به گزارش همشهری آنلاین، روزنامه همشهری نوشت: گفت‌وگوهای هسته‌ای میان جمهوری‌اسلامی ایران و ۱+۴ این روزها درحالی به‌صورت مستمر و فشرده در هتل «کوبورگ» ادامه دارد که به‌نظر می‌رسد طرف‌های غربی با وجود اذعان به پیشرفت‌های به‌دست آمده در مذاکرات، تلاش می‌کنند با استفاده از ابزارهای سیاسی و رسانه‌ای، مسیر رایزنی‌ها را به‌سوی «توافق موقت» منحرف کنند.
این در شرایطی است که کارشناسان معتقدند افزایش دیدارهای دوجانبه و چندجانبه میان هیأت‌های حاضر در وین، نشان می‌دهد گفت‌وگوها به حساس‌ترین مراحل خود رسیده و اکنون این طرف غربی است که باید برای به نتیجه رسیدن مذاکرات، دست به اتخاذ تصمیم‌های سخت بزند و ابزار «مقصرنمایی ایران» و «کمبود وقت» را کنار بگذارد.
اما در روزهای اخیر رسانه‌ها و مقام‌های غربی تلاش ویژه‌ای به‌کار گرفته‌اند تا با استفاده از اسم رمز «توافق موقت»، از اجرای تعهدهای برجامی خود طفره رفته و با ایجاد فضای تبلیغاتی و رسانه‌ای، جمهوری‌اسلامی ایران را از دستیابی به مطالبات بحق خود ناامید کنند. این درحالی است که مقام‌های ایرانی و مذاکره‌کنندگان جمهوری‌اسلامی در وین بارها تأکید کرده‌اند که ایران صرفا به‌دنبال دستیابی به توافقی «پایدار» و «قابل اتکاست» و هیچ‌گونه توافقی که موقت و ناپایدار باشد را نمی‌پذیرد.
فضاسازی درباره توافق موقت
تکرار مستمر و پردامنه واژگانی مانند «توافق موقت» و «وقت‌کشی ایران» طی روزهای اخیر در رسانه‌های غربی درحالی است که اخبار منتشر شده از هتل کوبورگ از پافشاری مذاکره‌کنندگان کشورمان بر محورهای مهمی مانند «لغو مؤثر تحریم‌های برجامی و فرابرجامی»، «راستی‌آزمایی لغو تحریم‌ها» و «ارائه تضمین‌های روشن و عینی ازسوی ایالات‌متحده آمریکا» حکایت دارد. دراین میان اما آنگونه که از خبرها برمی‌آید، سفر اخیر رئیس‌جمهوری کشورمان به روسیه، زمینه‌ساز ایجاد موج جدیدی از فضاسازی‌های رسانه‌ای با محوریت القای شبهه «توافق موقت» شده است.
برهمین اساس هم بود که در روزهای اخیر شبکه آمریکایی «ان. بی. سی نیوز» مدعی شد روسیه به‌منظور کمک به احیای برجام یک «توافق موقت هسته‌ای» به ایران پیشنهاد داده است. این شبکه به نقل از «برخی منابع آگاه» ادعا کرده است که روسیه در هفته‌های اخیر به‌عنوان بخشی از تلاش برای احیای برجام، در زمینه یک توافق موقت احتمالی هسته‌ای با ایران گفت‌وگو کرده که رفع محدود تحریم‌ها در قبال وضع مجدد برخی محدودیت‌ها بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران را شامل می‌شود. این درحالی است که مقام‌های ارشد دولت بایدن از پیشنهاد روسیه به جمهوری‌اسلامی‌ایران درباره توافق موقت هسته‌ای ابراز بی‌اطلاعی کرده‌اند و یکی از مقام‌های ارشد دولت بایدن نیز گفته است طرح توافق موقت هسته‌ای مورد بحث جدی قرار ندارد.
ازسوی دیگر نمایندگی جمهوری‌اسلامی ایران در سازمان ملل در بیانیه‌ای در واکنش به این اخبار اعلام کرد ایران همچنان مخالف برگزاری مذاکرات مستقیم با ایالات متحده در وین است و هدف ایران از رفع تحریم‌ها و بازگشت تضمین‌شده آمریکا به برجام در توافق موقت محقق نخواهد شد. دراین بیانیه تصریح شده‌است که «ایران به‌دنبال توافق قابل‌اعتماد، اما درعین حال پایدار است که با وعده‌هایی که در برجام داده شده، سازگاری داشته باشد و هرگونه توافقی که این دو شرط را تحقق نبخشد، در دستور کار ما قرار ندارد.»
رایزنی‌های برجامی روسیه و آمریکا
اگرچه دولت روسیه تاکنون درباره اخبار منتشر شده پیرامون موضوع «توافق موقت» اظهارنظر رسمی نکرده اما گفته می‌شود یکی از محورهای گفت‌وگوی اخیر وزرای امورخارجه روسیه و ایالات‌متحده، موضوع مذاکرات هسته‌ای در وین بوده است. آنتونی بلینکن، وزیرامور خارجه آمریکا با تأیید این موضوع، تأکید کرد که مسئله هسته‌ای ایران نمونه‌ای از چالش‌هایی است که مسکو و واشنگتن می‌توانند بر سر آن همکاری کنند. ازسوی دیگر نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در صفحه توییتر خود، درباره اظهارات یک مقام پیشین آمریکایی و یک عضو «بنیاد دفاع از دمکراسی‌ها» درباره رایزنی اخیر وزرای امورخارجه آمریکا و روسیه پیرامون احیای توافق هسته‌ای واکنش نشان داد.
میخائیل اولیانوف دراین باره نوشت: «روابط روسیه-آمریکا در وضعیت بسیار بدی قرار دارد. اگرچه در زمینه ایران، تاکنون توانسته‌ایم همکاری مفیدی داشته باشیم. کنایه‌های تحریک‌آمیز تغییری در آن ایجاد نخواهد کرد. البته نتیجه مثبت به تمامی بازیگران بستگی دارد، ازجمله ایران به‌عنوان یکی از بازیگران اصلی، اما ما در مسیر درستی حرکت می‌کنیم.»
وی همچنین پس از دیدار با رئیس هیأت‌مذاکره‌کننده ایران در وین «هماهنگی نزدیک» میان تهران و مسکو را پیش‌نیاز تکمیل موفقیت‌آمیز مذاکرات احیای برجام دانست و نوشت:«دیدار بسیار مفیدی با آقای باقری‌کنی، رئیس هیأت ایران در مذاکرات وین داشتم. هماهنگی نزدیک میان هیأت‌های ۲ کشور پیش‌نیاز ادامه و تکمیل موفقیت‌آمیز مذاکرات برسر احیای برجام و رفع تحریم‌هاست.»
موضع ایران؛ فقط توافق دائمی
فضاسازی‌های چند روز اخیر با هدف منحرف کردن مسیر مذاکرات وین از حصول توافقی پایدار درحالی است که مقام‌های جمهوری‌اسلامی و همچنین مذاکره‌کنندگان ایرانی حاضر در وین بارها تأکید کرده‌اند «نتیجه» را فدای «زمان» نمی‌کنند و بررسی موضوع‌های حاشیه‌ای که به‌منظور اعمال فشار بر مذاکره‌کنندگان کشورمان مطرح می‌شود، در دستور کار هیأت ایرانی قرار ندارد.
ازسوی دیگر یک منبع نزدیک به هیأت مذاکره‌کننده ایرانی در وین به شبکه «الجزیره» گفته که «جمهوری‌اسلامی ایران صرفا به توافق هسته‌ای دائمی فکر می‌کند نه موقت»؛ موضعی که بارها ازسوی مسئولان کشورمان مورد تأکید قرار گرفته است.
مذاکرات در مسیر درست
برآوردها و اخبار منتشر شده از روند پیشبرد گفت‌وگوها در وین نشان می‌دهد مذاکرات برجامی به مرحله سخت و حساسی رسیده و اگرچه اختلاف‌ها نسبت به قبل کاهش یافته اما موارد اختلافی مهمی میان طرف‌های حاضر در هتل کوبورگ همچنان باقی است.
درچنین شرایطی یک مقام اتحادیه اروپا عنوان کرد در مذاکرات وین پیشرفت‌هایی به‌دست آمده و ممکن است توافق نهایی در این مذاکرات حاصل شود. براساس آنچه رویترز گزارش کرده، این مقام اروپایی که نخواسته نامی از وی برده شود، مدعی شده که «براساس ارزیابی ما، در مسیر درستی برای رسیدن به توافق نهایی حرکت می‌کنیم.» وی همچنین از به دست آمدن «پیشرفت‌های کوچک» در برخی مسائل در وین خبر داده و ادعا کرده که برخی نگرانی‌ها درباره «زمانبندی» وجود دارد. این منبع همچنین تأکید کرده که «اشتباه بزرگی خواهد بود که به‌خاطر زمانبندی نتوانیم به راه‌حل خوبی دست یابیم.»