی اومیکرون وجود دارد.
حذفها در موقعیتهای ۶۹ و ۷۰ امکان شناسایی سویهی اومیکرون را با استفاده از برخی از آزمایشهای PCR بدون نیاز به توالییابی کامل ژنومیکی فراهم میکند.
در همین زمینه:
برخی از پژوهشگران این سویهی جدید را به طور غیررسمی «اومیکرون نامرئی» نامیدهند، زیرا فاقد این حذف ژنتیکی است که به آزمایشهای PCR امکان شناسایی زودرس اومیکرون را میدهد.
هنوز معلوم نیست این شکل جدید اومیکرون چگونه به وجود امده است. این سویهی جدید گرچه در زیرمجموعه اومیکرون قرار میگیرد، آنقدر از لحاظ ژنتیکی متمایز است که ممکن است در صورت انتشار سریعتر به صورت یک «سویهی نگرانکننده» (VOC) جدید ردهبندی شود.
از طرف دیگر پژوهشگران میگویند به وجود آمدن دو سویه BA.1 و BA.2 با این سرعت پشت سرهم «نگرانکننده» است و نشان میدهد که نظام پایش بهداشت عمومی «بخشی بزرگی از این پازل» را نیافته است.