باغ چهلستون اشرف (دیوانخانه) واقع در استان مازندران، در زمین شیب‌دار دامنه‌ شمالی کوه برزو (پیشکوه جهان مورا) از شمال به جنوب ساخته شد.

این باغ با ابعاد 170متر عرض و550 متر طول، در سال 1021 هـ.ق به دستور شاه عباس طرحریزی و طی چند سال احداث شده و محل بار عام و تشریفات شاه عباس و پذیرایی مهمانان بوده است. این باغ دارای دو خیابان اصلی می‎باشد که محور طولی باغ با چشم‌اندازی به سوی شمال و دریا است، و در نقطه تقاطع آنها، استخر بزرگ باغ قرار دارد.

در بخش جنوبی، ‌آب نهر پس از گذشتن از چهار حوضچه،‌ از زیر بنا عبور کرده و روبه روی نمای شمالی، ‌از آبشار کوچکی سرازیر و به استخر مستطیل بزرگ در محور شمالی ـ جنوبی(با ابعاد 3/36*416 متر) مقابل عمارت می‎ریزد.

دور تا دور استخر،‌ در زمان شاه عباس اول گودال‎هایی برای قرار دادن شمع وجود داشته است که هنگام تشریفات،‌ آنها را روشن می‎کردند و به همین مناسبت آن را حوض نور می‎نامیدند و به واسطه شیب زمین، ‌آبشارهای کوچک با کف سینه کبکی، ‌در محل ریزش آب از یک سطح به سطح دیگر در محور اصلی وجود دارد.

پوشش گیاهی باغ را عمدتاً: درختان سرو (به صورت خطی در امتداد محور‎های اصلی باغ)، نارنج، پرتقال، لیمو، خرمالو (در کرتهای مختلف باغ)، چنار، شاه بلوط، توت، انار و گل‎های مختلفی چون رز تشکیل می‎دهد.

باغ دیوانخانه به سال 1356 به شماره 1537در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌ و هم اکنون نیز شهرداری بهشهر در عمارت آن مستقر و محوطه، به پارک عمومی تغییر کاربری داده است.

فاطمه حیدری - هما ایرانی بهبهانی

برچسب‌ها