همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: از آنجا که همه ما در انتظار پایان پاندمی کرونا هستیم میخواهیم بدانیم آیا کاهش موارد ابتلا و مرگ میتواند نشانه ورود ایران به مرحله پایان پاندمی باشد و اگر هنوز نتوانستهایم وارد این مرحله شویم چه زمان میتوانیم به این مرحله برسیم؟ این پرسشی است که در نتیجه اقدامات بعضی کشورها در کاهش محدودیتهای کرونایی و برخورد با این بیماری به عنوان یک بیماری فصلی میتواند مطرح شود.
پایان پاندمی در ایران
دکتر سیدمحمدرضا هاشمیان، فوقتخصص مراقبتهای ویژه و استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی دراینباره میگوید: «حدود سه ماه است که میتوان گفت به پایان پاندمی نزدیک شدهایم. آمار فوتیها و ابتلای روزانه در کشور هم نشان میدهد که هم آمار ابتلا و هم آمار فوتیها رو به کاهش گذاشته است؛ همانطور که در آمریکا هم پایان فاز حاد پاندمی اعلام شده است. با توجه به اینکه کشورهایی مانند پرتغال و امارات یکی دو ماه قبل، پایان این پاندمی را اعلام کردند ما هم میتوانیم بگوییم امروز در پایان پاندمی در کشور هستیم؛ چراکه آمار فوتیهای ما تکرقمی شده است.»
پایان پاندمی به معنای پایان زدن ماسک و واکسیناسیون نیست
به گفته هاشمیان، پایان فاز حاد پاندمی به معنای پایان واکسیناسیون و پایان زدن ماسک نیست. همچنین در کشور ما آمار تزریق دوز سوم سطح قابل قبولی ندارد. ضمن آنکه تزریق دوز چهارم برای گروههای خاص هم شروع شده است که استقبال خوبی از تزریق چهارم به عمل نمیآید.
به عقیده این فوق تخصص مراقبتهای ویژه، صداوسیما باید از افراد متخصص دعوت کند تا در تلویزیون به مباحث علمی بپردازند تا این بحث و مناظرههای علمی موجب اعتمادسازی افراد برای تزریق واکسن شود.
احتمال بازگشت به پاندمی
هاشمیان میگوید باوجوداینکه در حال حاضر آمار فوتیها بر اثر ابتلا به پاندمی کرونا پایین است ولی اگر درست برنامه ریزی نکنیم، تصمیم نگیریم و بیماری را بهخوبی مهار و کنترل نکنیم؛ احتمال دارد دوباره به دوران پاندمی برگردیم؛ همانگونه که رفتارهای امروز ما یک ماه بعد نتیجه خواهد داد. بنابراین بهترین کار آن است که امروز برای افزایش سطح واکسیناسیون جامعه تلاش کنیم تا بتوانیم زندگی راحتتری داشته باشیم.
هراس از اعلام پایان پاندمی
به عقیده این استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، بعضیها گمان میکنند اگر پایان پاندمی اعلام شود مردم دیگر هیچکدام از موارد پیشگیری از بیماری را رعایت نمیکنند و مشکلات دوباره آغاز خواهد شد. اما نمیتوان چنین استدلالی را کاملاً پذیرفت. درواقع باید توجه داشته باشیم تقریباً دو سال و نیم از شروع پاندمی در کشور میگذرد. این پاندمی موجب از دست دادن بسیاری از عزیزان ما شده است. بهعلاوه، کووید ۱۹ مشکلات شدید روحی نیز برای بسیاری از افراد جامعه ایجاد کرده است؛ افرادی که دو سال و نیم است هر شب و روز استرس دارند و نمیتوانند مانند قبل راحت زندگی کنند.
کاشتن بذر امید در جامعه
هاشمیان میگوید ما باید در دل افراد بذر امید بکاریم. اما وقتی میگوییم فاز حاد پاندمی تمام شده است یعنی همچنان مرگومیر وجود دارد؛ ولی تعداد آنها بسیار کم شده است و این جای بسی امیدواری و خوشحالی دارد. درست است حتی فوت یک هموطن هم برای ما سخت و ناگوار است؛ ولی ما تعداد فوتیهای بالای ۷۰۰ نفر را نیز تجربه کردهایم. بنابراین میتوان امیدوار بود آمار روزی ۸ نفر هم به زودی به پایان برسد.
تبدیل پاندمی به اندمی
به گفته این فوقتخصص مراقبتهای ویژه، زمانی که یک پاندمی به «اندمی» تبدیل میشود تعداد افرادی که بیمار میشوند با گذشت زمان نسبتاً ثابت میمانند. مثلاً بیماری مالاریا که سالانه حدود ۳۰۰ میلیون نفر از مردم دنیا را درگیر میکند؛ ولی تبدیل به پاندمی نمیشود. اما منظور از پاندمی آن است که بیماری در همه جای دنیا پخش و موجب گرفتار شدن همه شود. به نظر میرسد چند وقتی هست که تعداد موارد ابتلا روندی نسبتاً ثابت و با شیب کاهشی را طی کرده است. بنابراین میتوان گفت این بیماری در کشور ما در مسیر تبدیل شدن به اندمی است. ضمن آنکه اگر سطح واکسیناسیون جامعه را بالا ببریم، میتوانیم آمار فوتیها را به صفر هم برسانیم. به علاوه از آنجاییکه افراد زیر ۱۸ سال در کشور ما بیش از شش ماه قبل، دوز دوم واکسن خود را دریافت کردهاند، در حال حاضر نیاز به تزریق دوز سوم دارند. امید میرود بهزودی تزریق دوز سوم برای این گروه از جامعه نیز تأیید شود تا سطح ایمنی آنها هم بهطور قابلتوجهی افزایش یابد.