به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، سرپرست سازمان مدیریت پسماند شهر تهران در گفتگویی در خصوص آخرین وضعیت جمعآوری زباله، کارخانه MRF، تفکیک زباله از مبدا، زبالهگردی، بوی نامطبوع مسیر فرودگاه، دفن زباله و... توضیحاتی ارائه کرد. این گفتگو به شرح زیر است:
جمعآوری زباله در سطح شهر تهران به خوبی انجام نمیشود و مشکلاتی در این زمینه وجود دارد. اعضای شورای اسلامی شهر تهران بارها در این زمینه تذکر داده و خواستار رفع این مشکل شدهاند. چه برنامهای برای رفع این مشکل دارید؟
طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران توسط شورای اسلامی شهر تهران تصویب و فرمانداری تهران هم آن را تایید کرده است. اقدامات ما بر اساس طرح جامع پسماند انجام میشود. البته با تاکید شهردار تهران و شورای اسلامی شهر تهران اولویتها در حال بررسی است و مشاورانی در این زمینه در حال فعالیت هستند تا اولویتها را جابهجا کنیم. تغییر در شیوه جمعآوری پسماند، تغییر در سبک زندگی و پررنگ کردن مسئولیتهای اجتماعی از جمله اقدامات خواهد بود.
در طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران برنامههای میانمدت و بلندمدت نوشته شده است و ما هم بر اساس این طرح حرکت خواهیم کرد.
ساخت مراکز تخصصی بازیافت پسماند یا همان MRF به کجا رسید؟ قرار بود یکی از این مراکز به زودی آماده بهرهبرداری شود.
در خصوص شیوه جمعآوری زباله در تهران باید بگویم که ما کارخانه MRF را در ۴ پهنه شهر تهران در ۷ الی ۸ ماه آینده افتتاح خواهیم کرد. این کارخانهها ۱۲ منطقه تهران را به صورت کامل پوشش میدهند.
در خصوص نحوه عملکرد این کارخانه ها هم باید بگویم مرکز تخصصی بازیافت یا همان MRF یک مرکز پیشرفته است که به بازیافت زبالههای تفکیکشده از مبدأ اقدام میکند. همچنین در طرح MRF، ضمن تفکیک حداکثری زبالهها، شیرابه ناشی از آن نیز بازیافت میشود.
باید تفکیک زباله از مبدا صورت گیرد و همچنین مشوقهایی در این زمینه ایجاد کنیم. اگر در داخل مخزنها هم زبالهها تفکیک نشده باشند، در کوتاهترین زمان ممکن در کارخانه MRF جدا میشوند. شیوه فعلی جمعآوری زباله مورد تایید ما نیست و باید این شیوه تکمیل شود. ما باید به سمتی حرکت کنیم که زباله کمتری به سمت آرادکوه برود.
ظرف ۲ تا ۳ هفته آینده یکی از ایستگاههای MRF افتتاح خواهد شد. تاکید میکنم که این ایستگاهها تولید داخلند و ظرف چند هفته آینده از یکی از آنها رونمایی خواهد شد که تمام تجهیزات آن داخلی است.
سالهاست بخشی از زبالهها در آرادکوه دفن میشوند و کوههایی از زباله را در این محل شاهد هستیم. چه برنامهای برای جلوگیری از دفن زباله در این محل دارید؟
تلاش ما این است که زبالهای به سمت آرادکوه نرود. باید مراحل پردازش انجام شود و یکی از این مراحل هم ایستگاههای MRF است. برنامههایی برای کم شدن دفن پسماند داریم.
خرید دستگاه زبالهسوز برای تهران به کجا رسید؟ سالهاست وعده خرید این دستگاه داده شده اما به نتیجه نرسیده است. چه برنامهای در این زمینه دارید؟
بخشی از زبالههای شهر تهران ریجکتی است که در حال حاضر دفن میشود. میتوان این زبالههای ریجکتی را سوزاند و به مواد اولیه پایه سوخت تبدیل کرد. البته وارد مذاکره هم در این زمینه شدهایم. اگر بخواهیم یک خط هزار تنی ایجاد کنیم نیازمند ۴۰۰ میلیارد تومان سرمایهگذاری است. البته در حال انجام کارهای پژوهشی در این زمینه هستیم و باید ببینیم خروجی مشاوران چه خواهد بود. اگر این اقدام صورت بگیرد میتوان کارهای خوبی انجام داد.
همینجا باید بگویم که در طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران موضوع زبالهسوز دیده نشده است. اگر تغییر الگوی مصرف داشته باشیم اصلاً به زبالهسوزی نیازی نیست. بخشی از زبالهها به کمپوست تبدیل شده، ۳۰ درصد زبالهها قابل بازیافت و درصد کمی هم ریجکتی است. اگر بتوانیم الگوی مصرف را تغییر دهیم، میتوانیم کارهای خوبی انجام دهیم.
بخشی از زبالههای کلانشهر تهران حجیم هستند؛ مثل سرشاخهها، لاستیک و... . در حال حاضر مرکزی در منطقه ۱۸ شهرداری تهران برای بازیافت زبالههای حجیم در نظر گرفته شده است. آیا برنامهای برای توسعه این دست از مراکز دارید؟
۲ تا ۳ سایت دیگر اضافه خواهد شد و ما زبالههای حجیم را در آنجا بازیافت میکنیم. هدف اصلی ما این است که زبالهای به کهریزک نرود و در مبدا تفکیک شود. به زودی سایتهای جدید راهاندازی میشود. تعدادی از این سایتها در مجموعه آبعلی، جهشی و منطقه ۵ خواهد بود. در حال اقدام هستیم و تمام تلاش خود را به کار میگیریم که بازیافت به خوبی صورت بگیرد.
چند سال است وعده تفکیک زباله از مبدا داده میشود اما این اقدام به درستی انجام نشده است. چه برنامهای در این دوره مدیریت شهری برای تفکیک درست زباله از مبدا دارید؟
تفکیک زباله از مبدا در طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران به صورت چشمانداز ۲۰ ساله دیده شده است. باید گام به گام در این زمینه اقدام کرد و آموزشهای لازم را داد و در این راه حرکت کنیم. بخشی از زیرساختها مثل غرفههای بازیافت و اپلیکیشنها ایجاد شده است. ما نیازمند مشارکت شهروندان برای تفکیک زباله از مبدا هستیم
بارها اعلام شده که قرار است سطلهای زباله جمعآوری شود یا تغییر شکل یابند. چه برنامهای در این زمینه دارید؟
از ۲ میلیون مخزن زباله در پایتخت به ۵۳ هزار مخزن رسیدهایم. اما در تمام کشورها مخازن زباله یا زیر زمین یا روی زمین قرار دارند و اینطور نیست که مخازن زباله اصلاً نباشند. با این حال، مشاور در این خصوص در حال مطالعه است و منتظریم خروجی کار مشخص شود.
طرح «کاپ» یا کاهش پسماند بخشی از طرح جامع مدیریت پسماند شهرداری تهران است که در دوره قبل مدیریت شهری بخشی از آن اجرا شد. یکی از اهداف این طرح کاهش تولید پسماند، تغییر فرمت مخازن، بهرهگیری از ظرفیت استارآپها و فناوریهای نوین تا آموزش فرهنگی به شهروندان است. کاپ از رویکردهای سهگانه جهانی مدیریت پسماند یعنی بازیافت، دوباره استفاده کردن و بازیابی است. اقداماتی در زمینه طرح کاپ صورت گرفت اما لازم و کافی نبود. شما چه برنامهای دارید؟
همانطور که گفتید، طرح کاپ طرح کاهش پسماند است. در دوره قبل تلاشهایی در این زمینه صورت گرفت و البته آن تلاشها باعث شد میزان تولید زباله کمتر شود و در حال حاضر روزانه حدود ۵ هزار تن زباله داریم. الگوی مصرف هم قدری تغییر کرد. برنامههایی هم در این زمینه داریم. ما هم تلاش میکنیم در آرادکوه دفن زباله کمتر از ۱۰ درصد باشد.
برخی از مسئولین دولتی اعلام کردند که بهتر است مرکز آرادکوه جابهجا شود و در این زمینه موضوعات متعددی مطرح شده . البته مسئولین وقت شهرداری هم اعلام کردند که آمادگی لازم را در این زمینه دارند اما این کار هزینهبر است و ضروری نیست. مدیران گفتند در صورتی که دولت تاکید داشته باشد آنها هم موافق این امر هستند. آیا در این دوره مدیریت شهری مکان آرادکوه تغییر خواهد کرد؟
موضوع جابهجایی آرادکوه بارها مطرح شده است. البته این موضوع راهحل نیست و ما نباید زبالهها را به سمت آرادکوه حرکت دهیم. البته شرکتهای مشاور در این زمینه در حال فعالیت هستند تا جای جدید را معرفی کنند. زیرساختهایی که در حال حاضر در مرکز آراکوه ایجاد شده هزینه زیادی داشته است و این طور نیست که بتوانیم بهراحتی مرکز دفن زباله را جابهجا کنیم.
باید به صورت نرمافزاری کار کنیم و جوری برنامهریزی کنیم که میزان زباله کم شود. اگر زیرساختها فراهم شود، ما هم آمادگی جابهجایی آرادکوه را داریم، اما این راهحل نیست و مشکل با جابهجایی حل نمیشود.
یکی از متهمین اساسی بوی نامطبوع مسیر فرودگاه مرکز دفن زباله در آراد کوه است. البته این در حالی است که مراکز دیگری هم در تولید این بو نقش دارند. گزارشهایی نیز در این زمینه تهیه شده است. اما یکی از مقصرین اصلی آرادکوه است. در این باره توضیح دهید که چه برنامهای برای رفع این بو دارید.
مرکز آرادکوه ۱۲ کیلومتر از جاده فاصله دارد. حال سوال من این است که فرودگاه امام خمینی سالهای زیادی است در حال فعالیت است اما موضوع بوی نامطبوع ۴ یا ۵ سال است مطرح شده . ما قبلا هم دفن زباله داشتیم اما این بو نبود. چرا در چند سال گذشته ایجاد شده است؟
این بو میتواند دلایل مختلفی داشته باشد و دستگاههای دیگر هم دخیل هستند. البته بررسیهایی در این زمینه صورت گرفته است. اما به ما هم بگویند که چرا ۵ سال قبل این بو نبوده است.
هر ساله در فصل سرد سال بوی نامطبوعی در تهران منتشر می شود و هنوز علت آن به صورت دقیق مشخص نیست. برخی مقصر را گاز مرکاپتان میدانند اما دقیقا معلوم نیست که علت انتشار این بو چیست؟ آیا برنامهای برای شناسایی این بو دارید؟
دستگاههایی در این زمینه نصب شده است و در حال تکمیل فرایند هستیم که مشخص شود علت بو چیست. البته باز هم سوالم را تکرار میکنم که فقط چند سال است این بو منتشر میشود اما سالیان سال است دفن زباله را داشتهایم. نمیخواهم کسی را محکوم کنم ولی ما مسئولیتهای اجتماعی داریم که باید به آن عمل کنیم. برای بهسازی کارهایی انجام میدهیم و در حوزه پسماند هم به دنبال تفکیک بیشتر از مبدا خواهیم بود و به دنبال کاهش تولید زباله خواهیم رفت.
معضل زبالهگردها سالهاست در تهران وجود دارد. چه برنامهای برای جلوگیری از کار آنها دارید؟
برای رفع این مشکل باید تفکیک از مبدا درست انجام شود. اگر زباله قابل بازیافت نباشد دیگر زبالهگردی هم وجود نخواهد داشت. تمام مشکلات از جایی شروع میشود که زبالهها مخلوط میشوند.
ما از مردم میخواهیم که در تفکیک از مبدا مشارکت کنند تا بتوانیم این کار را به درستی انجام دهیم. مشوقهایی هم در این زمینه گذاشتهایم تا مردم ترغیب به تفکیک زباله از مبدا شوند. اگر زبالهها به درستی تفکیک شوند قطعاً زبالهگردی هم نخواهد بود.
این را هم بگویم که زبالهگردها افراد کمبضاعت نیستند و بیشتر به صورت شبکهای کار میکنند. تا وقتی زبالههای قابل تفکیک وجود داشته باشند زبالهگردها هم به کار خود ادامه خواهند داد.