به گزارش همشهری آنلاین به نقل از روزنامه کیهان، تارنمای «هیل» در گزارشی که به مذاکرات وین اختصاص داشت، نوشت: چرا ایران توافق نمیکند؟ حکومت ایران در مذاکرات وین بر سر برنامه هستهای خود خطی سازش ناپذیر را در پیش گرفته است. اگرچه این امر آمریکا و متحدانش را گیج و ناامید کرده، اما ایران، دلایل محکمی برای این موضع دارد.
ایران موفق شده تحریمهای اقتصادی سخت آمریکا را که قرار بود جمهوری اسلامی را مجبور به سازش کند، پشت سر بگذارد. در همین حال، واشنگتن و متحدانش بر سر بهترین رویکرد در مقابل مذاکرات با تهران اختلاف نظر دارند. پس از سالها جنجال توخالی، تهدیدهای آمریکا مبنی بر استفاده از نیروی نظامی برای فلج کردن برنامه هستهای ایران فاقد اعتبار است. در همین حال، ایران در حال بررسی درگیری آمریکا با سایر تهدیدهای جهانی است و به وضوح همه آن را کاملاً اطمینانبخش میبیند. هیچ یک از این موارد برای امیدهای واشنگتن جهت احیای برجام و سپس مذاکره در مورد یک توافق گستردهتر که موضوعاتی مانند برنامه موشکی بالستیک تهران و حمایت آن از ترورسیم را پوشش دهد، خوب نیست.
درمیان نشانههای ضعیف از پیشرفت در مذاکرات وین، دولت بایدن در حال حرکت برای تشدید تحریمهای آمریکاست. اما ایران معتقد است میتواند تحریمها را پشت سر بگذارد و به پیشرفتهای خود در برنامههای هستهای و موشکهای بالستیک ادامه دهد.
تصمیمات چین و ونزوئلا برای خرید نفت و گاز ایران و توافق ۴۰۰ میلیارد دلاری میان تهران و پکن که بر اساس آن چین در اقتصاد ایران سرمایهگذاری میکند و نفت ایران را خریداری میکند، مسیرهای مهمی را برای دور زدن تحریمها در اختیار تهران قرار میدهد.
اسرائیل معتقد است که برجام برای جلوگیری از دستیابی ایران به تسلیحات هستهای بسیار ضعیف و دارای نقص است، بنابراین با تلاشهای آمریکا برای احیای آن مخالفت میکند و این مخالفت باعث افزایش تنشها بین واشنگتن و تلآویو شده است. اسرائیل نگران است که آمریکا با لغو برخی تحریمها در میان مذاکرات هستهای موافقت کند. از سوی دیگر، کشورهای عرب حوزه خلیجفارس نگران ادامه تعهد آمریکا به محافظت از آنها هستند. بنابراین برای کاهش تنش با تهران وارد عمل شدهاند.
جو بایدن چهارمین رئیسجمهور متوالی آمریکا است که اعلام میکند اجازه نخواهد داد ایران به سلاح اتمی دست یابد. وی همچنین چهارمین رئیسجمهوری است که در صورت بینتیجه ماندن مذاکرات، به طور دایم به اقدام نظامی علیه ایران اشاره میکند. با این وجود، در طول این دوره، با وجود ادامه پیشرفتهای هستهای ایران، هیچ کدام از رؤسای جمهوری آمریکا اقدام نظامی علیه ایران را تایید نکردهاند. بنابراین از نظر تهران، تهدیدهای نظامی آمریکا، اعتبار خود را از دست دادهاند.
ایران همچنین متوجه اختلاف میان اسرائیل و آمریکا شده است. چندی پیش نیویورک تایمز گزارش داد که آمریکا با تحویل هواپیماهای سوخت رسان به اسرائیل مخالفت کرده است. همچنین آمریکا نتوانسته از هستهای شدن کره شمالی جلوگیری کند و این شکست، تردید ایران در مورد توانایی آمریکا را افزایش داده است.
تهران در حال تماشای واکنشهای آمریکا و غرب به افزایش حضور نظامی روسیه در امتداد مرز اوکراین و کسب اطمینان بیشتر در مورد واکنش آمریکا است.
تهران درباره برنامه هستهای خود در خلأ تصمیم نمیگیرد. موضع سرسخت این کشور در مذاکرات وین نشاندهنده این اطمینان است که میتواند تحریمها را پشت سر بگذارد. ایران همچنین تردید دارد که نتیجه جدیتری بهدست آید. در حال حاضر، به نظر نمیرسد دولت بایدن کاری برای تغییر این محاسبات انجام دهد.