به گزارش همشهری آنلاین و به نقل از وب‌سایت نیواطلس، یک مطالعه اثبات مفهومی روشی را نشان داده است که واکسن‌ها را در دمای تا ۳۷ درجه سانتیگراد به مدت سه ماه زنده نگه می‌دارد.
«دانیل لیتون»، محققی که بر روی این تحقیق کار می‌کند، توضیح داد: «واکسیناسیون بدون شک یکی از موثرترین روش‌های پزشکی است که سالانه جان میلیون‌ها نفر را نجات می‌دهد. با این حال، تحویل واکسن‌ها، به‌ویژه به کشورهای در حال توسعه، چالش برانگیز است، زیرا آنها اغلب زنجیره‌های تامین انبار سرد مورد نیاز برای زنده نگه داشتن واکسن را ندارند».
سازمان جهانی بهداشت تخمین زده است که سالانه بیش از ۵۰ درصد واکسن‌ها هدر می‌روند و یکی از عوامل کلیدی در این هدر رفتن، چالش نگهداری واکسن در دمای سرد پایدار است.
بیشتر واکسن‌ها باید در محدوده دمایی بین ۲ تا ۸ درجه سانتیگراد نگهداری شوند تا از فاسدشدن آنها جلوگیری شود. برخی از واکسن‌ها، به‌ویژه واکسن‌های mRNA جدید، باید حتی در دماهای سردتر و زیر صفر نگهداری شوند.
نوآوری جدید از یک ماده متخلخل، قابل حل و کریستالی استفاده می‌کند که به عنوان چارچوب فلزی-آلی (MOF) شناخته می‌شود. این ماده، مولکول‌های واکسن را می‌پوشاند و تا زمانی که واکسن نیاز به تزریق داشته باشد، از فاسدشدن آن بر اثر گرما محافظت می‌کند. در آن مرحله محلولی برای حل کردن پوشش‌های MOF اضافه می‌شود و واکسن طبق معمول تزریق می‌شود.
«کارا دوهرتی»، دانشمند ارشد این پروژه، گفت: «MOFها یک ماده کریستالی متخلخل هستند که می‌توانند در اطراف واکسن رشد کنند و داربستی را تشکیل دهند که از تغییرات دما محافظت می‌کند. MOFها مانند داربستی عمل می‌کنند که ممکن است در اطراف خانه خود قرار دهید، وقتی داربست را بردارید، خانه شما باقی می‌ماند. این همان چیزی است که وقتی ما MOFها را در یک واکسن حل می‌کنیم، اتفاق می‌افتد.»
برای آزمایش روش جدید، محققان به یک جفت واکسن ویروس زنده که معمولا مورد استفاده قرار می گیرند، نگاه کردند. این دو واکسن، یکی برای بیماری طیور و دیگری برای آنفولانزا، اگر در یخچال نگهداری نشوند، معمولا در عرض چند روز تجزیه می‌شوند.
لیتون گفت: «واکسن‌های ویروس زنده بسیار مؤثر هستند، اما ترکیب پیچیده، آنها را در برابر دماهای بالا مستعد می‌کند و تاکنون یک تکنیک تثبیت جهانی برای آنها پیدا نشده است».
آزمایش‌های موفقیت‌آمیز نشان داد، پوشش‌های MOF دو واکسن را به مدت ۱۲ هفته در دمای اتاق و تا ۳۷ درجه سانتیگراد محافظت می‌کنند. تصویربرداری جامع نشان داد که واکسن‌ها پس از سه ماه نگهداری در یخچال هنوز زنده هستند.
محققان خاطرنشان می‌کنند که هنوز کارهای بیشتری برای انجام دادن قبل از تجاری‌سازی و استقرار پوشش‌ها در دنیای واقعی وجود دارد، زیرا پوشش MOF به بهینه‌سازی و آزمایش روی انواع دیگر واکسن ها مانند mRNA نیاز دارد.
اما «روحانی سینگ» نویسنده اصلی مطالعه جدید، خوشبین است که این روش جدید دسترسی به واکسن‌ها را در سراسر جهان به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد. سینگ می‌گوید این تکنیک ارزان بود و به راحتی مقیاس‌پذیر است؛ به این معنی که می‌تواند به سرعت وارد فرآیندهای ساخت واکسن فعلی شود.
سینگ در این خصوص گفت: «این نخستین رویکرد جهانی برای تثبیت واکسن با MOFهای ساده، سریع و مقیاس‌پذیر است، چراکه فرایند آن یک مرحله‌ای است.»