بی‌شک بارها و بارها از برف پاکن‌کن خودروی خود استفاده کرده باشید و یا طرز کار آن را در خودروها و وسایل نقلیه دیگر دیده باشید، اما شاید کمتر به این موضوع فکر کرده باشید که این وسیله پرکاربرد و مهم، چگونه اختراع شده است.

خودروسازان در اواخر قرن نوزدهم، بیشتر به فکر تولید قطعات اصلی بودند و مهندسان‌شان کمتر وقت خود را صرف جزئیات می‌کردند. البته این موضوع باتوجه به شرایط طبیعی به‌نظر می‌رسید. عصر جدیدی در صنعت حمل‌ونقل پدید آمده بود و می‌شد حدس زد که قطعات کوچک‌تر خودرو در اولویت‌های بعدی قرار داشت. برای همین بیشتر وقت مهندسان و طراحان، صرف ساخت موتورها و بدنه‌ای بهتر می‌شد. در این میان عده‌ای هم بودند که با هوش و استعداد خود، به پیشرفته‌تر شدن صنعت خودروسازی جهان کمک کرده‌اند. نمونه بارز این موضوع، «مری اندرسون» بود.

معارفه

«مری الیزابت اندرسون» متولد ۱۹ فوریه سال ۱۸۶۶ در گرین‌کانتی آلاباما است. در سال ۱۸۸۹ به‌همراه خواهر و مادر بیوه‌اش به شهر پررونق بیرمنگام در آلاباما نقل مکان و در آنجا یک شرکت خرید و فروش املاک راه‌اندازی کرد و این کار شغل اصلی‌اش شد. او ۴سال بعد به فرسکو در کالیفرنیا رفت و برای مدتی مشغول نوشابه‌سازی شد.

ایده ساخت برف‌پاک‌کن

در زمستان سال ۱۹۰۳، مری اندرسون برای کاری به شهر نیویورک رفت. او یک روز در تراموا مشاهده کرد که راننده درگیری ویژه‌ای برای دیدن بیرون دارد. بارش شدید تگرگ، شیشه جلوی وسیله نقلیه را تقریبا پوشانده بود و راننده مجبور بود، مرتب پنجره را باز کرده و در اقدامی خطرناک، شیشه را با پارچه‌ای که حسابی خیس و نمناک شده بود، پاک می‌کرد. این کار او باعث ورود سرما به تراموا و ناراحتی مسافران می‌شد. اینجا بود که اندرسون به فکر ساختن وسیله‌ای افتاد که بتوان توسط آن، شیشه خودروها و وسایل نقلیه را به‌هنگام بارندگی از داخل پاک کرد.

شروع به ابداع

مری اندرسون بلافاصله پس از بازگشت از سفر نیویورک، دست به‌کار شد و سراغ یک طراح رفت. او به طراح پیشنهاد داد که ابزاری ساخته شود که بتوان آن را به آسانی و از داخل وسیله نقلیه کنترل کرد و این ابزار بتواند شیشه جلوی آن وسیله نقلیه را راحت و کامل پاک کند. همزمان با کار طراحی، موضوع تولید انبوه نیز پیش کشیده شد و او برای این امر، کارگاهی را نیز دایر کرد.

ثبت اختراع

اندرسون در سال ۱۹۰۳، یعنی همان سالی که زمستانش به نیویورک رفته بود، اختراع خود را تکمیل و ثبت کرد. اداره ثبت اختراعات، گواهی حق ثبت و امتیاز ۱۷ ساله‌ای را برای برف پاک‌کن شیشه جلو به او اعطا کرد. اختراع مری اندرسون شامل یک اهرم در داخل خودرو می‌شد که یک برف پاکن‌کن را در بخش خارجی شیشه جلوی خودرو به حرکت درمی‌آورد. اهرم می‌توانست یک بازوی فنری را به جلو و عقب ببرد و باعث حرکت تیغه پاک‌کننده بر روی شیشه شود. یک وزنه تعادل نیز وظیفه متصل نگه‌داشتن اهرم و تیغه را برعهده داشت و باعث می‌شد تا به‌نوعی توازن در حرکت برقرار شود. پیش از این، وسایل مشابه به اختراع اندرسون هم ساخته شده بود، اما پرف‌ پاک‌کن او برخلاف آن مدل‌های قبلی درست کار می‌کرد و تقریبا با توجه به شرایط و امکانات آن زمان، بی‌نقص‌ترین و کامل‌ترین بود.

عدم استقبال خودروسازان

در سال ۱۹۰۵، اندرسون تلاش کرد تا امتیاز اختراع خود را به یک شرکت معتبر و شناخته‌شده کانادایی بفروشد، اما آنها با رد تقاضاهایش گفتند: «ما تصور نمی‌کنیم که این وسیله از نظر تجاری چندان باارزش باشد و ما بتوانیم از آن درآمدزایی خوبی داشته باشیم.» بدین ترتیب اندرسون نتوانست از اختراع بزرگش، کسب درآمد کند. با اینکه او در سابقه کاری‌اش، خرید و فروش املاک را داشت، اما نتوانست رایزنی خوبی با سازندگان خودرو داشته باشد و در واگذاری امتیاز اختراعش به آنها به موفقیتی دست یابد.

باطل شدن گواهی

در سال ۱۹۲۰ و پس از باطل شدن گواهی حق امتیاز اندرسون و همزمان با رشد و توسعه خودروسازی در دنیا، شرکت‌های مختلفی برف ‌پاک‌کن‌هایی را با استفاده از فناوری برف پاک‌کن مری اندرسون ساختند و روانه بازار کردند. در آن سال‌ها بود که کم‌کم برف پاک‌کن به یکی از اصلی‌ترین قطعات وسایل نقلیه تبدیل شد. در سال ۱۹۲۲، کادیلاک نخستین خودرویی بود که برف پاک‌کن داشت.

سرنوشت اندرسون

مری اندرسون به زندگی‌اش در بیرمنگام آلاباما ادامه داد و شرکت خرید و فروش املاکش را بار دیگر اداره کرد. او روز ۲۷ ژوئن سال ۱۹۵۳ و در ۸۴ سالگی در منزلش در تنسی از دنیا رفت. در سال ۲۰۱۱ نام او در «تالار مشاهیر مختراعان بین‌المللی» به ثبت رسید.