همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: ضعیف‌تر شدن نشانه‌های بیماری کرونا در سویه امیکرون، کمتر شدن میزان مراجعات و آمار بستری‌ها همه و همه باعث امیدوار شدن دنیا برای بازگشت به زندگی قبل از کرونا شد. اما این امیدواری همچنان با بیم و هراس‌هایی برای تغییر عملکرد این ویروس همراه است که باعث شده در حال‌حاضر به ویژه بعد از تعطیلات نوروزی، شفافیت لازم در این‌باره کمرنگ‌تر شود.
کم‌شماری در تعطیلات
دکتر مسعود یونسیان، متخصص اپیدمیولوژی و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در مورد شرایط بیماری کرونا در سال جدید و بعد از تعطیلات نوروزی می‌گوید: «اگر به نمودارهای مربوط به تعداد موارد جدید ابتلا کرونا توجه کنیم متوجه می‌شویم بعد از تعطیلات یعنی در روزهای شنبه، تعداد موارد کمتر از موارد گزارش‌شده در روزهایی مانند جمعه و یکشنبه است. یعنی با توجه به اینکه وزارت بهداشت هر روز آمار بستری‌ها و تشخیص‌های روز گذشته را اعلام می‌کند؛ روزهای شنبه گزارش آمار روز گذشته؛ یعنی جمعه خواهد بود که یا بعضی مراکز تعطیل هستند یا بعضی مردم فکر می‌کنند که مراکز تعطیل هستند. درنتیجه آمارها کمتر از روزهای دیگر است. یعنی روند شش روز دیگر هفته را بدون در نظر گرفتن روز شنبه می توان در نظر گرفت.»
به گفته یونسیان پس از تعطیلات چهارده پانزده روزه هم چنین مشکلی پیش رو خواهد بود و می‌توان انتظار داشت با آمار مبهم و کم شماری مواجه شده باشیم. بنابراین می‌توانیم آمار روزها را با همدیگر مقایسه کنیم. اما وقتی کار شروع و تعطیلات تموم می‌شود، آمارها به وضعیت قبل از تعطیلات برخواهند گشت. بنابراین در حال‌حاضر نمی‌توان با قطعیت گفت که در تعطیلات روند ابتلا به بیماری رو به کاهش گذاشته یا متوقف‌شده باشد.
توجه به تجربیات گذشته
یونسیان می‌گوید برای دسترسی به آمار دقیق باید صبر کنیم تا زندگی مردم به روند عادی برگردد و مردم از سفر بازگردند. بنابراین باید برای دستیابی به آمار دقیق‌تر تا هفته بعد صبر کنیم و ببینیم آیا تغییراتی در تعداد موارد جدید مشاهده می‌شود یا خیر. اما با استفاده از تجربیات ایران و کشورهای دیگر می توانیم چند موضوع را پیش‌بینی کنیم یا حدس بزنیم.
به این ترتیب هر کشوری که به اقدامات پیشگیرانه از بیماری بی‌توجهی کرده یا کاملاً آنها را نادیده گرفته و موردی را هم جایگزین آن نکرده است شاهد افزایش موارد بوده است. حتی کشورهایی که پوشش واکسیناسیون نسبتاً بالایی هم داشته‌اند، وقتی در استادیوم‌ها، مدارس و به طور کلی اماکن عمومی را بازکرده‌اند؛ با وجود اقدامات متوسطی هم که انجام داده اند مانند تست‌های سریع و مواردی مانند آن؛ باز هم شاهد افزایش موارد بوده‌اند.
ویروس کرونا فصل و زمان نمی‌شناسد
به گفته این اپیدمیولوژیست، نکته مهم دیگری که در مدت تعطیلات، قبل از آن و هنگام آماده شدن برای استقبال از سال جدید مشاهده کردیم این بود که بسیاری افراد توصیه‌های بهداشتی را نادیده گرفتند و در جامعه شاهد آن بودیم که مردم با پایان سال و فعالیت‌های روزمره که هر سال انجام می‌دانند تصور می‌کنند کرونا هم رخت بر بسته و می‌توانند آن را هم همراه با خانه تکانی و آغاز سال جدید بیرون بیندازند؛ درحالی‌که ویروس کرونا فصل وزمان نمی‌شناسد و تابع هیچ مقرراتی نیست و فقط کار خودش را می‌کند.
بنابراین وقتی مردم موارد پیشگیری از بیماری را رعایت نکنند، آنها راجدی نگیرند و دولت هم خیلی اقدامات جدی را در دستور کار خود قرار ندهند، می‌توان منتظر اتفاقات غیرمنتظره‌ای در همین خصوص بود.
به نظر می‌رسید دولت باید درجهت درخواست کارت واکسن از مسافران بین‌شهری اقداماتی می‌کرد یا با انجام آزمایش کرونا، مبتلایان را شناسایی می‌کرد.
به این‌ترتیب و با در نظر نگرفتن چنین مواردی می توان منتظر بالا رفتن افزایش موارد ابتلا بود. اما اینکه حتما چنین اتفاقی خواهد افتاد یا اینکه به حدی باشد که بتواند خیزشی را ایجاد کند نمی‌توان با قطعیت نظر داد.
بازگشایی زودهنگام و عجولانه
یونسیان می‌گوید تصمیم بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها و آموزش حضوری عجولانه گرفته شده و بهتر بود حداقل با یک هفته تاخیر اتخاذ می‌شد.
یعنی باید منتظر می‌ماندیم و بعد از مشخص شدن میزان چگونگی انتقال بیماری مثلا حداقل تا بیست و پنجم فروردین صبر می‌کردیم و اگر اتفاق جدی در سطح جامعه نمی‌دیدیم؛ با خیال راحت‌تری نسبت به بازگشایی مراکز آموزشی اقدام می‌کردیم.
البته امید می‌رود چنین اقدامی ما را با موج جدیدی مواجه نکند؛ به ویژه آنکه آموزش‌وپرورش ابلاغ کرده نمی‌تواند هیچ فاصله فیزیکی را هم برای دانش‌آموزان فراهم کند .
به این ترتیب، اگر آمارهای هفته آینده نشان دهد میزان ابتلا به بیماری و انتقال آن رو به افزایش است؛ حضور نسبتاً طولانی دانش‌آموزان و دانشجویان در کلاس‌های درس بدون رعایت فاصله فیزیکی و تهویه مناسب معلوم نیست چه آینده‌ای را می توان متصوربود.
بی‌توجهی سیستم آموزشی به تغییر فضای‌آموزشی
به عقیده یونسیان جای گلایه و ناراحتی از سیستم آموزشی کشور می رود که بعد از گذشت ۲۶ ماه؛ چرا هنوز نتوانسته شرایط حضور دانش‌آموزان را در مراکز آموزشی مهیا کند. چون با انتقال بیماری در مدارس و دانشگاه‌ها می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. ضمن آنکه تعطیلی دانشگاه و مدارس هم بعد از آلوده شدن آنها در سطح جامعه کاری از پیش نخواهد برد.
البته همه اینها منوط به رفتار و عملکرد ویروس است و نمی‌توان به پیش بینی‌ها اطمینان کرد و با قطعیت نظر داد.اما کاری که ما باید انجام دهیم آن است که با توجه و رعایت همه موارد پیشگیری از ابتلا به بیماری به سلامت خود و خانواده‌هایمان توجه نشان دهیم.