در ابتدای سال ۲۰۲۱، تنها گروهی خاص از علاقه‌مندان به ارزهای دیجیتال می‌دانستند توکن‌های غیرمثلی (NFT) چیست. با این حال، طبق آخرین داده‌ها تا پایان سال، نزدیک به ۴۱ میلیارد دلار برای NFT‌ها هزینه شده است که بازار آثار هنری دیجیتال و کلکسیون‌ها را تقریبا به اندازه بازار جهانی هنر ارزشمند می‌کند.

به گزارش روزنامه همشهری، میسون نیستروم، تحلیل‌گر تحقیقاتی در شرکت ارزهای دیجیتال مسارای در این‌باره می‌گوید:«این سال شاهد انفجار بازار NFT از یک بازار زیر میلیارد دلاری به یک صنعت چندمیلیارد دلاری بودیم». شیدایی NFT در ‌ماه مارس زمانی که کلاژ «بیپل» در نخستین حراجی از نوع خود در حراج کریستی به قیمت ۶۹.۳ میلیون دلار فروخته شد، به اوج اصلی خود رسید. این هنرمند که نام اصلی‌اش مایک وینکلمن است با یک توییت پاسخ داد: «لعنتی».

همه وارد شده‌اند
هنرمندان، ورزشکاران و اهالی موسیقی و حتی ملانیا ترامپ، به سرعت شروع به ساخت NFTها کردند که اساسا گواهی‌های مالکیت دیجیتال ثبت‌شده در یک بلاک‌چین برای سرمایه‌گذاری و یافتن راه‌های جدید برای ارتباط با طرفداران محسوب می‌شود. سایر موفقیت‌ها شامل مجموعه‌های شماره‌دار NFT‌هایی بود که در فضای مجازی منتشر شدند، ازجمله کریپتوپانک و باشگاه میمون‌های کسل که وضعیت صاحبان‌شان را نشان می‌داد و به‌عنوان آواتار در پروفایل‌های رسانه‌های اجتماعی استفاده می‌شد. نیستروم گفت: «ارزش اصلی همچنان انحصار است». او اشاره کرد که مجموعه‌های گران‌قیمت همچنین به خریداران امکان دسترسی به کانال‌های قفل‌شده در پلتفرم گفت‌وگوی Discord و جلسات و مهمانی‌ها را می‌دهند. او افزود: «مانع زیادی برای ورود وجود دارد - یک هزینه سرمایه‌گذاری - و شما در اطراف ثروت خالص و سایر افراد هستید». Chainalysis، یک گروه تجزیه و تحلیل ارزهای دیجیتال گفت که در مجموع ۹/۴۰میلیارد دلار به قراردادهای بلاک‌چین اتریوم که معمولا برای ایجاد NFT استفاده می‌شود، ریخته شده است. اگر شامل NFTهایی باشد که برای سایر بلاک‌چین‌ها مانند Solana، هدف قرار می‌گیرند، مجموع حتی بیشتر هم می‌شود. در مقایسه باید به این نکته اشاره کرد که سال گذشته ارزش بازار جهانی هنر ۱/۵۰میلیارد دلار بود.

نهنگ‌ها
Chainalysis دریافته است که NFTها تعداد زیادی از سرمایه‌گذاران خرد را به دنیای ارزهای دیجیتال معرفی کرده‌اند؛ با تراکنش‌های کوچک و کمتر از ۱۰هزار دلار که بیش از ۷۵ درصد از بازار را نشان می‌دهد اما دقیقا مانند بازار ارزهای دیجیتال، این بازار همچنان تحت‌تسلط برخی بازیگران بزرگ یا «نهنگ‌ها» قرار دارد. بین پایان فوریه و نوامبر، ۳۶۰ هزار مالک NFT وجود داشت که ۷/۲ میلیون NFT بین آنها نگهداری می‌شد. Chainalysis دریافت که از این مقدار، حدود ۹ درصد یا به‌عبارتی ۳۲۴۰۰ کیف پول، ۸۰ درصد از ارزش بازار را در اختیار داشته‌اند. استفان دیهل، یک مهندس نرم‌افزار شکاک در حوزه رمزارزها گفت که بسیاری از نهنگ‌ها «افرادی هستند که روی صدها میلیون دلار ارز دیجیتال نشسته‌اند» و «به‌دنبال تبدیل کریپتوهای خود به ارزهای دیجیتال بیشتر هستند».
دیگران می‌گویند که آنها به‌عنوان معامله‌گران حرفه‌ای (جمع‌آوری‌کننده) به بازار نزدیک می‌شوند. به‌گفته آنها، یک سرمایه‌گذار معروف NFT، معروف به پرانکسی در توییتر که در سال۲۰۱۷ با سرمایه‌گذاری اولیه ۶۰۰ دلار شروع به‌کار کرد، اکنون دارای یک سبد NFT به ارزش بیش از ۲۰ میلیون دلار است. آنها به فایننشال‌تایمز گفتند که در حال سرمایه‌گذاری در ترکیبی از پروژه‌ها هستند. برخی از آنها حجم معاملات روزانه بالاتری دارند و برخی دیگر جذابیت ویژه‌تری. جدا از پروژه‌های سودآور که در حال چرخش هستند، پرانکسی گفت: «آنها قطعات خاصی دارند که من قصد دارم به‌عنوان سرمایه‌گذاری بلندمدت نگه‌شان دارم». براساس تحلیلی که برای فایننشال‌تایمز توسط پلتفرم تجزیه و تحلیل بلاک‌چین نانسن انجام شده است، کلکسیونرهای اولیه نیز از افزایش قیمت NFTها بهره‌مند شده‌اند. البته تاکنون، بیشتر کلکسیونرهای جدید NFT در بازار ثانویه هنوز هزینه خرید خود را جبران نکرده‌اند.

داستان کلاهبرداری‌ها
فضای غیرقانونی نیز گرفتار کلاهبرداری و دستکاری بازار است، به‌خصوص که شناسایی هویت‌های دنیای واقعی خریداران و فروشندگان، اگر نگوییم غیرممکن، قطعا دشوار است. تجزیه و تحلیل توسط نانسن نشان داد که در ۳۰ روز منتهی به اواسط دسامبر، ۲میلیون دلار فعالیت مشکوک در مجموعه‌های کریپتوپانک و باشگاه‌ میمون‌های کسل وجود دارد؛ به‌عنوان مثال، برخی از NFTها با ۹۵ درصد تخفیف در میانگین قیمت، فروخته شده‌اند، چه به‌دلیل اشتباهات خریداران و فروشندگان، چه به‌دلیل حذف مالیات و یا به‌دلیل کلاهبردارانی که از کاربران غیرماهر سوءاستفاده می‌کند. محققان همچنین هشدار داده‌اند که بازار احتمالا با تجارت رمزارز WAX متورم می‌شود؛ زمانی که یک معامله‌گر هر دو طرف معامله را به‌کار می‌گیرد تا تصور نادرستی از تقاضا را ایجاد کند. رودیگر کی‌ونگ، مدیرعامل شرکت هنری ونگ در آلمان، گفت:‌«شما می‌توانید یک NFT را در یک پلتفرم عمومی بخرید و بفروشید. اینگونه به‌نظر می‌رسد که علاقه زیادی به این قطعه وجود دارد، وقتی فقط شما قیمت را بالا ببرید. این در دنیای هنر سنتی نیز اتفاق می‌افتد اما اگر یک تغییر در یک اثر هنری ایجاد کنید، باید ۲۵درصد از حق فروش را به مؤسسه‌ حراج‌کننده آن اثر پرداخت کنید که طبیعتا سود شما را کمتر می‌کند. هزینه این کارمزدها در NFTها بسیار پایین‌تر است».