همشهری آنلاین - مرضیه ثمرهحسینی: خشکسالی، آلودگی هوا، هجوم ریزگردها، فرونشست زمین، زباله و پسماند، وضعیت نامطلوب حیات وحش و ... از بحرانهایی هستند که محیطزیست ایران را تهدید میکنند. «اسماعیل کهرم»، کارشناس محیطزیست، در گفتوگو با همشهری آنلاین درباره وضعیت کنونی محیطزیست کشور میگوید: «در حال حاضر از نظر وضعیت کلی زیستمحیطی اوضاع نا مطلوبی داریم و وضعیت روز به روز بدتر و بدتر میشود.»
پیگیری مسائل محیطزیست در ایران به شوخی میماند
کهرم درباره اقدامات زیستمحیطی که باید انجام شود تا وضعیت محیطزیستی کشور ترقی پیدا کند، میگوید: «در درجه نخست، به عزم راسخ دولتها نیاز است؛ مسئله مهم دوم، آگاهسازی مردم است؛ سوم، باید بودجه کافی برای محیطزیست اختصاص داده شود.» وی میافزاید: «متاسفانه در حال حاضر، هیچکدام از اینها در کشور ما وجود ندارد. شما وقتی در کشوری زندگی میکنید که کسی زمین بسیار وسیعی از آقمشهد و یا جنگلهای هیرکانی را متعلق به خود میداند مسئله محیطزیست تبدیل به مسئلهای میشود که ابراز نگرانی درباره آن به شوخی میماند. در مورد دوم هم اصلا در بین مردم نسبت به مسائل زیستمحیطی آگاهی وجود ندارد و وقتی وضعیت مردم خودمان را با کشورهای پیشرفته مقایسه میکنیم،میبینیم که به راستی مردم ما از نظر آگاهیهای زیستمحیطی در پایین ترین وضعیت قرار دارند، وقتی به کسی که بیرویه آب مصرف میکند تذکر بدهید و او در جواب بگوید که «پولش را میدهم!» نشانگر این وضعیت است.»
این فعال محیطزیست ادامه میدهد:«هر هکتار جنگل ۷.۵ تن ریزگرد را جذب میکند اما در کشور ما نابودی جنگلها امری عادی است. وقتی دانشگاه آزاد بالای ۱۴۰۰ متر ارتفاع واحد علوم و تحقیقات را میسازد و حتی در ارتفاع ۱۸۰۰ متر ویلاسازی میکنند و یادبود میسازند درک میکنید که ما چقدر عقبیم. در حالی که این ارتفاعات باید رها شود تا رستنیها پیش بروند و جلوی ریزگردها را بگیرند، امروز تمام آن جنگلها زیر سنگ و شیشه و آهن مدفون شده.»
مسئولان حفاظت محیطزیست دچار روزمرگی شدهاند
کارشناس محیطزیست به مشکل کمبود محیطبان در کشور هم اشاره میکند و میگوید: «حفاظت محیطزیست نیاز به پول و سرمایه دارد. ما الان یکسوم استاندارد جهانی هم محیطبان نداریم تا مناطق ایران را حفظ کنند، یعنی به جای ۹ تا ۱۰ هزار محیطبان، ۳۲۰۰ محیطبان داریم.» کهرم میافزاید: «زمانی که من در سازمان حفاظت محیطزیست کار کردم میدیدم که معاون پارلمانی رئیس سازمان ساعتها مینشست تا بودجه کافی برای حقوق کارکنان سازمان را بگیرد،در چنین شرایطی کدام محیطبانی کار و فعالیت میکند و امکانات معیشتی به او اجازه خدمت میدهد.» وی با بیان اینکه تا وقتی این مسائل برطرف نشود و بودجه کافی در اختیار سازمان قرار نگیرد آش همان است و کاسه همان، میگوید: «امروز تمام اقداماتی که سازمان حفاظت محیطزیست میتواند انجام دهد اقدامات روتین است؛ اینکه صبح سر کار بروند و ساعت ۲ به خانه برگردند. این وضعیت روزمرگی را با یک گروه شاداب محیطبان مقایسه کنید که صبح به نیت خدمت سر کار میروند و حتی تا نصف شب هم باقی میمانند.»
با این روند چیزی از محیطزیست ایران نخواهد ماند
کهرم در مورد چشمانداز پیش روی محیطزیست ایران به همشهری آنلاین میگوید: «با این روند، چیزی از محیطزیست ایران نخواهد ماند. چرا که محیطزیست یک منبع تجدیدپذیر نیست؛ یعنی وقتی ما شیر ایرانی را در ایران از دست بدهیم دیگر نمیتوانیم یک شیر خلق کنیم، باید زمینی خلق شود و چند میلیارد سال بگذرد و موجودی به نام شیر یا ببر مازندران به دنیا بیاید؛ بنابراین، اینها منابع غیر قابل تجدیدپذیر هستند و از بین میروند. ما گونههای بینظیری را از دادهایم؛ امروز هم که به جان جنگلها افتادهاند. اگر شما در جاده شمال از طرف غرب به شرق، به طرف آمل و بابل و ساری بروید آنجا ملاحظه میکنید که تعداد کامیونهایی که درختان را به کارخانه چوببری میبرند از تعداد انواع وسایل نقلیه بیشتر است. این رفتارها باعث تحلیل جنگل میشود و جنگلها جای خود را به شنزار و بیابان میدهند و هیچچیزی از آنها باقی نمیماند، در نتیجه وضعیت روز به روز بدتر و بدتر میشود.»