به گزارش همشهری آنلاین به نقل از الجزیره، القرافه ، معروف به «شهر مردگان»، یک قبرستان به طول ۶ کیلومتر است که از شمال تا جنوب قاهره، پایتخت مصر، کشیده شده و قدیمیترین قبرستان مسلمان در مصر است.
«ما اینجا زندگی خوبی نداریم. ما زندگی نمیکنم و فقط تلاش میکنیم تا زنده بمانیم. ما میخواهیم خانه ای مناسب با آب داشته باشیم و به طور عادی زندگی کنیم. زیرا در اینجا ما زندگی نداریم؛ ما با مردگان زندگی میکنیم. تمام این گرد و غبار از مردگان است.» این را یکی از ساکنان زنده این قبرستان گفت.
این گورستان از دو بخش شمالی و جنوبی تشکیل شده؛ بخش شمالی به مقبرههای اشراف و فرمانروایان سلطنت مملوک مصر در دهه های ۱۳۰۰ و ۱۴۰۰ اختصاص دارد و گورستان جنوبی، که به عنوان القرافه نیز شناخته میشود، قدیمیتر است تاریخ آن به دهه ۷۰۰ باز میگردد مقبره امام شافعیان نیز در این بخش قرار دارد.؛ دینا باخوم، مورخ هنر متخصص در حفاظت و مدیریت میراث معتقد است: «این شهر مردگان یک میراث زنده است.»
شهر مردگان به عنوان بخشی تاریخی از قاهره از سال ۱۹۷۹ در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده و همیشه مکانی مسحور کننده و اسرارآمیز بوده است؛ زنی ۶۰ ساله که در مقبره نخست وزیری از اوایل قرن بیستم زندگی میکند گفت: «من ۴۱ سال است که اینجا زندگی میکنم، همینجا ازدواج کردم و همینجا هم خواهم مرد.» وی تاکید کرد که «ما ارتباطی طولانی با این مکان داریم».
برخی از ساکنان این قبرستان به دلیل نزدیکی به اجداد خود در مقابر خانوادگی اینجا ساکن شدهاند. این افراد به دلیل تخریب و نوسازی شهر و فشارهای اقتصادی که از دوران جمال عبدالناصر در دهه ۱۹۵۰ به بعد افزایش یافته بود، مجبور به زندگی در میان اموات شدند.
سایر ساکنان مهاجرینی روستاهایی هستند که به دنیال کار به شهر کوچانده شدند اما در قاهره تبدیل به فقیرترین افراد شهر شدند؛ این افراد مجبور شدند برای تامین حداقلهای زندگی روزمره خود به شهر زباله و مرکز بازیافت و شهر مردگان پناه بیاورند. برخی از این افراد به تفکیک زباله مشغولند و برخی دیگر گورکن و فاتحه خوان قبور این قبرستان شدهاند.
ام حمد، که بیش از ۳۰ سال است به حفر قبر مشغول است گفت: «زندگی اینجا در گورستان به سرعت در حال تغییر است.» وی تاکید کرد که دستمزدی که برای دفن مردگان میگیرد دیگر کفاف زندگی او و خانوادهاش را نمیدهد. کرونا باعث شده افرادی که قبلا به زیارت قبور میآمدند پیدایشان نشود. «ما از افرادی که به گورستان میآمدند پول و غذا میگرفتیم اما اکنون که همه میترسند به قرافه بیایند.»
خانوادههایی که در گورستان برای کندن قبرها، دفن اجساد و نگهداری از مقبرهها و قبور کار میکنند، میگویند که از زمان اعلام قرنطینه کرونا توسط دولت، شاهد کاهش شدید درآمد خود بودهاند.
احمد، یکی دیگر از ساکنان مقبره، گفت که در مسکن نامناسب، با دسترسی محدود به مراقبتهای بهداشتی و بدون منبع درآمد جایگزین، زندگی میکند. او و سایر سکنه این گورستان در خطر سقوط عمیقتر در فقر هستند. بر اساس طبق آمار رسمی، شهر مردگان که تنها به عنوان محل دفن در قرن هفتم ساخته شد، به یکی از بزرگترین محلههای فقیر نشین مصر تبدیل شده که بیش از ۱.۵ میلیون نفر در آن زندگی میکنند.
در حال حاضر، تنها دغدغه احمد این است که چگونه نیازهای اولیه خانوادهاش را تامین کند. او فقط میتواند امیدوار باشد که با ورود دوباره مردم به قرافه زندگی او به روال گذشتهاش باز گردد: «در غیر این صورت، افرادی مانند من رنج زیادی خواهند برد، حتی اگر از این ویروس نمیریم، از فقر خواهیم مرد.»