به گزارش همشهری آنلاین به نقل از space.com اعضای تیم این ماموریت میگویند «استقامت» مواد شیمیایی کربندار را در برخی از سنگهایی کف «دهانه جیزرو» مریخ یافته است.
البته یافته شدن این مواد به معنای کشف حیات روی مریخ نیست، چون این مواد آلی هم به شیوههای زیستی و هم به شیوههای غیرزیستی قابل تولید هستند و کار بیشتری لازم است تا معلوم شود چه فرآیندی این ترکیبات را در دهانه جیزرو ایجاد کرده است.
نمونههایی که «استقامت» از سطح مریخ گردآوری میکند بعدها احتمالا در سال ۲۰۳۱ در یک ماموریت مشترک میان سازمان فضایی آمریکا (ناسا) و آژانس فضایی اروپا (ESA) به زمین بازگردانده خواهند شد و در آن هنگام است که آنالیز کامل روی آنها انجام خواهد شد.
لوتر بیگل، از آزمایشگاه رانش جت (JPL) در کالیفرنیای جنوبی در بیانیهای در این باره گفت: «پرسش درباره منشا این مواد آلی احتمال تا زمانی که آنها به زمین بازگردانده نشوند، پاسخ داده نمیشود، اما حتی حفظ شدن چنین موادی در سطح مریخ هیجانانگیز است.»
بیگل که پژوهشگر اصلی که با ابزار «شرلاک» (SHERLOCK) (اسکنکننده محیطهای زیستپذیر با پراکنش نور و لومینسانس برای مواد آلی و شیمیایی) در مریخنورد «استقامت» کار میکند، گفت: «هنگامی که این نمونهها به زمین بازگردانده شوند، میتوانند برای سالهای بسیار منبع جستجو و کشف علمی باشند.
مقامات JPL گفتند ابزار «شرلاک» این مواد شیمیایی آلی را در درون برخی از سنگهای تراشیدهشده بوسیله مته «استقامت» و نیز در غباری که روی برخی از سنگهای غیرتراشیده شناسایی کرده است.
بیگل اشاره کرد که مریخنورد «کنجکاوی» هم در محل فرودش در دهانه «گیل» این مواد آلی را کشف کرده بود. مریخنورد «کنجکاوی» ناسا از اوت ۲۰۱۲ در حال اکتشاف دهانه گیل به پهنای ۱۵۴ کیلومتر است.
به گفته بیگل، ابزار «شرلاک» علاوه بر شناسایی مواد آلی میتواند توزیع فضایی مواد آلی درون سنگها را هم نقشهبرداری کند و این مواد آلی را به مواد معدنی یافتشده در آنها ارتباط دهد.
او گفت: «این اطلاعات به ما کمک میکند که به شناختی از محیطی برسیم که این مواد آلی در آن شکل گرفتهاند.»
فعالیت آتشفشانی باستانی
یک ایزار دیگر مریخنورد «استقامت» یعنی «پیکسل» (PIXL) (ابزار سیارهای لیتوشیمی پرتوی ایکس) نیز اطلاعات جدیدی از این محیط باستانی به دست داده است. اعضای تیم ماموریت این مریخ نورد اعلام کردند آنالیزهای «پیکسیل» از یک سنگ تراشیده شده در بخشی از دهانه جیزرو به نام «سیتای جنوبی» نشاندهنده فراوانی بلورهای «اولیوین» (سیلیکات منیزیوم) به همراه بلورهای پیروکسن بوده است.
به گفته کن فارلی از انستیتو فناوری کالیفرنیا در پاسادنا و یکی از دانشمندان این طرح چنین بافتاری از بلورها در ماده مذاب به کندی در حال سرد شدن تشکیل میشود- مثلا جریان غلیظی از ماگما (ماده مذاب)، اتاقک ماگما یا حوضچه ماگما.
دانشمندان مدتهاست به دنبال پاسخ دادن به این پرسش بودهاند که بستر سنگی دهانه جیزرو منشا آتشفشانی دارد یا رسوبی ( مثلا تشکیلشده از مواد رسوبکرده بوسیله یک رودخانه باستانی). این یافتهها به نفع منشا آتشفشایی این بستر است.
همچنین گروه ماموریت استقامت نخستین «رادارگرام» گرفتهشده بوسیله آن را منتشر کردند که تصویری از زیر سطح مریخ تا عمق ۱۰ متری را با استفاده از دادههای به دست آمده از رادار نفوذکننده در زمین آن را به دست میدهد. این «رادارگرام» میتواند اطلاعات بیشتر از خصوصیات زمینشناختی مریخ فراهم کند.