همشهری آنلاین - بهاره خسروی: در میان شهر فرنگ لاله زار پاساژی به نام چلچله بود. این پاساژ زیر زمین بزرگی داشت که متعلق به «محمدرضا تهرانچی» از وکلای مجلس شانزدهم بود. با سرمایه گذاری «منوچهر ریاحی» که شم قوی در تجارت داشت کافه پلونیا راه اندازی شد.
کافه پر رمز و راز و عجیب که کانون بسیاری از رویدادها، اخبار سری و تصمیمگیریهای جنگ جهانی دوم و ارتش متفقین به صورت مخفیانه شد. همه پرسنل این کافه بانوان لهستانی بودند. افرادی که با وعده سفر به امریکا جذب کار در این کافه میشدند. شاید نزدیکترین تصویر به این کافه و حال و هوای آن سریال ارتش سری باشد که در اویل دهه هفتاد از شبکه یک پخش و تمام تصمیات و اتفاقات در یک کافه انجام میشد.
در آگهی تاسیس کافه که در روزنامه اطلاعات به تاریخ ۱۰ اردیبهشت ۱۳۲۱ منتشر شده بود «برای کلیه مدعوین پروانه عبور در نظر گرفته شد.» تردد ایرانیها در این کافه ساعت مشخصی داشت و هر زمانی نمیتوانستند از این کافه استفاده کنند. شب افتتاحیه این کافه ارکستر «جالی بویز» برنامه اجرا کرد. همچنین به فاصله مدت زمان کوتاهی یک میز چهارنفری با بهای ۴۰۰ تومان فروش رفت.
منوی این کافه شامل پیش غذا، سوپ، غذای اول و غذای دوم، سالاد و سرو چای یا قهوه بود. بر اساس اسناد موجود، این کافه پاتوق افسران آمریکایی و سران نظامی و چهرههای شاخص بود و پرسنل کافه اجازه هیچ هم صحبتی حتی به اندازه دریافت سفارش یا گرفتن انعام را نداشتند. زنانی که کنترل شده از اردوگاه اسرا جدا و در خانهای اجارهای حوالی بهارستان اسکان داده شدند. در زمانی که با ۵۰ هزار تومان و حتی کمتر میشد در تهران خانهای خرید درآمد کافه پلونیا ماهیانه چیزی حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان بود.
اسناد تاریخی نشان میدهد بعد از پایان جنگ جهانی دوم و ترک تهران از سوی متفین این کافه تعطیل شد و چند سالی به عنوان کارخانه شکلات سازی فعالیت داشت. این روزها نیز به چاپخانه تبدیل شده است.