همشهری آنلاین- مرضیه ثمرهحسینی: مرتضی افقه، کارشناس حوزه اقتصادی افزایش قابل توجه بهای جهانی نفت به دلیل جنگ اوکراین و روسیه را فرصتی تاریخی برای اقتصاد کشور دانست و گفت: مسئولان میتوانند با درایت از این فرصت تاریخی در جهت وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم استفاده کنند.
او در واکاوی چرایی کاهش قدرت خرید مردم در سالهای اخیر گفت: قدرت خرید مردم و میزان نقدیندگی آنها در مقایسه با سالهای گذشته کاهش یافته است، تحریمهای بینالمللی و اثرات آن بر اقتصاد و معیشت مردم یکی از دلایل اصلی کاهش قدرت خرید است. سیاستهای اقتصادی که در دهههای پس از جنگ اعمال شد، چندان با توسعه و تولید همسو نبوده، این سیاستها به گونهای بوده که امکان استفاده موثر و کافی از ظرفیتها و نیروی انسانی فراهم نشده است، این ضعف تاریخی سبب شد که اقتصادِ وابسته به نفت و واردات ما در برابر تحریمها، آسیبپذیر ظاهر شود.
افقه در گفتگو با همشهری آنلاین ادامه داد:در همین رابطه، شاهدیم که وضعیت معیشت مردم از جمله قدرت خرید آنها آسیب دیده است و دولتها نیز در بودجهریزی که ابزار دولت برای اتخاذ سیاستهای اقتصادی است، هرچه در توان داشتهاند برای ارتقای وضعیتی معیشتی مردم کار بستهاند برغم این تلاش در چند سال اخیر هر چه جلوتر آمدیم، وضعیت اقتصادی و معیشتی مردم دشوار تر شده که برای رفع آن باید تدبیر جدی اتخاذ کرد.
گرفتاری در چرخه رکود
افقه در توضیح پیامدهای کاهش قدرت خرید مردم بر وضعیت بازار و گروههای مختلف اجتماعی ادامه داد :کاهش قدرت خرید مردم اثری دو سویه دارد از یک طرف، مردم نمیتوانند نیازهایی که سالها بر اساس الگوی مصرف شکل گرفته را برآورده کنند، به همین دلیل تحت شدیدترین فشارها قرار گرفتهاند؛ این فشار به نوبه خود تبعات فردی و اجتماعی دارد. گروههایی که متاثر از وخامت اوضاع اقتصاد در سالهای اخیر به زیر خط فقر سقوط کردهاند از حیث جسمی و بهویژه روحی وضعیت نگرانکنندهتری دارند.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی در توضیح سویه دوم پیامدهای اجتماعی کاهش قدرت خرید مردم گفت :سویه دیگر این وضعیت این است که کاهش قدرت خرید به کاهش تقاضا در بازار منجر شده. کاهش تقاضا به این معنا است که تولیدکنندگان نمیتوانند طبق روال پیشین کالاهای خود را به فروش برسانند و مجددا وارد چرخه تولید شوند. بروز این وضعیت به معنای رکود است. کاهش تولید به نوبه خود به کاهش حاشیه سود تولیدکننده و در ادامه تعدیل نیرو و اخراج کارگران منجر شده است.
ساختارهای ضد تولید اصلاح شود
او همچنین با اشاره به اینکه خبرهای امیدوارکنندهای درباره احتمال احیای توافق برجام به گوش میرسد ادامه داد :یکی از مشکلات اقتصاد کشورمان بروز برخی موانع در ساختارهای تولید و توسعه حاکم بر کشور است. این مسئله در کنار تحریمها ضربه سنگینی به اقتصاد ما وارد کرده است.
افقه با ابراز امیدواری نسبت به روند مذاکرات احیای برجام و اثر گذاری آن بر اوضاع اقتصادی کشور به واسطه رفع بخشی از تحریم ها افزود: اگرچه بهبود اوضاع اقتصادی زمانبر است اما همین که مردم پالس های مثبتی دریافت کنند که وضعیت اقتصادی کشور بهبود می یابد،این روند گام موثر و موفقیت بزرگی است.
این کارشناس مسائل اقتصادی در مورد اثرات احتمالی فوری احیای برجام به آزاد شدن پولهای بلوکهشده ایران در کشورهای دیگر اشاره کرد و گفت:با پیشفرض به ثمر رسیدن مذاکرات وین اقدام مهم و فوری دیگری که باید همراستا با احیای برجام انجام شود عضویت ایران در افایتیاف است تا موانع پیش روی مبادلات بینالمللی بانکی و پولی برداشته شود.