همشهری آنلاین-خدیجه نوروزی:  مدیریت و حاکمیت بر فضای مجازی با اعمال محدویت بر فضای مجازی از مسائلی است که بنا به تاکید اغلب سیاستگذاران  در همه کشورهای دنیا انجام می شود،اگرچه برخی اینترنت را فضای تعاملی قدرتمندی می دانند که تعدد وضع  مقررات می‌تواند آن را خفه کند، اما  به دلیل همین قدرت است که دولت ها در کشورهای مختلف جهان به دنبال نظارت، ایجاد مقررات و مدیریت این فضا هستند. 

اهمیت نظارت ها تا جایی است که رویکرد کشورهای مختلف به دلیل انحصار فناوری اطلاعات و فضای مجازی از سوی برخی کشورها در حال تغییر است. به عنوان مثال اتحادیه اروپا مقررات عمومی حفاظت از داده‌ها را وضع کرده تا بر مبنای آن اطلاعات شخصی را که می‌توان به صورت آنلاین جمع‌آوری کرد و به اشتراک گذاشت، محدود کند. این راهی است که کشورهای پیشرفته و در حال پیشرفت برای مدیریت و سامان‌دهی محتوای منتشر شده در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی در پیش گرفته و برای کنترل این فضا قوانینی را در نظر گرفته اند:

اهمیت به سواد رسانه ای در فنلاند

مردم فنلاند همان هایی که کم گوی و گزیده گوی را به عنوان فرهنگ غالب در ارتباطات خود انتخاب کرده اند سعی کرده اند به جای نفی فناوری های نوین اقدامات سازمان یافته و ساختاری در خصوص تحت کنترل درآوردن فضای مجازی انجام دهند تا از ظرفیت های این بخش به درستی استفاده شود.سیاست های به کار گرفته شده در زمینه حفظ امنیت سایبری، آموزش و توسعه سواد رسانه ای و نهادینه شدن تفکر انتقادی در میان مردم این کشور از دوران کودکی موجب شده تا فنلاند در خصوص آموزش رسانه حرف اول را در بین کشورهای اروپایی بزند.در این کشور هفته سواد رسانه ای برگزار می شود که در این هفته 40 سازمان شامل وزارتخانه ها، آژانس های دولتی، کاربران راه دور، شرکت های حفاظت از داده ها، شرکت های رسانه ای و سازمان های مردم نهاد بسیار شاخص فعالیت می کنند. فنلاند برنامه های دیگری چون روز ملی بازی برگزار می کند که در خصوص بازی های دیجیتالی و حقایقی که در مورد آنها وجود دارد به کودکان و نوجوانان آموزش های لازم را می دهد. همچنین در غالب هیاتی با عنوان هیات تحریریه صدای جوان به عنوان یک گروه تولیدکننده محتوا از جوانان در تولید محتواهای رسانه ای با هدف توانمندسازی آنها برای شرکت در بحث های رسانه ای حمایت می کند. در هفته روزنامه هم مدارس و مهد کودک ها نسخه های رایگان روزنامه های مختلف را دریافت می کنند.

حذف شکاف دیجیتالی در آمریکا

در این کشور بسیاری از سیاست گذاری ها در جهت کاهش و در نهایت حذف شکاف دیجیتالی است تا بتوان پیامدهای منفی اقتصادی که برای گروه های اقلیت به دنبال دارد کاهش داد. یکی از قوانین فدرال در حوزه فضای مجازی قانون سیپاست که بر اساس آن اینترنت ارزان قیمت به شرطی در اختیار مدارس و کتابخانه های عمومی قرار می گیرد که آنها از فیلترینگ محتواهای نامناسب(محتواهای موهن و پورنوگرافی) استفاده کنند. بر اساس قانون اینترنت هر فرد زیر 17 سال کودک محسوب می شود و این قانونی ارتباطی با مقطع تحصیلی ندارد.

چین صدها هزار پلیس سایبری دارد

در چین توییتر، گوگل و واتس‌اپ مسدود هستند و در عوض خدمات آن‌ها را نسخه‌های چینی مثل ویبو، جستجوگر بایدو و وی‌چت ارائه می‌کنند. چین همچنین صدها هزار پلیس سایبری دارد که بر سیستم عامل‌های شبکه‌های اجتماعی نظارت می‌کنند.

قوانین سفت و سخت در مالزی

به گزارش همشهری آنلاین ،مالزی اولین کشوری بود که سیاست ملی امنیت فضای سایبری با هدف تضمین امنیت زیرساخت های حیاتی اطلاعات ملی را طراحی کرد و قوانین مرتبط با اینترنت را به تصویب رساند. قانون تایید دیجیتال، قانون ارتباطات و چندرسانه ای ها، قانون کپی رایت و جرائم اینترنتی و قانون پزشکی از راه دور از جمله قوانینی است که در بخش فضای سایبری مالزی حاکم است. قوانین سفت و سخت در این کشور در حوزه فضای مجازی موجب شده تا آزادی بیان و سخنرانی محدود باشد و نتوان هر بحثی را در حوزه عمومی مطرح کرد.

کره جنوبی تحت سانسور شدید

اینترنت در این کشور که سریع ترین اینترنت دنیا را دارد و بیشترین جمعیت متصل به اینترنت در آن زندگی می کنند تحت سانسور شدید قرار دارد و تعدادی از آژانس های دولتی با عنوان کمیته ارتباطات کره (مسئول مقررات گذاری اینترنت) بر محتواها و آژانس های رسانه ای نظارت دارند. همچنین تعدادی از ارائه دهندگان اینترنت تحت عنوان سازمان خودگردان اینترنت مسئولیت تعیین محتواهای مشمول سانسور و بلاک کردن دسترسی به سایت های حاوی این محتواها را دارند. این سازمان ها هر نوع محتوای مخرب که نظم عمومی را مختل کند و ضد ارتش کره جنوبی سانسور می کنند. هرزه نگاری آنلاین در این کشور غیر قانونی است و از اینترنت برای کنترل افکار عمومی استفاده می شود.در کره جنوبی بی اعتبار کردن از طریق فضای سایبری هم جرم است و آژانس های مسئول کامنت ها و پست های نامناسب و انتقاد آمیز شهروندان را حذف، حساب های کاربری شان را مسدود و آنها را جریمه مالی می کنند یا در بدترین حالت ممکن است زندانی شوند.

نظارت امارات بر محتواهای آنلاین

سانسور در حوزه اینترنت در امارات در خصوص خدماتی بر خلاف ارزش‌های اخلاقی باشد صورت می گیرد و سایت‌های مستهجن، مطالب ضد اسلامی، ضد دولتی و ضد پلیس فیلترند. سازمان تنظیم مقررات ارتباطات از راه دور دولت دیجیتال بر محتواهای آنلاین این کشور نظارت و اپراتورهای وبسایت مستقر در امارات را از هرگونه نقض احتمالی خط مشی مدیریت دسترسی به اینترنت مطلع می‌کند. در صورت درخواست  این سازمان، برخی مراکز ملزم به مسدود کردن محتوای آنلاین خود هستند.

5 سال زندان برای فعالان مجازی پاکستان

طبق قانونی در پاکستان دولت اجازه دارد فعالان اجتماعی که اخبار جعلی در خصوص مقامات دولتی، ارتش و قوه قضاییه در شبکه های اجتماعی منتشر می کنند را دستگیر و آنها را تا پنج سال زندانی کند. طبق قوانین جدید در پاکستان، هر محتوای ارسال شده به صورت آنلاین در صورت این که تم مخالفت داشته باشد یا محتوای آن غیر اخلاقی باشد حذف یا مسدود خواهد شد.

ترکیه بزرگ ترین متقاضی حذف محتوا از توییتر و فیس بوک

قوانین اینترنتی ترکیه، سایت‌هایی را که روزانه بیش از یک میلیون کاربر روزانه دارند، ملزم کرده است تا یک نماینده‌ای محلی برای اجرای احکام دادگاه برای حذف محتوا تعیین کنند. پلتفرم‌های جهانی هم باید داده‌های کاربران را در ترکیه ذخیره کنند. ترکیه یکی از بزرگ‌ترین متقاضیان حذف محتوا از توییتر و فیس بوک است و از مسدود کردن برخی وب سایت ها استقبال می کند.

محدودیت آزادی اینترنت در عراق

آزادی اینترنت در عراق، از جمله اقلیم کردستان، محدود است. حملات فیزیکی و آزار و اذیت گسترده علیه روزنامه‌نگاران، فعالان و کاربران رسانه‌های اجتماعی به دلیل فعالیت آنلاین، بسیاری از عراقی‌ها را مجبور به خودسانسوری کرده است و بسیاری خبرنگاران کشور را ترک کرده‌اند. در این کشور دسترسی به اینترنت به ویژه در زمان درگیری مسلحانه محدود است.

منابع: 

[1] .Ibid

[1] . Ibid

[1] . https://www.geo.tv/latest/376018-pakistans-new-social-media-rules-explained

[1] . Ibid

[1] . https://www.politico.eu/article/turkeys-social-media-law-a-cautionary-tale/

[1] . Ibid

[1] . https://freedomhouse.org/country/iraq/freedom-net/2021

“How Arab governments use cyberspace laws to shut down activism”, available at: https://www.aljazeera.com.

“Media regulation”, available at: https://u.ae/en/media/media-in-the-uae

 “Telecommunications in the United Arab Emirates”, available at: https://en.wikipedia.org.

Siassios, Anita (2013). “legal risks for social media users in the UAE”, available at:  https://www.tamimi.com/law-update-articles/legal-risks-for-social-media-users-in-the-uae.

  Venkataraman, Vaishnavi (2021). “10 Social Media Rules Everyone Must Follow In The UAE”,  available at:  https://curlytales.com.