همشهری آنلاین _ سحر جعفریان: «کافه بانوان محله شمشیری»، محیطی اختصاصی ویژه بانوان است که از حدود یک سال پیش فعالیت خود را در یکی از طبقات سرای محله شمشیری در خیابان شمشیری آغاز کرده و تاکنون با استقبال گسترده‌ای از بانوان و دختران مواجه بوده است. سری به این کافه متفاوت می‌زنیم تا در گفت و گو با اهالی و مسئولان، از فعالیت‌های متنوع آن آگاه شویم.
گزارش‌های کوچه و پس کوچه‌های تهران را اینجا بخوانید
ورود آقایان ممنوع!
تقریبا هر روز از هفته در کافه بانوان شمشیری، برنامه‌های متنوعی اجرا می‌شود. برنامه‌هایی از ۹ صبح تا ۱۹ که طیف گسترده‌ای از موضوعات فرهنگی و اجتماعی را دربر دارد. «مریم» یکی از نیروهای کافه است که می‌گوید: «محیطی مانند این کافه، سال‌هاست که در محله شمشیری با توجه به بافت فرهنگی و سنتی‌ای که دارد، احساس می‌شد. محیطی که بانوان در آن آزادانه به اجرای برنامه‌های فرهنگی و حتی خانوادگی خود بپردازند. روزهای نخستین افتتاح کافه، تصور نمی‌شد که استقبال بانوان هم‌محله‌ای، زیاد باشد اما هر روزی که از فعالیت کافه گذشت، استقبال، فراگیرتر شد. خیلی از ظرفیت‌ها برای اجرا برنامه‌ها، همزمان با استقبال‌ها برای کافه تعریف و تعیین شد.»
دقایقی از ساعت ۱۰ صبح نگذشته است که گروهی از دختران جوان وارد کافه می‌شوند. هر یک، بعد از نگاهی کوتاه به اطراف، جایی را در کنج و زاویه کافه انتخاب می‌کنند و می‌نشینند. مسئول گروهشان، خانم سن و سال داری است که مقابل کانتر می‌ایستد و برای همه، سفارش نوشیدنیِ خنک و کیک‌های خانگی می‌دهد. کمی بعد، دختران جوان، صندلی‌هایشان را به سمت همان خانم مسئول که میانشان نشسته، می‌چرخانند تا کارگاه «خودشناسی با آموزه‌های روانشناسی» آغاز شود.
دورهمی بانوان و دختران
گارسون، پشبندی صورتی با حاشیه‌دوزی‌های طوسی رنگ، به تن دارد که با سینی قهوه و دمنوش، ظاهر می‌شود و طبق شماره میز، سفارش‌ها را با احترام روی هر میز قرار می‌دهد؛ لبخندی می‌زند و خیلی زود می‌رود سراغ میز و سفارش بعدی. گاهی صدای خنده و همهمه شنیده می‌شود و گاهی نیز بعضی از دختران سرگرم سلفی و گرفتن عکس‌های دسته جمعی می‌شوند. «ثنا کریمی» یکی از همان دختران جوان است که امروز به بهانه شرکت در کارگاه خودشناسی در کافه بانوان محله حضور پیدا کرده است. او می‌گوید: «راه اندازی این کافه، ایده خیلی خوب و به‌روزی بوده که تقریبا جای خالی تعدادی از امکانات اختصاصی برای بانوان و دختران محله را پُر می‌کند. امکاناتی که یا به دلیل کمبود فضای احداث یا به علت فقدان بودجه، از آن محروم بوده‌ایم. داشتن چنین امکاناتی می‌تواند به رونق گرفتن فعالیت بانوان و دختران کمک کند. فعالیت‌هایی که در نهایت سبب رونق همه جانبه محله می‌شود.»
«مریم ساداتی» از دیگر مشتری‌ها، می‌گوید: «اینجا ظرفیت مناسبی برای معرفی محصولات بانوان و دختران کارآفرین محله هم است. هفته گذشته یک رویداد جمع و جور لباس در کافه برگزار شد که حسابی همه ما را سر ذوق آورد تا به مشاغل خانگی بیشتر فکر کنیم.»
روزهای شلوغ کافه محله
صدای موزیکی ملایم در فضای کافه می‌پیچد. «سوگند» نیز از نیروهای کافه محله است که می‌گوید: «تقریبا، روزی نیست که کافه خالی باشد یا ما بیکار باشیم؛ به ویژه بخش آشپزخانه. در این بخش، خوراکی‌ها، نوشیدنی‌ها و انواع کیک و شیرینی، طبخ و تهیه می‌شود که همگی با همراهی جمعی از بانوان سرپرست خانواده و شاغل در منزل است. با این شیوه هم این گروه از بانوان، امرارمعاش می‌کنند و هم مشتری‌های از سلامت خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها، خیالشان راحت است.»
او همچنین می افزاید: «برنامه‌های مختلفی را نیز با توجه به ظرفیت فضا و امکاناتی که در اختیار داریم، پوشش می‌دهیم. به عنوان مثال در این کافه، جلسات کاری، تحصیلی، اداری و مذهبی برگزار می‌شود. برخی‌ها نیز با رعایت موازین، مهمانی‌های خانوادگی یا مراسم تولد و جشن‌های تکلیف را برگزار می‌کنند.»
«ملیحه امیدی»، مدیر کافه بانوان محله؛
جایی برای مهمانی‌های محلی و برنامه‌های کارآفرینی
سال گذشته، بعد از شناسایی مشکلات فرهنگی و تفریحی بانوان محله، «کافه بانوان» راه اندازی شد. «ملیحه امیدی»، مدیر این کافه اختصاصی و محلی می گوید: «کافه بانوان و دختران با هدف افزایش سرانه‌های فرهنگی و تفریحی این قشر از محله و البته با مساعدت ۲ خیر محلی که نذر فرهنگی داشته اند، راه اندازی شد تا خدماتی مانند مشاوره، برگزاری بازارچه‌های خیریه، کارآفرینی و ایونت‌های محلی به طور تخصصی در حاشیه آن ارائه شوند.
بانوان و دختران می‌توانند در این محیط با آرامش به تفریح بپردازند و مهمانی‌های خود را طبق سفارش و سلیقه شخصی خود برگزار کنند. از سویی، سعی کرده‌ایم قیمت انواع خدمات کافه، از محتویات منوی گرفته تا تجهیزات آن در بازه‌های زمانی، ثابت بماند تا همه بتوانند از کافه در مناسبت‌های ملی، مذهبی و محلی بهره‌مند شوند.»
امیدی ادامه می‌دهد: «اهمیت اقدامات فرهنگی را می‌توان از میزان اثرگذاری آنها بر عرصه‌های مختلف جامعه متوجه شد. اقداماتی که به طور مستقیم و غیرمستقیم از آمار انواع آسیب‌های اجتماعی
«مونا ملایی»، مدیر محله شمشیری؛
ارتقای کمی و کیفی خدمات کافه تا آموزش کافه‌داری
با فعالیت کافه بانوان محله، بانوان این محدوده برای پیدا کردن یک مکان تفریحی و فرهنگی که پاسخگوی نیازهایشان باشد دیگر مشکل ندارند. «مونا ملایی»، مدیر محله شمشیری ضمن بیان این مطلب، ادامه می‌دهد: «پیش از افتتاح کافه، اغلب اوقات این مسئله از سوی بانوان محله مطرح می شد که برای پذیرایی از بعضی ها مهمان‌هایشان در فضای بیرون از منزل دچار مشکل هستند. فضایی امن و مطمئن که هم آرام‌بخش باشد و هم امن که احتمال بروز خطر، حادثه و یا آسیب در آن به حداقل برسد. بنابراین در مشورت با اعضای شورایاری محله، نیکوکار و فعال در پایگاه بسیج، طرح راه اندازی کافه‌ای ویژه بانوان را بررسی کردیم و به نتیجه رسیدیم. در واقع، کافه بانوان یک درخواست و نیاز محلی بود که پیگیری و به سرانجام رسید.»
ملایی می‌افزاید: «استقبال از این کافه محلی آن را به مکانی فرامحلی و فرامنطقه‌ای تبدیل کرده که می‌طلبد برای ارائه بهترین خدمات در آن، ظرفیت‌هایی به آن افزوده شود تا خدمات آن با بهترین کمیت و کیفیت ارائه شود.»
دختران نوجوان و جوان محله که علاقه‌مند به امور کافه‌داری هستند می‌توانند با مراجعه به کافه بانوان از شرایط فعالیت و آموزش در آن مطلع شوند. این نکته پایانی، مدیر محله شمشیری است که می‌گوید: «برای اینکه مهارت آموزی کرده باشیم و برای علاقه‌مندان به مشاغل مرتبط با کافه‌داری، ظرفیتی را فراهم کنیم از نیروهای علاقه‌مند در این زمینه دعوت به همکاری می‌کنیم تا دوره های آموزشی (تئوری و عملی) از مقدماتی تا پیشرفته کافه‌داری و باریستا شرکت کنند.»