به گزارش همشهری آنلاین به نقل از آسوشیتدپرس در مقابل شمار مرگهای ناشی از آلودگی به علت اجاقهای ابتدایی داخل خانه و آلودگی آب با فضولات انسانی و حیوانی کاهش یافته است و در نتیجه شمار کلی مرگهای ناشی از آلودگی در سال ۲۰۱۹ تقریبا در همان حد سال ۲۰۱۵ است.
جدا کردن دو نوع آلاینده سنتی و مدرن
این بررسی آلودکنندههای سنتی مانند دود داخل خانه یا فاضلاب را از آلایندههای مدرن مانند آلودگی هوای صنعتی و مواد شیمیایی سمی جدا میکند.
مرگهای ناشی از آلایندههای سنتی در سراسر جهان رو به کاهش است، اما همچنان یک مشکل عمده در آفریقا و برخی دیگر از کشورهای در حال توسعه است. آلودگی آب و خاک و آلودگی های درون خانهها کشورهای چاد، جمهوری آفریقای مرکزی و نیجر را از لحاظ مرگهای مربوط به آلودگی بر اساس شمار جمعیت در راس سایر کشورها قرار میدهد. برنامههای دولتی برای کاهش آلودگی هوای درون خانه و بهبودها در دفع بهداشتی فاضلاب به کاهش شمار مرگها در برخی از کشورها از جمله اتیوپی و نیجر کمک کرده است.
در مقابل، بر اساس این گزارش مرگهای مربوط به آلایندههای مدرن مانند فلزات سنگین، مواد شیمیایی کشاورزی و گازهای مربوط به سوختهای فسیلی به شدت در حال افزایش است و از سال ۲۰۰۰ به میزان ۶۶ درصد افزایش یافته است. هنگامی موضوع آلودگی هوای بیرون مطرح است، برخی از پایتختهای عمده در جهان تاحدی موفقیت داشتهاند، از جمله بانکوک، پکن و مکزیکوسیتی، اما در شهرهای کوچکتر میزانهای آلودگی همچنان در حال افزایش است.
کشورهای آفریقایی در راس فهرست مرگهای آلودگی
یافتههای این بررسی جدید که در ژورنال «لنست سلامت سیارهای» (The Lancet Planetary Health) ایالات متحده تنها کشور کاملا صنعتیشده است که در میان ۱۰ کشور با بیشترین مرگ ناشی از آلودگی حضور دارد و با ۱۴۲۸۸۳ مرگ در سال ۲۰۱۹ در رده هفتم میان دو کشور بنگلادش و اتیوپی قرار میگیرد.
این بررسی بر اساس محاسبات مشتقشده از پایگاه دادههای «بار جهانی بیماری» و «انستیتو سنجهها و ارزیابی بهداشتی» در سیاتل آمریکا است. هند و چین از لحاظ مرگهای آلودگی در راس سایر کشورها قرار میگیرند و به ترتیب حدود ۲.۴ میلیون و ۲.۲ میلیون مورد مرگ در سال به این علت دارند، اما این دو کشور همچنین بزرگترین جمعیتهای جهان را دارند.
هنگامی که مرگهای به علت آلودگی بر اساس میزان جمعیت محاسبه شود، چاد و جمهوری آفریقای مرکزی بالاترین رده را با حدود ۳۰۰ مورد مرگ به ازای هر ۱۰۰۰۰۰ نفر جمعیت به خود اختصاص میدهند که بیش از نیمی از آنها به علت آب آلوده است، در مقابل برونئی، قطر و ایسلند کمترین میزان مرگ ناشی از آلودگی به ازای جمعیت را در حد ۱۵ تا ۲۳ مورد دارند. میانگین جهانی مرگهای آلودگی ۱۱۷ مرگ در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر جمعیت است.
بیماریهایی که آلودگی ایجاد میکند
آلودگی در هر سال به همان اندازه سیگار کشیدن و استنشاق دود سیگار محیطی روی هم افراد را میکشد.
البته در گواهی این مرگها نامی از آلودگی در میان نیست. این گواهیها بیماری قلبی، سرطان ریه و سایر بیماریهای ریوی و دیابت را فهرست میکنند که بررسیهای اپیدمیولوژیکی فراوان «ارتباط نزدیک آنها را با آلودگی نشان دادهاند.
این پژوهشگران برای اینکه شمار واقعی مرگهای ناشی از آلودگی را به دست آورند، به شمار مرگها بر حسب علت، میزان قرارگیری افراد در معرض آلودگی سنجیدهشده برای عوامل گوناگون و سپس محاسبات پیچیده مشتقشده از بررسیهای بزرگ همهگیرشناختی بر اساس هزاران نفر در طول دههها بررسی پرداختند. به همین شیوه است که دانشمندان میتوانند بگویند سیگار کشیدن باعث مرگهای مربوط به سرطان و بیماری قلبی می شود.
نویسندگان مقاله این بررسی هشت توصیه را برای کاهش مرگهای ناشی از آلودگی ارائه میدهند و بر نیاز به پایش بهتر، گزارشدهی بهتر و نظامهای دولتی قویتر ناظر بر صنعت و خودروها تاکید میکنند.