به گزارش خبرنگار پارلمانی همشهری، احمد توکلی در نطق پیش از دستور خود ضمن تبریک فرا رسیدن عید سعید فطر، اظهار داشت: برای اداره موفقیت‌آمیز حکومت و تحقق پیروزمندانه اهداف اسلام و ملت به دلایل گوناگون بیش از امروز محتاج توجه به نخبگان و استفاده از آراء صاحب‌نظران هستیم.
نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات و اسلامشهر در مجلس با اشاره به سخن حضرت علی (ع)، مبنی بر این‌که "آن گاه که بنیان بنای حکمرانی بر عدالت و استواری آن بر ستون‌های عقلانیت باشد، خداوند یاران حکومت را یاری می‌کند و دشمنانش را خوار می‌سازد" در بیان علل لزوم توجه به نخبگان افزود: ساختمان هرچند بر پی و بنای قوی متکی باشد تا ستون‌های قدرتمندی نداشته باشد که سقف مطمئنی را برپا بدارد، قابل سکوت نیست.
به گفته توکلی، عدالت بدون تراش عقلانی برای اداره امور محقق نخواهد شد، پس حکومت محتاج مشاوره و مداخله خردمندان است.
وی با بیان این‌که حکومت ولایت فقیه حاکمیت فردی نیست، گفت: قانون اساسی بر اساس فقه سیاسی اسلام سکانداری را به عالم‌ترین و عادل‌ترین اسلام‌شناس سپرده است تا امور را تدبیر کند. عالم مادی که با رأی ملت حاکمیت می‌یابد اما این فقیه هر حکمی بکند اولا بر اساس اسلام و قاعده‌مند است ثانیا اول بر خود او واجب می‌شود.
توکلی بر این اساس نتیجه گرفت که حکومت ولایت فقیه حکومت علم و عدل است نه حکومت تمایلات فردی.
این عضو فراکسیون اصولگرایان افزود: پیچیدگی امور، فقیه حاکم را ملزم می‌کند که در اداره حکومت به اهل حل و عقل یعنی خردمندان جامعه رجوع کند تا بتواند عالمانه تصمیم‌گیری کند.
وی با بیان این‌که این وظیفه بر همه مراتب حکومت و مدیریت کشور واجب است، اظهار داشت: امام(ره) که رضوان خدا بر او باد آن‌چنان مقید به مشاوره با اهل حل و عقل بود که در اوج شجاعت به اتکاء نظر کارشناسان، گاهی نظری کاملا مخالف نظر خویش را ترجیح می‌داد.
وی در این راستا به پذیرش قطعنامه به عنوان مثالی بارز اشاره کرد و گفت: رهبر بزرگوار ما در روزهای گذشته در این باره در جمع ما و سایر مسوولان فرمودند آنچه که در منش انقلاب اسلامی که امام مظهر و نماد کامل آن بود، می‌توان به روشنی از آن سخن گفت عبارت است از شجاعت همراه با تدبیر. در انقلاب هیچ‌وقت چشم بسته به تاریکی تیر انداختن وجود ندارد و نداشته است. در برنامه‌های جمهوری اسلامی از اول تا حالا چنین چیزی نبوده و امروز هم نیست و در آینده هم به توفیق الهی نخواهد بود. این‌که چشممان را ببندیم و شمشیر را دور سرمان بگردانیم، نداریم. با چشم باز و مدبرانه منتهی با دید و برآورد درست از توانی که خدای متعال در جسم یک ملت مؤمن و عازم قرار داده و با تکنیک‌ها و روش‌های گوناگون و به اقتضاء حرکت می‌کنیم.
به گزارش ایسنا توکلی با طرح این پرسش که اجرای این منش بدون تکیه بر نخبگان کارشناس چگونه ممکن خواهد بود، پشتوانه مردمی را سرمایه‌ی گرانسنگ دولت‌ها دانست تا به مدد آن تصمیمات را قاطعانه اجرا کنند و قانون را عادلانه اعمال نمایند. وی افزود: شکل‌گیری تصمیم درست یا قانون عادلانه، سازوکار دیگری دارد که بدون حضور نخبگان ملت و تضارب آزادانه آراء آنها ناممکن است. توکلی تأکید کرد: این امری است که با تحمل شنیدن نظر مخالف و نقدپذیری ممکن می‌شود.
عضو کمیسیون برنامه مجلس با بیان این‌که بدین ترتیب حمایت مردمی با همکاری نخبگان تکمیل می‌شود، تصریح کرد: حکومت‌های عادل و ظالم محتاج طبقه‌ای از نخبگانند که مشروعیت عقلانی رفتار حاکمان را نزد افکار عمومی تأمین یا تقویت کنند.
به گفته وی، نخبگان ملت اعم از مراجع و روحانیت، روشنفکران، فرهیختگان دانشگاهی، مدیران باسابقه، نویسندگان و هنرمندان به درجات مختلف گروه‌های مرجع اجتماع هستند و قادرند پشتوانه مردمی را تقویت یا تضعیف کنند.
عضو فراکسیون اصولگرایان ادامه داد: ممکن است در عرصه انتخابات که عرصه نقد دیگران و ارائه تصویر امیدوارکننده برای آینده است، امواج مردمی، توفیق انتخابات را رقم بزند، ولی عرصه حکمرانی میدان اتخاذ تصمیماتی پیچیده و حرکت در مسیر سنگلاخی است و به گذشت و تحمل مردم نیازمند است و طبعا همواره موفق نخواهد بود.
رییس مرکز پژوهشهای مجلس با تأکید بر این‌که "بدون توجیه عقلانی تصمیمات و رفتارهای حکومت نزد افکار عمومی، مجلس و دولت نخواهند توانست پشتوانه مردمی خود را حفظ کنند" این کار را کار نخبگان حلقه‌های دور حاکمیت عنوان و خاطرنشان کرد: ارکان حکومت باید بداند در هر کاری محتاج اقناع مردم است نه ابلاغ خواسته‌های خود از موضع بالا. وی با اشاره به داستان عالم و موسی در سوره کهف که در آن وقتی حضرت موسی از آن عالم که گفته می‌شود حضرت خضر بوده می‌خواهد که او را به همراهی بپذیرد تا از او کسب علم کند، خضر می‌گوید تو در همراهی با من شکیبایی نداری، چگونه در امری که به آن آگاهی نداری صبوری توان کرد، اظهار داشت: همراهی مردم با حاکمیت، هم رأیی آنها را می‌طلبد، هم رأی کردن مردم با حاکمیت، وظیفه نخبگان جامعه است که اگر خود، عقلانیت تصمیمات حکومتی را باور کنند، افکار عمومی را قانع می‌سازند.
نماینده مردم تهران با بیان این‌که وظیفه مجلس و دولت و قوه قضاییه آن است که برای اقناع مردم تلاش کنند، علت آن را ناکافی بودن مجاری رسمی برای توضیح کارها دانست و افزود: اگر نخبگان سیاسی، اجرایی و روشنفکری در تصمیم‌سازی‌ها شریک باشند از تصمیمات دفاع خواهند کرد. این‌که ما به خود اعتماد داشته باشیم و گمان کنیم با ابلاغ تصمیمات همه باید به آنها اعتماد کنند و از اقناع بی‌نیاز می‌شویم خطایی است که با مقاومت در برابر تصمیمات پاسخ می‌گیرد. توکلی افزود: به عنوان مثال وقتی گفته می‌شود برای تغییرات انجام شده در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، یکسال کارشناسی شده است، حداقل باید یک ماه برای اقناع قاطبه کارشناسان که از کار دولت بی‌خبرند تلاش می‌شد.
به گفته توکلی، مردمسالاری دینی اقتضاء دارد که مردم نه تنها با شرکت در انتخابات در سرنوشت سیاسی خود شریک شوند بلکه باید در هر سطحی در تصمیم‌سازی‌ها مشارکت داده شوند. وی احزاب و نهادهای مدنی را دو طریق مشارکت دادن سازمان یافته مردم در تصمیم‌سازی‌ها دانست و گفت: بنا بر فرض احزاب و نهادهای مدنی حول یک اندیشه شکل می‌گیرند و به عنوان خبره‌ها یا نخبگان سیاسی یا اجتماعی در عموم مسائل یا به شکل بخشی صاحب نظرند؛ همین طور است کسب نظر پیشکسوتان هر حوزه فکری یا اجرایی. به گفته‌ی توکلی، در این راستا دولت به درستی از شیخوخیت‌گرایی و بزرگ‌سالاری که حق آمریت بی‌وجه به عده‌ای خاص می‌دهد یا از فرقه‌گرایی سیاسی که آفت احزاب ماست می‌پرهیزد، ولی باید خود را به کسب نظر بزرگان و یا صاحب‌نظران احزاب و نهادهای مدنی ملزم بداند تا به ادعای مردمسالاری دینی جامه‌ی عمل پوشانده باشد.
این نماینده‌ی مجلس این حکم را درباره مجلس و قوه قضاییه نیز صادق دانست و افزود: چرا با ضعف قوه‌ی استماع، دولت و ملت را از سابقه، علم و تجربه پیشکسوتان محروم سازیم؟ حضور نیروهای تازه نفس و جوان در عرصه‌های اداره‌ی کشور ضروری است ولی حضرت امیر مؤمنان(ع)، شهید رمضان فرموده است تدبیر پیران مجرب نزد من محبوب‌تر از تحرک جوانان است. وی در بیان علتی دیگر در ضرورت توجه به نظر نخبگان گفت: عرصه‌ی حکومت چنان که استدلال عقلی، تفکر قرآنی، سیره معصومان (ع)، روش عقلا و تجربه بشری نشان می‌دهد، عرصه‌ی عقل و تدبیر و تکیه بر ظواهر است نه میدان تشبث به امور دیگر. توکلی ادامه داد: البته توسل به ذوات مقدسه برای استمداد از غیب، اعتقاد قطعی و بر حق ماست که نباید بر تلاش عقلی و مشورتی در امور حکومتی هیچ تأثیری بگذارد.
به گفته وی، توجه به نخبگان در اداره حکومت و تقویت احساس نیاز به آنها این حسن را هم دارد که تمایل به اعمال اراده فردی را محال و خرد جمعی را تقویت می‌کند، امری که در کنار مزایای بسیار، سرمایه اجتماعی کشور را نیز افزون می‌سازد.
این عضو فراکسیون اصولگرایان با اشاره به سخن حضرت رسول اکرم (ص) مبنی بر این‌که "پیروزی مرهون عزم و قاطعیت از یک سو و تدبیر و دوراندیشی از سوی دیگر است" تأکید کرد: ما هر دو را به کفایت می‌خواهیم.
تاریخ انتشار: ۱ آبان ۱۳۸۵ - ۱۷:۲۲
گروه سیاسی: رئیس مرکز پژوهشهای مجلس گفت: پشتوانه مردمی سرمایه گرانسنگ دولت‌ها است که به مدد آن تصمیمات را قاطعانه اجرا کنند و قانون را عادلانه اعمال نمایند ولی شکل گیری تصمیم عادلانه ساز و کار دیگری دارد که بدون حضور نخبگان ملت و تضارب آراء آنها ناممکن است.