همشهری آنلاین- زهرا کریمی: بوستان سلیمانیه در منطقه ۱۴ که به تازگی به بوستان مادر و کودک تبدیل شده، اولین مقصد خبرنگاران شهری بود. در این بوستان، فقط ورود زنان و کودکان ممکن است و روی نرده‌های سبز رنگ ورودی، بنر بزرگی نصب شده که «از ورود آقایان به این بخش معذرویم.»
باغ وثوق‌الدوله که چند سالی است بوستان سلیمانیه نامیده شده، از مکان‌های تاریخی و هویتی منطقه است که قدمت آن به ۱۵۰سال پیش برمی‌گردد. این باغ را وثوق‌الدوله یا حسن‌خان نخست وزیر ساخته و به قول معروف خانه ییلاقی او بوده است. این باغ ۲هزار و ۳۰۰مترمربعی وضعیت نامطلوبی داشت تا اینکه در سال ۱۳۹۹ به بوستان تبدیل شد و حالا هم ویژه مادران و کودکان است.
مدیران شهرداری تاکید دارند که بوستان‌های مادر و کودک برای دسترسی بهتر باید در محلات ساخته شود و صرفا فرامنطقه‌ای نباشد اما در عین حال مراقب هستند که فضای خانوادگی بوستانها را هم حفظ کنند تا شهروندان مرد از این فضا محروم نشوند. سوال اغلب خبرنگاران این بود که چطور این توازن در این محدوده منطقه ۱۴ حفظ شده در حالی که کل بوستان سلیمانیه برای مادران و کودکان است که علی محمد مختاری، مدیر عامل سازمان بوستان ها و فضای سبز شهرداری تهران در این باره توضیح داد: « در نزدیکی بوستان سلیمانیه، بوستان سهند واقع شده که هم تنوع گیاهی آن بالاتر است و هم ۵۰ هزار متر مربع است که برای ورود عموم آزاد گذاشته‌ایم تا مشکلی برای حضور خانواده‌ها یا آقایان به تنهایی پیش نیاید.»
موافقان چه می‌گویند؟
اهالی این منطقه از اینکه بوستان سلیمانیه ویژه مادران و کودکان شده، ناراضی نیستند یا به عبارتی دقیق تر باید گفت که اغلب زنان راضی و آقایان هم نظری ندارند. شاید به این دلیل که باشد که بوستان سهند درست روبروی بوستان سلیمانیه است و خلاء کمبود فضای سبز و بازی در این خیابان و محله حس نمی شود. زهرا که با فرزند خردسالش به بوستان آمده، در این باره به همشهری آنلاین می‌گوید: «من از این اتفاق راضی‌ام، چون با اطمینان بیشتری می‌توانم دخترم را در فضای بازی بگذارم و خودم هم ورزش کنم. قبلا باید چهار چشمی مراقبش می‌بودم که فرد مزاحمی او را اذیت نکند یا خدای ناکرده دزدی سراغش نیاید. حس می‌کنم بقیه مادران هم چنین حسی را دارند.»
او درباره اینکه اگر قرار باشد با همسرش به پارک بیایند یا او بخواهد دخترشان را به پارک بیاورد هم گفت: «خوب ورود آقایان به پارک سهند آزاد است و با همسرم به آنجا می‌رویم.»
اتاق ویژه با چندین امکانات
بوستان سلیمانیه اتاق ویژه مادر و کودک هم دارد. در اتاق سینک ظرفشویی، آبچکان، گهواره نوزاد، محل تعویض پوشک تعبیه شده و مادرانی که نوزاد دارند، می‌توانند در این اتاق نیازهای فرزندشان را برطرف کنند. حتی در اتاق اسباب‌بازی و دوچرخه‌های مناسب گروه سنی دو تا پنج سال هم هست که برای استفاده، امانت داده می‌شود. راضیه دو فرزند دارد که یکی از آنها هشت ماهه است. او می‌گوید از وقتی که بوستان مادر و کودک در این خیابان راه اندازی شده، بیشتر از گذشته بچه‌ها را برای تفریح بیرون می‌آورد. «قبلا اینجا خیلی شلوغ بود و افراد خطرناک هم زیاد می‌دیدیم، اما حالا که ویژه مادر و کودک شده، امنیت هم بیشتر است. از طرفی اگر نیاز به شیردادن یا تعویض پوشک یا خوابیدن دختر کوچکم باشد، پسرم را که بزرگتر است در فضای بازی می‌گذارم و به این اتاق می‌آییم. در کل من راضی هستم و حتی همسرم هم از این ایده استقبال کرد.»
مخالفان چه می‌گویند؟
اما ماجرا در بوستان باقری زند در خیابان بهنود منطقه ۱۰ متفاوت است. این بوستان بین دو دیوار ساختمان بلند و مدرسه محصور است و دیگری نیازی به نرده کشی مانند بوستان منطقه ۱۴ ندارد. اهالی می‌گویند که گوشه دیوار پاتوق جوانان موتور سوار بود و از همین جهت ایمنی لازم را برای کودکان به ویژه خردسالان نداشت. این پارک هم به طور کامل برای مادران و کودکان‌شان اختصاص داده شده و با حضور نگهبان مانع از ورود آقایان و موتور سوارها به پارک می‌شوند.
تخصصی شدن کامل این بوستان برای مادران و کودکان مخالفانی داشت. بیرون بوستان، مرد سالمندی با شکایت از اینکه نمی تواند وارد پارک شود، گفت: «امیدمان به این پارک بود که آن را برای زنان کردند. حالا باید دویست متر پایین‌تر بروم تا به پارک بعدی برسم. اینجا پاتوق ما بود.» یکی از همسایگان بوستان هم که خود زن است، همین گلایه را دارد. «۱۰ ساله اینجا زندگی می‌کنم و همین که هوا گرم می‌شود برای پیاده روی با دوستانم یا همسرم به اینجا می‌آیم ولی حالا اجازه ورود به مردها را نمی‌دهند. بهتر نبود که بخشی از پارک را به مادر و کودک اختصاص بدهند و بخش دیگر برای عموم باشد تا همه رضایت داشته باشند؟»
برخی دیگر، نظری متفاوت دارند. راحله شهابی مادر جوانی که دختر ۷ ساله دارد، گفت: «این چند روز که دخترم را به پارک آورده ام تا با دوستانش بازی کنند آنقدر راحت بودند که انگار در حیاط شخصی خانه مشغول خاله‌بازی هستند. قبلا به دلیل تردد موتور در پارک یا افرادی که انتهای پارک دور هم جمع می شدند و با هم شوخی داشتند، راحت نبودیم.»
البته در ۲۰۰ متری بوستان باقری زند، یک بوستان دیگر وجود دارد که ورود آن برای عموم آزاد است. مسئولان شهری می‌گویند برای ایجاد بوستان مادر و کودک، به مجریان طرح تاکید کردند که حتما در بوستان‌های همجوار هم این اقدام صورت گیرد تا مشکلی برای سایر شهروندان ایجاد نشود.
شرایط و ضوابط ساخت بوستان مادر و کودک از زبان مدیرعامل بوستانها
علی محمد مختاری، مدیر عامل سازمان بوستان ها و فضای سبز شهرداری تهران، هم در حاشیه بازدید از دو بوستان مادر و کودک در منطقه ۱۰ و ۱۴ با بیان اینکه آنقدر پارک در تهران می‌سازیم که حقوق شهروندی رعایت شود، گفت: حدود ۲۷ پارک عمومی در محله‌های مختلف تهران به صورت پایلوت به عنوان پارک مادر و کودک به منظور آسایش هر چه بیشتر و رفاه زنان و کودکان و بنا به درخواست‌های شهروندی ایجاد کرده‌ایم.
او با بیان اینکه این بوستانها متفاوت از بوستان بانوان است، توضیح داد: این بوستانها تنها با حصار و نرده از بخش‌های دیگر جداسازی شده و مجهز به یرخی امکانات تکمیلی شده‌اند و نکته دیگر آنکه مادران در این بوستانها با پوشش اسلامی در محیطی ایمن کنار فرزندان و سایر خانم‌ها می توانند اوقات فراغت شان را بگذرانند.
مختاری ادامه داد: در شهر تهران هر ۳۰۰ متر یک پارک وجود دارد و اکنون دو هزار و ۳۲۷ بوستان ساخته شده است. در این میان بوستان ۱۰۰ هکتاری، ۱۵۰ هکتاری و یک هکتاری هم داریم و در بوستان‌های محله‌ای از ۲ هزار متر تا ۱۰ هزار متر را هم می‌بینیم بنابراین سعی ما استفاده از بوستان‌های محله ای در این طرح است.
مدیر عامل سازمان بوستان ها و فضای سبز شهرداری تهران با تاکید بر اینکه برای ایجاد بوستان مادر و کودک همجواری دو بوستان مناسب را در نظر گرفته‌ایم، گفت: «آنقدر بوستان در تهران می‌سازیم که همه بتوانند در محله‌هایشان از این امکانات بهره‌مند شوند. شهرداری تهران در سنوات گذشته ۷ بوستان که صفر تا صد آن ویژه بانوان است را ساخت و با توجه به رضایتمندی از آن بوستانها، قرار است ۵ بوستان دیگر در نقاط دیگر پایتخت احداث کنیم.
تکلیف سالمندان چه می‌شود؟
او با اشاره به تفاوت‌های این بخش از بوستان نسبت به سایر بخش‌های دیگر گفت: « این بخش از امکاناتی همچون محوطه بازی، سرویس بهداشتی و ست ای ورزشی برای بزرگسالان و امکاناتی همچون ست‌های ورزشی مخصوص کودکان، پیاده راه‌های مناسب سازی شده و همچنین اتاق مادر و کوچک بهره‌مند خواهد شد. در واقع در این اتاق‌ها، مادر می‌تواند شیردهی و تعویض پوشک داشته باشد یا با استفاده از گهواره و اسباب‌بازی فرزندش را سرگرم کند. همچنین می‌توانند از بانوانی که آشنا یه شیوه‌های پرستاری هستند، برای نگهداری و سایر امور کمک لازم را دریافت کنند.
مختاری در پاسخ به این سوال که بخش زیادی از مراجعه کنندگان به پارک‌های محلی، سالمندان و افراد سالخورده هستند و تکلیف آنها چیست، گفت : «این طرح مطالعات اولیه‌اش به پایان رسیده و اکنون در شهر آن را به اجرا گذاشته‌ایم و این نکات مورد بررسی قرار گرفته و برای آنکه حقوق شهروندی به مساوات اجرا شود توجه جدی به این موارد شده است. به گونه‌ای اگر قرار است فضایی به بوستان مادر و کودک اختصاص داده شود، باید از بوستان‌های همجوار استفاده شود و اگر فقط یک بوستان در یک محله وجود دارد باید همه از آن استفاده کنند.همچنین اگر بوستانی مساحتی هکتاری داشته باشد یک چهارم آن را برای اجرای طرح با نرده جدا سازی می‌کنیم.»