همشهری آنلاین- الناز عباسیان: پرداختن به سبک زندگی انسانهای والا و تاریخساز بهانه و مناسبت نمیخواهد که اگر هم مناسبتی باشد نور علی نور میشود؛ مثل امروز که سالروز تولد حضرت فاطمه زهرا(س) و همچنین سالروز تولد بنیانگذار انقلاب اسلامی امام خمینی(ره) است. این دو مناسبت ما را بر آن داشت تا پای صحبتهای دکتر زهرا مصطفوی(خمینی) دختر سوم حضرت امام(ره) بنشینیم و از ناگفتههای همسرانه و پدرانه امام(ره) بپرسیم. شناخت اغلب ما از امام(ره) به سلوک و اندیشه سیاسی ایشان محدود میشود. درحالیکه شخصیت حضرت امام(ره) متأثر از ابعاد مختلف اندیشههای ایشان در حوزه مباحث عرفان، فقه، فلسفه، کلام و سیاست است. بنیانگذار و رهبر کبیر انقلاب اسلامی با تمام ویژگیهای منحصر به فردش در جهان، در خانه نیز همسری متفاوت و پدری خاص بودند. این نکته را میتوان از میان خاطراتی که خانواده و اطرافیان از ایشان نقل میکنند درک کرد.
زهرا مصطفوی به نگرش و دیدگاه حضرت امام(ره) به جایگاه خانواده اشاره میکند و میگوید:«جایگاه خانواده در نگاه حضرت امام (ره) با تمام مشغله و مبارزاتی که داشتند چه قبل از انقلاب زمانی که در تبعید بودند و چه پس از انقلاب که زمام امور را در دست داشتند، در اولویت کاری ایشان بود. از نظر من، امام (ره) بهعنوان رهبر یک نهضت انقلابی، انسانی استثنایی در سه محور نظم در امور، مرتب بودن و مهربانی کردن به اعضای خانواده محسوب میشدند و این سه ویژگی تقریباً در همه ابعاد زندگی شخصی ایشان ساری و جاری بود».
توجه به همسر در اولویت برنامههای امام (ره) در خانه
از نکات بسیار برجسته امام(ره)، توجه و احترام ویژه ایشان به مرحوم مادرمان بود. این جملهای است که دختر امام(ره) به آن اشاره کرده و در ادامه به مصداقهایی از این نگرش حضرت امام (ره) به خانواده اشاره میکند؛ «پدر در طول زندگی زمانهای مشخصی را برای سپری کردن با خانواده بهویژه مادر اختصاص میدادند. امام عقیده نداشتند که اول مطالعه کنند، بعد به همسرشان توجه داشته باشند. توجه به همسر همواره در اولویت برنامههای امام(ره) در خانه بود. از نکات بسیار برجسته امام(ره)، توجه و احترام ویژه ایشان به مرحومه مادرمان بود. پدر دائم به اعضای خانواده القا میکردند که باید شأن و احترام کامل خانم را حفظ کنیم و به حرفشان گوش کنیم.
این امر طوری در خانواده ما جا افتاده بود که حتی پس از ارتحال ایشان همه نوهها به همان شیوه به مادرمان احترام میگذاشتند. پدر خیلی مقید بودند که مادرمان باید در خانه خانمی کند چون معتقد بود با همسر باید همانگونه رفتار کرد که در خانه پدری از منزلت برخوردار بود. همچنین مقید بودند که ما بچهها بهگونهای رفتار کنیم که مادر را راضی نگهداشته و ناراحت نکنیم. به همین جهت وقتی برای دیدار امام به خانه ایشان میرفتیم همان ابتدا از ما میپرسیدند: «خانم چطور بودند؟» این یعنی اول به دیدار مادرتان بروید و احوالپرسی کنید و بعد پیش من بیایید.»
عکسی که خود گواه همهچیز است
حتما شما هم عکسی از امامخمینی(ره) حین ریختن چای در آشپزخانه ساده و محقرشان را دیدهاید. این عکس خود گواه سبک زندگی و نوع کردار ایشان در خانه است.
دختر امام(ره) به این عکس امام(ره) اشاره می کند و میگوید: «گاهی امام خودشان چاییشان را درست میکردند و خودشان قوری و استکان خود را میشستند. حتی تصویر چای ریختن امام هم بسیار منتشر شد. این قبیل کارها برای ما عادی شده بود. زیرا ما هم اگر به دیدنشان میرفتیم میپرسیدند چای میخورید؟ که ما اجازه نمیدادیم ایشان این زحمت را برای ما بکشند اما هیچگاه ایشان با آن سن و با آن مقام به مادرمان نمیگفتند پاشو یا مثلا این کار را بکن و یا آن چیز را بیاور. پدر هرگز در خانه دستوری صحبت نمیکردند. مثلا آن اوایل که لباسهای ایشان در اتاق و چمدان کنارشان نبود، به مادر میگفتند بگویید لباس مرا بیاورند. انجام کاری را به ایشان دستور نمیدادند. ایشان علاوه بر توجه به همسر و فرزندان خود به کسانی که برای کمک به مادرمان در منزل کار میکردند نیز توجه داشتند و شخصاً به دیدار آنها رفته و از احوالشان جویا میشدند».