محاسبه P/E که مخفف Price/ Earnings Ratio است هر چند ساده به نظر می‌رسد، اما تحلیل آن دشوار است. سرمایه‌گذاران بازار سرمایه معمولا از رابطه قیمت به درآمد که همان P/E است به عنوان ابزار نمایش ارزش یک شرکت یاد می‌کنند.
این نسبت (P/E) رایج‌ترین نسبتی است که در بازار سرمایه برای سرمایه‌گذاران، تحلیل‌گران، مدیران پر تفوی، مشاوران و...اهمیت دارد علت محبوبیت این نسبت توان نمایش رابطه ارزش بازار و سود هر سهم با یک عدد ریاضی است.
هدف این نسبت بیان رابطه قیمتی که یک سرمایه‌گذار برای سهم می‌پردازد و چشم انداز آینده شرکت و سود پیش‌بینی شده آن است.
نسبت قیمت به درآمد در تعیین دوره برگشت اصل سرمایه‌گذاری از محل سودهای آتی یک سهم به ما کمک می‌کند. برای مثال اگر شما سهامی با نسبت P/E برابر ۱۰ خریداری کنید به این معناست که ۱۰ سال طول می‌کشد تا شرکت کل سرمایه اولیه شما را از محل سودهای خود باز پس دهد.
مزایای نسبت P/E
۱- نسبت P/E منعکس کننده عقیده بازار درباره یک شرکت است. معمولا نسبت P/E شرکت‌های خوب و رو‌به رشد، بالا است.
۲- نسبت P/E بزرگ نشان دهنده خوش‌بینی و نسبت P/E کوچک، نشان دهنده بدبینی عموم سرمایه‌گذاران درباره آینده شرکت است.
۳- نسبت P/E تا زمانی بالا خواهد بود که عموم سرمایه‌گذاران به توانایی رشد وتحقق سود یا افزایش قیمت سهام یک شرکت اعتقاد داشته باشند. به محض اینکه این اطمینان در قابیلت سودآوری شرکت ازبین برود، این نسبت افت خواهد کرد.
۴- نسبت P/E، اعتبار شرکت ومدیریت آن و همچنین اعتمادی که سرمایه‌گذاران در مورد استعداد دست‌یابی به سود شرکت دارند، منعکس می‌کند.
۵- نسبت P/E دماسنجی است که مرتبا میزان حرارت سهام را بررسی و به بازار اعلام می‌کند.
۶- نسبت P/E نشان‌دهنده سطح ریسک یک سهم نیز است. هر چه P/E بالاتر باشد، ریسک سهم بالاتر خواهد بود.
۷- در صورت منفی شدن بازار تمایل به فروش سهام با P/E بالا نسبت به سایر سهام افزایش می‌یابد.
۸- هنگامی که شرکت‌ها دوره رشد خود را پشت سر می‌گذارند سود آنها تثبیت و نسبت P/E آنها تعدیل می‌شود.
نسبت P/E به شرح زیر محاسبه می‌شود:
سود هر سهم / قیمت هر سهم = P/E
متوسط P/E سهام در کشورهای مختلف
متوسط P/E سهام در اقتصاد توسعه یافته حدود ۲۰ است. مکاتب اقتصادی در حال توسعه معتقدند P/E در اقتصاد در حال توسعه باید بیشتر و بالاتر از اقتصادهای توسعه یافته باشد، زیرا در این کشورها شرکت‌ها در حال رشد هستند و P/E های بالا این رشد را منعکس می‌کند.
برای محاسبه نسبت P/E یک شرکت از متوسط P/E درهر صنعت کمک گرفته می‌شود. متوسط P/E در هر صنعت نسبت به صنعت دیگر تفاوت می‌کند و بسته به عمر مفید صنعت و عوامل تاثیرگذار در هر صنعت نسبت به صنعت دیگر دارد.
عوامل موثر در تعیین نسبت P/E
۱- اندازه شرکت
۲- مدیریت شرکت
۳- رشد شرکت
۴- وجود طرح های تو سعه اقتصادی درشرکت
۵- وجود ظرفیت بالقوه قابل بهره برداری در شرکت
۶- وجود بازار خوب وبا کشش برای محصولات تولیدی شرکت
۷- موقیت شرکت در صنعت مربوطه
۸- چشم اندازهای صنعتی که شرکت در آن فعالیت می‌کند
۹- تقاضا برای سهام شرکت
۱۰- کمیت وکیفیت سود یک شرکت
۱۱- دوره برگشت سرمایه مورد انتظار سرمایه‌گذاران
۱۲- نرخ بازده رایج بازار از سرمایه‌گذاری
۱۳- نرخ بهره در شبکه بانکی
برگرفته از www.Irtahlil.com