به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، «افغانستان در کلام امام (ره)، امام از دیدگاه شخصیت‌های افغان و جهان» عنوان کتابی است از «سید محمد باقر مصباح زاده»، مورخ و پژوهشگر افغانستانی، که وی در این اثر سخنان امام خمینی (ره) بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران را جمع آوری کرده و همچنین دیدگاه‌های شخصیت افغانستان و سایر نقاط جهان را در مورد امام خمینی (ره) آورده است.
مصباح زاده در مقدمه این اثر به ویژگی‌های فکری و انقلابی امام خمینی (ره) اشاره کرده است:
خط امام خمینی(ره) خط اسلام است
کسانی که با انقلاب اسلامی و شخصیت امام خمینی(ره) آشنا هستند، می‌دانند که امام از قیام پانزدهم خرداد 1342 تا آخر عمرشان افکار و اندیشه‌های والایش را که برخاسته از اسلام ناب محمدی (ص) و مبتنی بر ارزش‌های انسانی بود در عمل به نمایش گذاشت.
عمل امام خمینی(ره) در تمام زمینه‌ها اعم از سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در سطح ملّی و بین‌المللی تا حد امکان منطبق با اسلام بود و مبالغه نخواهد بود اگر گفته شود که برای اولین بار پس از صدر اسلام در تاریخ بشر چهره نسبتاً واقعی اسلام و توانمندی این آیین مقدّس را در اداره جامعه، به جهانیان نشان داد.
امام خمینی(ره) در ظلمت سکولاریسم و در اوج فروپاشی ارزش‌های انسانی، چراغ ایمان مذهبی را در دل میلیون‌ها انسان اعم از مسلمان و غیر مسلمان روشن ساخت.
راهی را که امام خمینی(ره) به عنوان یک رهبر مذهبی و پیشوای سیاسی در زندگی شخصی و اجتماعی بر اساس تعالیم اسلام پیمود، خط امام نامیده می‌شود.
در حقیقت خط امام (ره) همان خط اسلام است که امام خمینی (ره) با پیمودن آن به عنوان سمبل این خط در قرن بیستم میلادی ظاهر شد. بسیاری از متفکّران و مبارزان مسلمان اعم از شیعه و سنّی در ابتدای پیروزی انقلاب‌اسلامی در ایران همین برداشت را داشتند.
مشخصات خط امام (ره)
البته خط امام مشخصاتی دارد که مبارزه با قدرت‌های استکباری و زورگویان، برای تأمین عدالت مهمترین مشخّصه این‌خط می‌باشد. خط امام را می‌توان از جنبه سیاسی و اجتماعی مبتنی بر سه اصل وحدت انسانی، وحدت اسلام و وحدت ملّی ارزیابی کرد.
وحدت انسانی برای رهایی بشر از قید ظلم و ستم، وحدت اسلامی برای رهایی مسلمانان از چنگ استبداد داخلی و سلطه قدرت‌های ستمگر خارجی و وحدت ملّی برای ملّت‌های مسلمان در چهارچوب واحدهای جغرافیایی مشخّص.
امام خمینی(ره) برای رهایی بشر از چنگال ظلم و ستم و نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی خواستار تشکیل «جبهه مستضعفین در برابر مستکبرین بود که در همین رابطه روز میلاد حضرت مهدی(ع) روز جهانی مستضعفین نام گذاری شد. برای نجات مسلمانان از شرّ عقب‌ماندگی، استبداد داخلی و سلطه‌جویی قدرت‌های بزرگ، مسأله وحدت اسلامی و وحدت ملّی بر اساس اسلام مطرح شد.
امام خمینی (ره) منادی وحدت مسلمین
امام خمینی(ره) اولین مجتهد بزرگ شیعه بود که فتوای جواز شرکت شیعیان در نماز جماعت با اهل سنت را مطابق روش اهل سنت صادر کرد و فرقه‌گرایی را محکوم نمود. هفته وحدت که به مناسبت میلاد با سعادت سرور کائنات حضرت محمد(ص) همه ساله در ایران برگزار می‌شود در راستای وحدت جهان اسلام مطرح شد و مهم‌تر از همه تأکید ویژه و همیشگی امام خمینی بر احقاق حق فلسطینیان و آزادی قدس شریف از چنگ صهیونیست ها و تعیین جمعه آخر ماه مبارک رمضان به عنوان روز قدس ناشی از باور و اعتقاد عمیق امام خمینی(ره) به وحدت مسلمانان بود.
سیاست امام خمینی (ره) در رابطه با وحدت اسلامی چه در داخل ایران و چه در سطح جهان اسلام به هیچ وجه نمایشی و فرمایشی نبود بلکه همان طوری که گفته شد از عمق جان او ریشه می‌گرفت. چه کسی می‌تواند به رسمیت شناخته شدن حقوق‌مذهبی اهل سنّت و حقوق دینی و انسانی اقلیت‌های غیر اسلامی را در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که مهمترین وثیقه ملّی این کشور به شمار می‌رود نادیده گرفته و نمایشی بخواند؟ البته حساب مخالفان نظام اسلامی و متعصبان قومی و مذهبی جدا است که همیشه می‌کوشند آفتاب را با دو انگشت پنهان کنند.
مخالفت با تروریسم
مخالفت با تروریسم، یکی دیگر از ویژگی‌های خط امام به شمار می‌رود. امام در طول دوران مبارزاتش به آزادسازی انرژی‌عظیم مردمی تأکید داشت و هیچگاه از شیوه‌های عملیاتی تروریستی حتی در مقابله با رژیم استبدادی و مخالفان اسلام و انقلاب اسلامی استفاده نکرد. در حالی که در آن زمان جنگ چریکی و عملیات تروریستی استراتژی مبارزاتی بسیاری از آزادیخواهان چپ و راست را تشکیل می‌داد.
شاگردان و پیروان امام خمینی(ره) نیز با تروریسم مخالف بوده و هستند، چنانچه آیت‌ا... خامنه‌ای رهبر کنونی جمهوری اسلامی ایران در همان سال‌های اول انقلاب طی سخنانی در دانشگاه مشهد در رابطه با ترور و عمل تروریستی چنین گفتند:
«یکی از وسایل پیروزی دشمن بر انقلاب، ترور است و فرقی نمی‌کند که این ترور، ترور عناصر پاک باشد یا ترور عناصرناپاک، زیرا عناصر ناپاک را باید محاکمه کرد و بعد از این که جرم آن ها شناخته شد مجازات بایسته و شایسته کرد و نه ترور، ترور به معنای اختناق است، به معنای خفقان است، به معنای حکومت زور است، به معنای اتکا به زور شخصی است. به معنای آنارشیسم است، و ترور از نظر من محکوم است. و از نظر اسلام ترور به این صورت محکوم است.»
حضور فعال زنان در اجتماع از ویژگی‌های خط امام (ره)
حضور فعال زن در صحنه‌های سیاسی، علمی، فرهنگی و اجتماعی نیز از جمله ویژگی‌های درخشان خط امام خمینی(ره) و ازدستاوردهای بزرگ انقلاب اسلامی ایران به شمار می‌رود، که جز کج‌اندیشان و مخالفان اسلام هیچ انسان آزاده و منصفی نمی‌تواند منکر آن شود.
خط امام وابستگی به ایران نیست
متاسفانه با وجود توضیحات فوق الذکر، وقتی صحبت از خط امام (ره) می‌شود در ذهن بعضی‌ها وابستگی به ایران خطور می‌کند به همین دلیل است که برخی‌عناصر مسلمان و حتی شیعه مذهب افغانی می‌کوشند که خود را به نحوی با این خط بیگانه قلمداد کنند. بدیهی است که ایرانی و شیعه بودن امام‌خمینی(ره) می‌تواند این برداشت را توجیه کند امّا چنین برداشتی از یک مسلمان آگاه و دلسوز به رنج و درد جهان‌اسلام و آشنا با رفتار و گفتار امام خمینی(ره) قابل قبول نیست.
خط امام (ره) اختصاص به ایرانیان ندارد
به هر حال، با تعریفی که از خط امام و ویژگی‌های آن ارائه شد باید گفت که پیروی از خط امام الزاماً به معنای پیروی از سیاست‌های دولت‌جمهوری اسلامی ایران و وابستگی فکری و سیاسی به ایرانیان نیست. و نیز موافق نبودن با سیاست‌های دولتمردان ایرانی به‌معنای مخالفت با خط امام نمی‌باشد، چرا که خط امام همان خط اسلام است و اختصاصی به ایرانیان ندارد.
حالا با توجه به آنچه که در رابطه با کردار و پندار امام خمینی گفته شد، اگر کسی چه شیعه و چه سنّی از خط امام سخن بگوید آیا درست است که او را متهم به وابستگی به ایران نمود؟
آیا تأثیر پذیری و همفکری مسلمانانی که دین، مذهب، فرهنگ، زبان و تاریخ مشترک دارند از یکدیگر با تأثیر پذیری مسلمانان از فکر، اندیشه و فرهنگ غیر اسلامی که بیگانه و حتی در تعارض، با فرهنگ و اعتقادات آنان می‌باشد یکسان تلقی می‌شود؟ ممکن است برای کسانی که به اسلام عقیده ندارند و یا خود را با افتخار سکولار می‌دانند جواب این سئوال مثبت باشد امّا برای مسلمان آگاه از مصالح ملّی که می داند در جهان اسلام و به خصوص در افغانستان اسلام جزو لاینفک هویت ملّی و بلکه اساسی‌ترین بخش آن به شمار می‌رود پاسخ به سئوال مذکورمنفی خواهد بود.
خط امام (ره) در افغانستان
به هرحال، امام خمینی به عنوان یکی از مراجع تقلید شیعیان جهان سال ها قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در میان شیعیان افغانستان مقلدین زیادی داشت که از ایشان پیروی می‌کردند. خط امام در افغانستان محدود به قشر روشنفکر و تحصیل یافته نبود، بلکه به دلیل نفوذ اجتماعی علما و روحانیون مروّج مرجعیّت آن حضرت، در بین طبقات و اقشار مختلف اجتماعی نفوذ داشت.
پیروان خط امام به شکل حلقه‌های فرهنگی و تبلیغی در داخل و خارج از کشور فعالیت می‌کردند و به علّت بی تجربگی و عدم شناخت لازم از افراد، عناصر و جریان های سیاسی و فکری مختلف، نسل جوان و روشنفکران پیرو خط امام بعضاً گرفتار التقاط و انحراف شدند. امّا محور اجتماعی خط که علما و روحانیون برجسته بودند، پرچم این خط را حداقل از نظر فکری سالم و استوار نگهداشتند.
بعد از کودتای هفتم ثور اکثر علما و روحانیون پیرو خط امام توسط کمونیست ها دستگیر شده و به شهادت رسیدند. بنابراین خط مذکور که در گذشته هم از انسجام و هماهنگی برخوردار نبود، محور اجتماعی و فکری خود را که امکان داشت خط امام را در دوران جهاد بهتر سازماندهی و رهبری کند از دست داد.
پیروان قدیم و جدید خط امام (ره)، بعد از کودتای هفتم ثور به عضویت دسته‌ها و گروه‌های مختلف درآمدند امّا به مرور زمان از گروه‌های مختلف ناسازگار با خط امام بیرون آمده و انشعاب کردند.