به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از وبسایت اسپیس، موشک فالکون ۹ شرکت اسپیسایکس ۴۹ ماهواره استارلینک را در روز پنجشنبه (۱۴ بهمن) از سکوی ۳۹A تاریخی ناسا در مرکز فضایی کندی در فلوریدا به مدار پرتاب کرد.
یک روز بعد، یک طوفان ژئومغناطیسی بر فراز زمین، چگالی جو را اندکی افزایش داد و نیروی کششی ماهوارهها را نیز دچار افزایش شد که بیشتر آنها را نابود کرد.
اسپیسایکس در بهروزرسانی خود نوشت: «تحلیلهای اولیه نشان میدهد که افزایش نیروی پسانداز در ارتفاعات پایین، مانع از خروج ماهوارهها از حالت ایمن برای شروع مانورهای افزایش مدار شد و بیش از ۴۰ ماهواره دوباره وارد جو زمین میشوند یا پیشتر وارد جو زمین شدهاند. (سهشنبه)
به گفته مرکز پیشبینی هوای فضا که توسط اداره ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده اداره میشود، طوفان ژئومغناطیسی یک اختلال موقتی مغناطیسسپهر زمین است که از لرزش موج باد خورشیدی یا ابر میدان مغناطیسی شکل میگیرد که با میدان مغناطیسی زمین تعامل دارد. ابرهای گاز داغی که در فورانهای تاج خورشیدی از آن خارج میشوند، طوفانی از ذرات یونیزه پرانرژی را تشکیل میدهند که میتواند ماهوارهها را بسوزاند، شبکههای انتقال برق و مخابرات را با اختلال روبرو کند و فضانوردان را به کام مرگ بفرستد.
این تعامل میتواند جو فوقانی زمین را گرم کند و چگالی اتمسفر را به اندازه کافی در بالای سیاره افزایش دهد تا بر ماهوارههایی که در مدارهای پایین مانند ماهوارههای جدید استارلینک اسپیسایکس هستند، تأثیر بگذارد. طوفان ژئومغناطیسی روز جمعه پس از فوران خورشید در ۳۰ ژانویه رخ داد که موجی از ذرات باردار را به سمت زمین فرستاد که انتظار میرفت در دوم فوریه وارد زمین شود.
۴۹ ماهواره اسپیسایکس که هفته گذشته به فضا پرتاب شد، در مدار اولیهای که تا ۲۱۰ کیلومتر بالاتر از زمین در پایینترین نقطه آن قرار داشت، مستقر شدند. اسپیسایکس گفته است که عمدا دستههای استارلینک را در مداری پایین منتشر میکند تا در صورت خرابی بلافاصله پس از پرتاب، به سرعت از بین بروند. مشخص شد که این طراحی مداری، ناوگان را در برابر طوفان ژئومغناطیسی روز جمعه آسیبپذیر کرده است.
اسپیسایکس در بهروزرسانی خود همچنین نوشت: «در واقع، GPS درونبرد نشان میدهد که سرعت تشدید و شدت طوفان باعث شده است که کشش اتمسفر تا ۵۰ درصد بیشتر از پرتابهای قبلی افزایش یابد».
ماهوارهها سپس در یک «حالت ایمن» محافظتی قرار گرفتند و به آنها دستور داده شد تا «مانند یک ورق کاغذ» پرواز کنند تا اثرات کشش را به حداقل برسانند، زیرا این شرکت با نیروی فضایی ایالات متحده و شرکت LeoLabs برای ردیابی آنها از طریق زمینی همکاری میکرد.
اما برای اکثر ماهوارههای استارلینک جدید، کشش بیش از حد بود. انتظار میرفت که تا ۴۰ مورد از آنها که در حالت ایمن قفل شدهاند، درست چند روز پس از پرتاب، مانند زبالههای فضایی از مدار خارج شوند.
اسپیسایکس در مورد ورود مجدد ماهوارهها نوشت: «ماهوارههای خارج شده از مدار خطر برخورد با سایر ماهوارهها را ندارند و با ورود مجدد جوی از بین میروند. به این معنی که هیچ زباله مداری ایجاد نمیشود و هیچ قطعه ماهوارهای به زمین برخورد نمیکند. این موقعیت منحصربهفرد نشاندهنده تلاشهای تیم استارلینک برای اطمینان از این است که سیستم در لبه پیشروی کاهش زبالههای در مدار قرار گرفته است.»
اسپیس ایکس از سال ۲۰۱۹ ناوگانی از ماهوارههای استارلینک را به فضا پرتاب کرده است که گاهی اوقات تا ۶۰ ماهواره در یک زمان میرسد تا یک ابرصورت فلکی در مدار بسازد که میتواند روزانه به ۴۲ هزار ماهواره برسد. اسپیسایکس گفته است که هدف از این پروژه فراهم کردن دسترسی به اینترنت پرسرعت برای مشتریان در هر نقطه از زمین، به ویژه در مناطق دورافتاده یا ضعیف است.