همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: حضوری شدن کلاسهای درس دانشگاهها و مدارس، باز شدن همه مراکز عمومی و بالا رفتن آمار مبتلایان، کاهش رعایت شیوهنامهها و بیتوجهی به فاصلهگذاریهای اجتماعی و زدن ماسک؛ ما را با خطر مواجهه با موج دیگری مواجه میکند و بیم آن میرود که اینگونه برخوردها و تصمیمات شتابزده؛ تصور رهایی از خطرات جدی ویروس کرونا را نقش برآب کند.
غافلگیری موجهای جدید
به نظر میرسد طبیعی است انتظار نداشته باشیم این ویروس هیچگاه از بین برود. ولی مهم میزان خطرات، تغییر شکل، پیامدها و مشکلات مختلف آن است که امید میرود بتوان آنها را مهار و کنترل کرد. بنابراین همچنان مراقبتهای بهداشتی، استفاده از ماسک و فاصلهگذاری اجتماعی علاوه بر واکسیناسیون ضروری است.
واکسیناسیون به معنای ایمنی صددرصدی در برابر کرونا نیست و تنها به پیشگیری از موارد ابتلای شدید کمک میکند؛ با توجه به اینکه هنوز سایه خیزهای جدید کرونا احساس میشود؛ اگر نسبت به رعایت شیوهنامههای بهداشتی کوتاهی کنیم موجهای دیگر ما را غافلگیر خواهند کرد.
لزوم رعایت پروتکلها
دکتر حوریه سلیمانجاهی، استاد ویروسشناسی دانشگاه تربیت مدرس و عضو بورد و اتاق فکر ویروس شناسی در نظام پزشکی تهران در این باره میگوید : « در حالحاضر که هنوز با موج امیکرون دست و پنجه نرم میکنیم و منتظر تکوین واریانتها و ساب واریانتهای جدید (سویهها و زیرسویهها) یا واریانتهای ترکیبی با واریانتهای قبلی هستیم و همچنین میدانیم میزان اثربخشی واکسنهای کنونی در ارتباط با جلوگیری از ابتلا به امیکرون کاهش چشمگیری یافته است؛ اما همچنان واکسنهای موجود در کاهش و جلوگیری از شدت بیماری و خصوصا مرگ و میر بسیار موثر هستند.»
به گفته این استاد ویروسشناسی، مبتلایان قبلی به ویروس در مقابل واریانتهای جدید ایمن نیستند؛ همانطور که واکسنها به طور کامل نمیتوانند جلوی ابتلا به امیکرون و واریانتهای احتمالی در آینده را بگیرند. حتی ایمنی ناشی از ابتلا و واکسن نیز در مدت کوتاه و در عرض چند ماه کاهش مییابد. به همین خاطر همچنان باید به شیوههای کنترل بیماری توجه کنیم و آنها را جدی بگیریم.
احتمال وقوع موج ششم یا هفتم
سلیمانجاهی میگوید با توجه به اینکه هنوز تعداد نسبتا زیادی از افراد جامعه دوز بوستر و حتی دوره کامل واکسیناسیون را دریافت نکردهاند و همچنین قدرت سرایتپذیری بالای امیکرون، وقوع موج ششم یا هفتم محتمل است.
با توجه به جهشهای پیاپی مورد انتظار از ویروس و گردش گسترده آن در جمعیت حساس و رعایت نکردن پروتکلهای بهداشتی توسط مردم در ایام نوروز و مسافرت، تجمعات خانوادگی و ملی و مذهبی؛ امکان وقوع موج جدید در ادامه موج ششم دور از انتظار نیست. از طرف دیگر، بدنه آموزشی کشور در صورت ادامه فعالیتها به صورت مجازی آسیبهای غیرقابل جبرانی بر بدنه آموزشی کشور وارد میکند. البته دوری از محیطهای آموزشی برای کودکان و جوانان مسلما به صلاح آنها نیست. اما چه باید کرد و چگونه باید مرحله به مرحله این اتفاقات را پشت سر بگذاریم؟
واکسیناسیون را جدی بگیریم
به گفته این استاد دانشگاه، از آنجایی که درصد افراد واکسینهشده کامل در ایران هنوز کم است باید هرچه سریعتر اقدام به تکمیل واکسیناسیون عمومی شود. یعنی افراد واکسینه نشده باید از لزوم تزریق واکسن برای مقابله خودشان و اطرافیانشان از بیماری آگاه شوند. این کار هم باید هرچه زودتر انجام شود؛ خصوصا هیچ کس نباید برای دریافت دوز سوم سهل انگاری کند.
علاوه بر واکسیناسیون می توانیم با آموزش به موقع و صحیح نکات پیشگیرانه رعایت کامل پروتکل های بهداشتی از وقوع موج بعدی جلوگیری کنیم.
رعایت فاصلهگذاری اجتماعی، تهویه هوا، بیماریابی و ایزولاسیون
سلیمانجاهی میگوید حضور دانشجویان و دانشآموزان در فضاهای آموزشی باید با فراهم شدن و تامین فضاهای مناسب و ایمن امکانپذیر شود.
با توجه به اینکه اغلب کودکان و نوجوانان هنوز واکسینه نشده اند باید بر رعایت پروتکل های بهداشتی از جانب آنها تاکید زیادی شود. بیماریابی نیز همچون گذشته از اهمیت زیادی برخوردار است. تستهای تشخیصی حساس با قیمت مناسب هم باید در اختیار مراجعان به مراکز بهداشتی و به ویژه معرفی شده از مدارس و دانشگاهها قرار گیرد و بیمه ها هم باید موظف به پرداخت هزینه این تست ها شوند.
به گفته این ویروس شناس، در خوابگاههای دانشجویی، مدارس، ناهارخوریها و سالنهای ورزش باید تمهیداتی در نظر گرفته شود که افراد مبتلا بتوانند قرنطینه شوند و با تامین نیاز بیماران، آنها به گونه ای حمایت و تامین شوند تا بتوانند به خوبی قرنطینه را رعایت کنند. همچنین لزوم توجه به این گونه حمایت ها نیز باید در نظر گرفته شود.
در مدارس هم باید علاوه بر آموزش صحیح استفاده از ماسک و در اختیار قرار دادن آن به دانشآموزان در صورت نیاز باید امکانات اولیه حفاظت فردی در اختیار آنها قرار گیرد.
سلیمانجاهی میگوید فضاهای آموزشی مرتب باید پاکسازی و ضدعفونی شوند و شرایط گردش هوا و تهویه مناسب نیز در امکان آموزشی و عمومی وجود داشته باشد. همچنین تعداد دانشآموزان در کلاس های درس هم باید کمتر از ۲۰ نفر باشد.
بعد از بازگشایی فضاهای آموزشی به محض مشاهده افزایش شیوع در هر منطقه، رفت و آمدهای غیر ضروری به آنجا باید محدود، افراد بیمار و خانواده آنها باید قرنطینه شوند و در صورت لزوم نیز مکانهای آلوده حتی به صورت کوتاه مدت باید تعطیل شوند.