به گزارش همشهری آنلاین به نقل از سایت Hill دانشمندان در مقالهای که در این باره در ژورنال Environmental Health Perspectives منتشر کردهاند، به این نتیجه میرسند که قرارگیری در معرض این ترکیبات که آنها را مواد پرفلوروآلکیل یا پلیفلوروآلکیل یا PFAS هم مینامند- با افزایش یک آنزیم کبدی به نام ALT (آلانین ترانسفراز) همراه است که شاخص زیستی آسیب کبدی است.
این پژوهشگران پس از ترکیب کردن نتایج بیش از ۱۰۰ بررسی داوری همتا شده در انسانها و نیز جوندگان نهایتا به این یافته رسیدند که سه ترکیب از شایعترین انواع PFAS شناساییشده در بدن انسانها یعنی PFOA، PFOS و PFNA- همگی به بالا بودن ALT همراهی دارند.
در سالهای اخیر علاقه فزایندهای به اثرات درازمدت قرارگیری در معرض PFAS بر سلامت به وجود آمده است و این بررسی نیز شواهدی ارائه میدهد که این مواد شیمیایی با آسیب کبدی ارتباط دارند.
ترکیبات PFAS که وجودشان در سوخت هواپیما، فوم مهارکننده آتش و فاضلابهای صنعتی شناخته شده است، همچنین اجزای اصلی انواع محصولات خانگی از جمله ماهیتابههای نچسب، پوشاک ضدآب و مواد آرایشی هستند.
دانشمندان تا به حال یک «رابطه احتمالی» میان PFAS و تشخیص میزان کلسترول بالا، کولیت اولسراتیو یا زخمی، بیماری تیروئید، سرطان بیضه، سرطان کلیه و افزایش فشار خون در بارداری برقرار کرده بودند.
اما این بررسی جدید نخستین موردی است که رابطهای میان این مواد شیمیایی و آسب کبدی را نشان میدهد.
به گفته این پژوهشگران، این مواد شیمیایی به اصطلاح ابدی همانطور که از این عنوان پیدا است، گرایش به تجزیه کُند و تجمع در محیط زیست و بافتهای انسانی از جمله کبد دارند.
این پژوهشگران همچنین رابطهای میان این مواد شیمیایی و کبد چرب غیرالکلی یافتند. آنزیم کبدی ALT در انسانهای مبتلا به این بیماری- عارضهای که در نتیجه تجمع بیش از حد چربی در کبد است- نیز بالاتر از حد طبیعی است که بیانگر رابطهای بالقوه میان PFAS و آنچه این پژوهشگران «افزایش غیرقابلتوضیح و بارز» این بیماری در سالهای اخیر مینامند- است.
کبد چرب غیرالکلی که به یک مشکل وخیم بهداشت عمومی بدل شده است که حدود ۲۵ درصد از بزرگسالان را در سراسر جهان دچار خود میکند.
شواهد از بررسیهای حیوانی نشان دادهاند که PFAS که از ترکیبات مختلکننده هورمونهای درونریز بدن هستند، میتوانند باعث تغییرات سوختوساز یا متابولیسم بدن در جهتی شوند که به بیماری کبد چرب منتهی شود.
به گفته این پژوهشگران، بررسیهای اپیدمیولوژیکی رابطه میان قرار گرفتن در معرض PFAS و بالا بودن میزانهای کلسترول، تریگلیسرید و اسید اوریک را نشان دادهاند که همه آنها شاخصهای زیستی بیماری کبد چرب هستند.
با اینکه برخی از تولیدکنندگان آمریکایی استفاده از PFOA و PFOS را متوقف کردهاند، این پژوهشگران هشدار میدهند که خطر قرارگیری در معرض آنها به علت پایداری طولانیمدت این ترکیبات همچنان وجود دارد.
این پژوهشگران میگویند که یافتههای بررسیشان آشکار نشان میدهد که PFAS باید به عنوان عامل خطرساز برای سلامت انسان حتی پس از توقف استفاده از آنها جدی گرفته شود، چرا که این ترکیبات در محیط باقی میمانند.