همشهری آنلاین - علی ابراهیمی: دیروز خودروسازان قیمت محصولاتشان را با احتساب هزینه‌های متصل به خرید بیش از ۲۰درصد افزایش دادند. حالا مصرف‌کنندگان و فعالان بازار منتظرند تا ببینند آیا پس‌از این گروکشی شرکت‌های خودروساز در عرضه خودرو با عرضه انبوه محصولات در بازار پایان می‌یابد؟
در هفته‌های اخیر توقف عرضه خودروهای داخلی به بازار، زمینه تندتر شدن تب گرانی را در بازار خودرو فراهم کرده است. دیروز صبح با گذشت یک‌ماه از اعلام واگذاری تعیین خودرو به ستاد تنظیم بازار، ۲ خودروساز بزرگ، پیش از برگزاری نشست ستاد تنظیم بازار برای تصمیم‌گیری نهایی، در مورد تعیین و ابلاغ نرخ خودروهای پرتیراژ داخلی، قیمت پایه جدید محصولاتشان را، در طرح‌های فروش فوری (نقدی) و پیش‌فروش، با میانگین افزایش ۱۸ درصدی به سامانه کدال بورس اعلام کردند.
همزمان رضا فاطمی امین، وزیر صنعت از اصلاح قیمت خودروها بر مبنای فرمول شورای رقابت طبق روال قبل خبر داد. ۲۰ آبان ماه امسال اقدام خودروسازان برای افزایش ۱۰ تا ۱۸درصدی قیمت محصولاتشان با مخالفت رئیس‌جمهوری مواجه شده بود. در آن‌هنگام سیدابراهیم رئیسی در دستوری به وزیر صنعت اعلام کرد: باتوجه به اینکه ستاد تنظیم بازار برای افزایش قیمت خودرو مصوبه‌ای نداشته، خودروسازان محصولات خود را به قیمت قبل بازگردانند. براین اساس افزایش قیمت خودروهای داخلی موقتا منتفی شد.
رشد واقعی قیمت کارخانه‌ای خودرو
اگرچه براساس اعلام خودروسازان قیمت خودروها به‌طور متوسط ۱۸درصد افزایش یافته است اما محاسبات همشهری نشان می‌دهد؛ این میزان افزایش قیمت، فقط به نرخ پایه محصولات ۲خودروساز بزرگ مربوط است، در نتیجه با درنظر گرفتن سایر هزینه‌های تجاری‌سازی و عرضه خودرو، شامل: شماره گذاری، بیمه و مالیات، میزان افزایش رسمی قیمت کارخانه‌ای این خودروها، حتی از ۲۰درصد هم فراتر می‌رود. برنامه افزایش رسمی قیمت خودروهای داخلی، در شرایطی اجرایی شده که بازار خودرو، در ۲هفته اخیر، متاثر از افزایش نرخ ارز، سیر صعودی قیمت‌ها را شاهد بوده است. اگرچه خودروسازان با استناد به اجرای طرح‌های تازه فروش فوری و پیش فروش، رشد عرضه و کاهش قیمت خودروها را وعده داده‌اند اما باید منتظر ماند و دید که آیا این میزان عرضه در شرایطی که بازار با تقاضای مؤثر انباشته، در طول سال‌های گذشته و امسال مواجه بوده، تا چه حد می‌تواند قیمت انواع خودرو را در بازار کاهش دهد؟
تب بالای گرانی در بازار خودرو
بازار خودرو، ظرف چند روز گذشته، متاثر از توقف عرضه و نوسان نرخ ارز، سیر صعودی قیمت‌ها را شاهد بوده است. حتی دیروز، چهارشنبه، نیز همزمان با این افزایش قیمت، نرخ حاشیه بازار محصولات سایپا و ایران خودرو، برای چندمین بار افزایش یافت. دیروز قیمت تندر ۹۰ بعد از یک هفته ثبات، در بازار با ۵میلیون تومان افزایش قیمت، ۳۹۵ میلیون تومان شد، قیمت پژو ۲۰۷ دنده‌ای و اتوماتیک، هر کدام، با ۲میلیون تومان افزایش قیمت به‌ترتیب به ۳۵۵ و ۵۱۷ میلیون تومان رسید. همچنین قیمت رانا پلاس، با ۳میلیون تومان افزایش قیمت، به ۲۶۸ میلیون تومان رسید. سمند LX ۲۵۱ میلیون، سمند ای‌اف۷ دوگانه سوز ۳۳۸ میلیون، پژو ۴۰۵ اس ال ایکس ۲۶۱ میلیون و پژو پارس ۲۸۲ میلیون تومان قیمت خورد. محصولات سایپا نیز افزایش یک تا ۲میلیون تومانی قیمت را شاهد بود به‌نحوی که قیمت پراید ۱۱۱ به ۱۷۵ میلیون رسید، پراید ۱۳۱ با یک میلیون تومان افزایش به ۱۵۷ میلیون افزایش یافت، قیمت پراید ۱۳۲ با ۲میلیون تومان افزایش به ۱۴۷ میلیون و تیبا و تیبا ۲ با یک میلیون تومان افزایش به‌ترتیب به ۱۷۳ میلیون و ۱۸۰ میلیون تومان رسید. همچنین قیمت کیا سراتوی مونتاژی سایپا، با رشد ۵میلیون تومانی، تا ۹۸۰ میلیون تومان افزایش یافت.
رونمایی عرضه از فروش فوری تا پیش فروش
در شرایطی که خودروسازان بعد از دستور رئیس‌جمهوری، برای توقف افزایش رسمی قیمت‌ها، طرح‌های فروش فوری و پیش فروش محصولاتشان را متوقف کرده بودند، دیروز معاونان فروش ایران خودرو و سایپا از اجرای طرح‌های تازه فروش خبر دادند. با این روند ایران خودرو در سومین فروش فوق‌العاده محصولات هایما، ۲مدل هایما S۷ پلاس توربوشارژ اتوماتیک و S۵ اتوماتیک ۶ سرعته را به‌صورت نقدی، با موعد تحویل حداکثر ۳ماهه و بدون قرعه‌کشی عرضه کرد. ایران خودرو همچنین طرح پیش‌فروش یکساله ۶محصول خود شامل تارا دستی، دناپلاس توربوشارژ دستی و اتوماتیک، رانا پلاس، سورن پلاس و ۲۰۷دستی سقف شیشه‌ای از امروز را اعلام کرد. حسین کاظمی، معاون بازاریابی و فروش سایپا نیز با دفاع از افزایش متوسط ۱۸درصدی قیمت پایه محصولات این شرکت ازآغاز طرح‌های مستمر فروش هفتگی محصولات این شرکت با قیمت جدید ویژه آذرماه جاری و از شنبه هفته آینده و به‌مدت ۲روز خبر داد.
تداوم عرضه دو نرخی و نوسان در بازار خودرو
فعالان صنفی و کارشناسان صنعت خودرو، دیروز پس از اعلام نرخ‌های جدید، این شیوه اصلاح قیمت خودرو را ناکارآمد دانستند و تأکید کردند: چنین رویه‌ای نه‌تنها به کاهش فاصله قیمت مصوب و حاشیه بازار خودرو منجر نخواهد شد بلکه تداوم عرضه دونرخی خودرو، زمینه نوسان قیمت‌های بازار و تداوم زیاندهی خودروسازان را فراهم خواهد کرد.
محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با بیان اینکه اکنون بازار خودرو ۲نرخی شده، گفت: ۲نرخی بودن بازار خودرو فرصت جویی برای برخی افراد فراهم و خودرو را از کالایی مصرفی به کالایی سرمایه‌ای تبدیل می‌کند.
او افزود: برای آنکه بازار خودرو، روال طبیعی و درستی داشته باشد، ضروری است اختیار صنعت خودرو به سهامداران آن واگذار شود.
کاهش فاصله قیمت کارخانه و بازار
به‌گفته وزیر صنعت از سال بعد قرعه‌کشی خودرو حذف می‌شود. وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه فاصله قیمت کارخانه و بازار مطابق با تصمیم‌های ستاد تنظیم بازار کاهش خواهد یافت گفت: خودروسازان تعهد داده‌اند که عرضه هفتگی خودرو داشته باشند که می‌تواند بازار را آرام کند.
رضا فاطمی‌امین گفت: ستاد تنظیم بازار با برخی افزایش قیمت‌های پیشنهادی خودروسازان مخالفت کرد و در نهایت تصمیم بر این شد که قیمت‌گذاری براساس ضوابط قبلی شورای رقابت، یعنی افزایش ۶ ماهه بر مبنای تورم اعمال شود.
او افزود: دستورماه قبل رئیس‌جمهور برای لغو افزایش قیمت خودرو به این دلیل بود که وی تأکید داشت که قیمت‌گذاری‌ها باید اصولی باشد.
فاطمی‌امین با بیان اینکه بررسی‌های دقیقی انجام شد و حتی مواردی را که افزایش قیمت خارج از ضوابط بود رد کردیم، توضیح داد: تصمیم ستاد تنظیم بازار برای نزدیک کردن قیمت تمام‌شده خودرو به قیمت واقعی تمام‌شده بود تا روی قیمت‌های بازار هم مؤثر باشد.
او همچنین با بیان اینکه از سال آینده قطعا قرعه‌کشی نخواهیم داشت اضافه کرد: کسانی که از قبل ثبت‌نام کرده‌اند با قیمت روز خودرو را تحویل می‌گیرند.