در این اجلاس، 3 کشور دارنده بزرگترین ذخایر گازی جهان که بهطور طبیعی بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان گاز نیز هستند و میتوانند باشند به توافقهای مهمی رسیدند که مهمترین آنها گام مهمی برای تشکیل مجمع و یا سازمانی از صادرکنندگان گاز و همکاریگسترده برای استخراج، تولید، پالایش و فروش و صادرات گاز بود.با توجه به اهمیت حضور عبداللهبنحمد العطیه، وزیرنفت قطر و تمایل این کشور برای مشارکت با ایران، این فرصت پیش آمد که با وی گفتوگوی کوتاهی انجام شود.
در این گفتوگو برخی از سؤالات در مورد میدان گازی مشترک میان ایران و قطر و همکاریهای 2کشور در این زمینه و تحولات بازار نفت مطرح شد.در حال حاضر قطر سالانه حدود 60 میلیارد متر مکعب گاز تولید میکند و همه طرحهای تولید گاز در این کشور براساس قراردادهای مشارکت در تولید با همکاری شرکتهای بزرگ نفتی در حال اجراست.
این کشور با 4/14 درصد ذخایر گاز سومین دارنده ذخایر گاز دنیا و چهارمین تولیدکننده گاز جهان است. این کشور در بازار صادرات گاز جهان با توجه به سرمایهگذاری کلانی که کرده رتبه ششم صادرکننده بزرگ جهان رادارد و با توجه به جمعیت حدود 2 میلیون نفری با توجه به مصرف حدود 17 هزار میلیون متر مکعب در روز از توان صادراتی بالایی برخوردار است.
طرحهای قطر بهطور عمده با هدف تولید گازمایع و صادرات به کشورهای دوردست طراحی شده و کمتر از صادرات گاز با روشهایی مانند خط لوله بهره میبرد.
قطر، تولید گاز از میدان مشترک با ایران را از سال1989 آغاز کرده است و با توجه به سیاست اجرای قراردادهای مشارکت در تولید شرکتهای خارجی و صاحب فناوری تمایل فراوانی برای سرمایهگذاری در این کشور برای تولید گاز دارد. این تمایل موجب شده که شاید همه شرکتهای موجود و فعال در جهان که در بخش گاز فعال هستند به نوعی در این کشور برای تولید گاز سرمایهگذاری کنند. در حال حاضر قطر همه برنامههای توسعه خود را در این بخش اجرا کرده و برای سرمایهگذاری بیشتر در حال مطالعه روی مخزن مشترک گازی با ایران برای بررسی فنی امکان تولید بیشتر از میدان است. به گفته وزیرنفت قطر این کشور آماده همهگونه همکاری در زمینه صنایع نفت و گاز و سرمایهگذاری در ایران است و از سرمایهگذاری متقابل ایران نیز استقبال میکند.
- آیا گفتوگوهایی میان مقامات ایران و قطر در مورد برداشت گاز از میدان گازی پارسجنوبی در خلیج فارس میان 2کشور وجود دارد؟
ما همواره یک نوع همکاری در این زمینه داشتیم و داریم. از مدتها قبل کمیته فنی تشکیل شده است که در زمینههای مختلف هماهنگیهای لازم را انجام میدهد.2 کشور روابط دوستانه و همکاری خوبی دارند و این همکاری بسیار مهم است و این روابط قوی و دوستانه است.
ما همواره علاقهمندیم با ایران همکاری کنیم و سیاستدرهای باز را در این زمینه اعمال کردهایم و خواهان یافتن بهترین راههای همکاری برای 2 طرف هستیم. قطر آماده هرگونه همکاری است. به اعتقاد من روسای هر 2کشور دارای اراده قوی برای توسعه این همکاری هستند. ایران و قطر روابط منحصر بهفردی دارند.
- آیا برای سرمایهگذاری نفتی در ایران و یا سرمایهگذاری مشابه ایران در طرحهای نفتی قطر مذاکراتی انجام شده است و یا طرحهایی در دست بررسی و یا اجراست؟
در حال مذاکره هستیم و طرحهایی مطرح است. این مذاکرات ادامه دارد و ما آماده سرمایهگذاری در طرحهایی در ایران هستیم، ولی هنوز در حال مذاکره است و برخی طرحها در کمیته فنی مشترکی که میان 2 کشور تشکیل شده است در حال بررسی است.
- طرحهایی که جمهوری اسلامی ایران در بخشی از میدان گازی مشترک به اجرا درآورده است، برخی با مشکلاتی همراه است و با تاخیر روبهرو شده است. این در حالی است که طرحهای طرف قطری با سرعت ادامه یافته و به پایان رسیده؟
من چیزی در مورد طرحهای ایران نمیدانم و نشنیدهام که این طرحها در پارسجنوبی تاخیر داشته باشد. ما سالها است کمیته فنی تشکیل دادهایم و همه مشکلات را با یکدیگر مطرح و بررسی میکنیم. هر کشوری از این میدان حق خاصی دارد که میتواند در بخش خودش اقدامهایی را که لازم میداند برای تولید گاز انجام دهد.
- با وجود زمان طولانی که کمیته فنی میان 2 کشور تشکیل شده است ولی هیچ خبری در مورد همکاری خاصی در میدان مشترک شنیده نشده است؟
بله درست است خبری در این باره منتشر نشده ولی ما افرادی فنی هستیم و بیشتر کار میکنیم و کمتر حرف میزنیم.
جلسههای مشترکی داریم و به طور مداوم این جلسهها تشکیل میشود ولی خبری در این باره منتشر نمیشود.
- حال با توجه به شرایط اقتصادی جهان شما بهعنوان یک عضو اوپک تصور میکنید که تصمیم اوپک تاثیری در قیمتهای نفت در بازارخواهد داشت؟
ما در اوپک بیش از بحث در مورد قیمت، نگران شرایط بازار هستیم. درواقع تولیدکنندگان باید به میزانی تولید کنند که تقاضا وجود دارد.
تولیدکننده نفت نمیتواند نفت تولید کند در حالیکه مشتری وجود ندارد. البته قیمت هم تحتتأثیر عوامل روانی است و وقتی اعلام میشود که اوپک تولید را کاهش داد قیمتها ممکن است افزایش یابند، ولی باید توجه کرد که شرایط تولید تغییر کرده است. در واقع مازاد تولید نفت مشکلی است که باید حل شود. تولیدکنندگان نفت باید نفت را برای مصرف کنندگانی که متقاضی خرید هستند تولید کنند و به فروشبرسانند. بهنظر من بحران اقتصادی در تقاضای نفت تاثیرداشته و آن را کاهش داده است و این طبیعی است که اوپک اقدامی برای تعادل عرضه و تقاضا انجام دهد.
- پیشبینی شما در مورد روند قیمت نفت در آینده بازارهای جهان چیست؟
هیچ مشخص نیست. خیلی سخت است که پیشبینی کرد. اینکه قیمت نفت بهچه سو میرود هیچوقت قابل پیشبینی نیست. قیمت نفت از عوامل مختلفی پیروی میکند و نمیتوان حدس زد که چه رخ خواهد داد. آنچه مسلم است بحران اقتصادی در جهان رخداده است و تعادل تقاضا و عرضه به هم خورده است.
- برخی تحلیلگران براین باورند که درصورت تغییر شرایط سیاسی در آمریکا و پیروزی دمکراتها در این کشور قیمت نفت بیشتر از این کاهش مییابد. نظر شما در این باره چیست؟
من نمیتوانم پیشبینی دقیقی داشته باشم. اینکه چه رخ میدهد مشخص نیست ولی باید دید که شرایط اقتصاد جهان به چه سمتی میرود. امروز یک بحران اقتصادی در جهان در حال وقوع است باید منتظر بود که این بحران به حداکثر و نهایتش برسد و دید که چه مسئلهای اتفاق میافتد. هنوز این بحران خاتمه نیافته است و باید این مسئله را با دقت دنبال کرد تا به روشنی مشخص شود این بحران به چه مسیری میرود. شاید چندماه بهطول بینجامد.
بنابراین هنوز زود است و نمیتوانیم پیشبینی کنیم که روند بحران اقتصادی به چه سو میرود. درواقع خدا میداند و باید منتظر شد و دید.
- شما بهعنوان یک عضو اوپک پیشنهاد روسیه برای همکاری با اوپک را به چه شکل ارزیابی میکنید؟
ما همواره از همکاری روسیه استقبال کردهایم و میکنیم. روسیه دومین تولیدکننده نفت پس از عربستان سعودی است، بنابراین روسیه یک بازیگر اصلی در بازار نفت است. ما همواره در اوپک از روسیه دعوت کردهایم که با اوپک همکاری کند و من امیدوارم که روسیه بهعنوان یک عضو اصلی اوپک باشد.
- آیا در مورد پیشنهاد روسیه به اوپک مذاکراتی انجام شده و پیشرفتی مشاهده شده است؟
ما منتظر هستیم. همانطور که گفتم روسیه از همکاری با اوپک حمایت کرده ولی هنوز گام عملیای برداشته نشده است. روسیه یک عنصر مهم در بازار نفت است و ما از عضویت کامل روسیه در اوپک حمایت میکنیم و عضویت روسیه اهمیت و جایگاه اوپک را افزایش میدهد.
- روسیه در اجلاس قبلی به شکلی جدی در اجلاس حاضر شد و پیشنهاد جدی و مهمی ارائه داد؟
بله بهنظر من روسیه در اجلاس قبلی در سطح بسیار بالایی در اجلاس شرکت کرد و پیشنهاد خوبی ارائه داد ولی هنوز اقدام عملیای انجام نشده است.
- آیا پیشنهاد روسیه در اجلاس بعدی اوپک پیگیری میشود و در برنامه اجلاسهای آینده اوپک مشارکت روسیه را شاهد خواهیم بود؟
هنوز هیچ اطلاعی داده نشده و در برنامه جلسههای آینده اوپک هنوز مشخص نشده است که روسیه شرکت میکند یا خیر.
هنوز چیزی در دستور کار و یا برنامههای اوپک اعلام نشده است که من بدانم. اجلاس فوقالعاده در وین (جمعه گذشته) نیز اجلاس فوری و کوتاهمدتی بود که امکان برنامهریزی برای مشارکت روسیه نبود. باید منظر باشیم و ببینیم.