به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، کریس مورفی، سناتور آمریکایی روز جمعه در مقالهای که در تایمز منتشر کرد، آورد: در تاریخ هشت سپتامبر ۲۰۱۵ رئیسجمهور باراک اوباما توانست موافقت سنا با توافق تاریخی با ایران را به دست آورد و از دستیابی این کشور به سلاح هستهای جلوگیری کند. این توافق سالها درحال آمادهسازی بود. اوباما جهان را قانع کرد تا تحریمهای فلجکننده علیه ایران وضع کنند و سپس توانست اروپا، چین و روسیه را راهبری دیپلماتیک همراه کند که در نهایت به توافق با ایران منجر شد و باعث شد این کشور تحقیقات هستهای اش را کاهش دهد و بازرسیهای بینالمللی از برنامه هستهایاش انجام بگیرد.
وی ادامه داد: در همان روز دونالد ترامپ، نامزد ریاستجمهوری آمریکا نیز آپ-ادی را در یو اس ای تودی منتشر کرد که این دستاورد هستهای عظیم را خراب میکرد. ترامپ قاطعانه اعلام کرد که اگر رئیسجمهور شود ایران را به پای میز مذاکره بازمیگرداند تا به توافقی بسیار بهتر برسد.
آپ-اد (به انگلیسی: Op-ed; opposite the editorial page) یک نثر نوشتاری است که بهطور معمول توسط یک روزنامه یا مجله به چاپ میرسد و دیدگاه نویسندهای را که معمولاً به هیئت تحریریه نشریه وابسته نیست، بیان میکند.
مورفی در ادامه نوشت: زمانی که ترامپ به ریاستجمهوری رسید نزدیکترین مشاوران امنیت ملیاش به وی التماس کردند که توافق را پاره نکند. آنها به وی گفتند که توافق کار میکند. ایران به تعهداتش پایبند بوده، بخشهای عظیمی از برنامه هستهایاش را از کار انداخته و اجازه ورود به بازرسان را داده است. ائتلافی که اوباما در قبال سیاست ایران تشکیل داد آماده بود تا به رفتارهای دیگر ایران از جمله حمایت از گروههای تروریستی در منطقه بپردازد. آنها به ترامپ گفتند که آمریکا با وجود این توافق امنتر است.
نماینده مجلس سنا در مقالهاش افزود: اما ترامپ گوشش بدهکار نبود. وی توافق را پاره کرد و تحریمها را اعمال کرد. حتی یک کشور دیگر نیز به وی ملحق نشد و دیگر کشورها در ائتلاف اوباما طرف ایران را گرفتند و تمام توانشان را به کار بستند تا نگذارند ایران تحت تاثیر تحریمهای بازاعمال شده قرار بگیرد. ایران نیز بخشیهایی از برنامه هستهایاش را ازسرگرفت و مسائل را بدتر کرد. طی چندسال متخصصان تخمین زدهاند که زمان دستیابی ایران به اورانیوم غنیسازی شده کافی برای ساخت سلاح هستهای از یک سال به دو ماه رسیده است. ایران همچنین اقدامات تحریکآمیز دیگرش را نیز افزایش داد.
کریس مورفی نوشت: ترامپ نیز برای رسیدن به آن «توافق بهتر» تلاشی نکرد. مایک پمپئو، وزیر خارجه ترامپ لیست غیرمنطقی از ۱۲ خواسته برای آغاز مذاکرات با ایران سرهم کرد؛ درحالی که میدانست که ایران هرگز نمیتواند با اکثریت موارد موافقت کند. با طی شدن دوره ترامپ ایران برنامه هستهایاش را گسترش داد. همچنین فعالیتهای این کشور در خاورمیانه افزایش یافت. سیاست ترامپ در قبال ایران یک شکست مفتضحانه کامل و بی قید و شرط بود. تنها نکته مثبت کوچک فاجعه ترامپ این بود که تئوری کسانی که از ابتدا با توافق هستهای مخالف بودند را آزمایش کرد. این منتقدان میخواستند که اوباما - حتی اگر شرکای آمریکا با وی همراهی نمیکردند - تحریمها را نگه دارد تا زمانی که ایران قبول کند بخشهایی از برنامه هستهایاش را برای همیشه رها کند و حاضر به مذاکره بر سر تمامی رفتارهای بدنهاد دیگر خود در منطقه شود. اوباما این را خیال واهی میدانست و ترامپ با اعمال راهبرد باب میل منتقدان برجام و مواجهه با ناکامی شرمآور، نظر وی را به اثبات رساند.
وی ادامه داد: در همین زمان که درحال نوشتن این مقاله هستم، رئیسجمهور بایدن و تیمش در تلاش هستند تا قطعات به یکدیگر بچسبانند. دولت در تلاش است تا ایران را به پای میز مذاکره بازگرداند اما ایران به دلیل آنکه پیشتر زیر پایش خالی شده کاملا بیمیل است. تعیین مواضع ایران نیز به طرز دیوانهواری دشوار است. تیم جدیدی در ماه دسامبر به میز مذاکره بازگشته و تقریبا تمام اجماعی که دولت پیشین در بهار حاصل آورده بود را معکوس کرده است.
سناتور آمریکایی اذعان کرد: اما اینکه بخواهیم یک ماه یا سال دیگر را با سیاست ترامپ در قبال ایران ادامه دهیم دیوانگی است. اگر ایران امروز بخواهد به سلاح هستهای برسد آنها احتمالا تنها شش روز برای تولید سوخت کافی نیاز داشته باشند. این حقیقتی ترسناک برای دوستانمان در خاورمیانه از جمله اسرائیل است و هر روزی که ایران به داشتن سلاح هستهای نزدیکتر شود، رقبای منطقهای از جمله عربستان سعودی و ترکیه نیز توسعه سلاح هستهای را در نظر خواهند گرفت.
این مقام آمریکایی تصریح کرد: حال زمان آن است که تیم بایدن امتیازات هوشمندانه و لازمی را ارائه کند تا نسخهای از توافق اوباما ازسرگرفته شود. بله، ایران نیز باید به اندازه برابر سازش کند اما وقت در حال گذر است و فورا باید توافق جدیدی حاصل شود. توافق جدید به دلیل آنکه در دوران ریاستجمهوری ترامپ دست بالاتر را از دست دادیم، ممکن است شبیه توافق اوباما نباشد اما توافقی خواهد بود که زمان گریز هستهای ایران را به طرز چشمگیری افزایش میدهد و باعث میشود بازرسیهایی انجام بگیرند که به ایمنتر کردن دنیا کمک کنند.
کریس مورفی نوشت: برای آنهایی که مخالف برداشتن تحریمهای ترامپ به عنوان بخشی از توافق جدید هستند باید آشکار باشد که آمریکا از نگه داشتن آنها کوچکترین منفعتی نبرده است. تحریمهای ترامپ به طور شرمآوری بیاثر بودند. آنها مطابق با وعده ترامپ ایران را به پای میز مذاکره نکشاندند و تنها به بدتر شدن رفتار ایران کمک کردند.
این سناتور آمریکایی در انتها نوشت: در خاورمیانه کسانی که اعتراضاتشان علیه توافق اوباما در سال ۲۰۱۵ از همه بلندتر بود حال خواهان آغاز مجدد توافق هستند. آنهایی که نزدیک ایران زندگی میکنند دیدند که رفتار ایران پس از خروج ترامپ از توافق تا چه حد خطرناکتر شده است و میدانند که منطقه با دورتر شدن ایران به سلاح هستهای منطقه امنتر خواهد شد. بایدن و تیمش باید هر آنچه که لازم است برای برقراری توافقی خوب انجام دهند.