به گزارش همشهری آنلاین، اولین شماره روزنامه اطلاعات در فقدان حجت الاسلام محمود دعایی امروز منتشر شد که تصویر صفحه نخست آن را در بالا می‌بینید.
این روزنامه با تیتر «یار دیرین و راستین امام به مراد و مقتدایش پیوست» خبر درگذشت این عالم بزرگوار را پوشش داده و در ادامه به پیامهای تسلیت چهره‌های سیاسی و فرهنگی پرداخته است که متن آن را در زیر می‌خوانید:
روح بلند حضرت حجت الاسلام و المسلمین سید محمود دعایی، یار دیرین امام ورهبری و مدیر مسئول روزنامه اطلاعات، دیروز به ملکوت اعلی پیوست.
سیدمحمود دعایی فرزند سیدمحمد در۲۵ فروردین سال ۱۳۲۰ از پدری یزدی و مادری کرمانی در یزد متولد شد و در ۴ سالگی به اتفاق مادرش که کرمانی بود در کرمان اقامت گزید. وی پس از اتمام تحصیلات متوسطه در حوزه علمیه کرمان به نام مدرسه معصومیه به تحصیل علوم اسلامی مشغول شد. بعد از اتمام سطوح اولیه تحصیلی در کرمان به حوزه علمیه قم رفت و بعد از تکمیل سطوح عالیه در سال ۱۳۴۶ به خاطرفعالیت های سیاسی تحت تعقیب رژیم شاه قرار گرفت و مخفیانه به عراق رفت و در آنجا تحصیلات علوم اسلامی را نزد مقتدای خویش سید روح الله خمینی ادامه داد. در این دوران تلاش‌های وسیعی برای استردادش صورت گرفت که مأموران رژیم گذشته در این زمینه موفق نشدند.
سید محمود دعایی قبل از پیروزی انقلاب در خارج و داخل ایران از فعالان سیاسی بود و در خلال این مدت به اروپا و کشورهای آسیای غربی (چون سوریه، لبنان، اردن، عربستان، پاکستان، و افغانستان) سفر کرد . ایشان در جریان مبارزات سیاسی خارج از کشور مدت ۷ سال سخنگوی نهضت روحانیت مبارز در ایران بود و نمایندگی امام خمینی را به عنوان رابط بین مسئولین عالی‌رتبه عراقی با او به عهده داشت و همچنین رابط بین سازمان‌ها و انجمنهای اسلامی و مبارز دانشجوئی و برخی شخصیتهای مبارز خارج از کشور با وی بود. همچنین در زمان اقامت در عراق تهیه‌کننده و مجری برنامه رادیویی «صدای روحانیت»بود که در مبارزه با رژیم پهلوی پخش می‌شد. ایشان پس ازسالها اقامت درعراق وهمراهی با امام به پاریس رفت ودرپرواز انقلاب همراه بنیانگذارجمهوری اسلامی در۱۲ بهمن ۵۷ به ایران برگشت.
حجت الاسلام و المسلمین سید محمود دعایی بعد ازپیروزی انقلاب در اوایل سال ۱۳۵۸ به عنوان سفیر جمهوری اسلامی ایران در عراق عازم بغداد شد و به‌دنبال اعتراض به دخالت‌های آشکار مأمورین عراقی در امور داخلی ایران به دستور وزارت خارجه در اسفند ۱۳۵۸ به ایران بازگشت. پس از آن مدتی در دفتر امام خمینی اشتغال داشت و سپس به دستور ایشان در اردیبهشت ۱۳۵۹ به سرپرستی موسسه اطلاعات منصوب شد.
سید محمود دعایی که از اعضای جامعه روحانیت مبارز تهران به‌شمار می‌رفت، در آستانه انتخابات مجلس سوم به همراه جمعی دیگر از اعضا، مجمع روحانیون مبارز را تشکیل دادند. ایشان در شش دوره مجلس پس از انقلاب یکی از کرسی‌های تهران را در مجلس شورای اسلامی در اختیار داشت.
این روحانی فعال در عرصه رسانه، در سال ۱۳۹۳ نشان افتخار عرصه فرهنگ و هنر را دریافت کرده بود.
حجت الاسلام والمسلمین دعایی همچنین از سوی انجمن دفاع از آزادی مطبوعات موفق به دریافت قلم طلایی به عنوان چهره شاخص فرهنگی شد که او این جایزه را به موزه حضرت علی بن ابیطالب(ع) در قم اهدا کرد.
به این مناسبت مسئولان وشخصیت ها پیامهای تسلیتی صادرکردند.
پیام تسلیت رئیس جمهوری
حجت الاسلام والمسلمین رئیسی رئیس جمهوری به این مناسبت پیام تسلیتی صادرکرد که متن آن چنین است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
درگذشت یار دیرین امام و انقلاب و خدمتگزار متعهد و دلسوز حضرت
حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای سید محمود دعایی موجب تأثر و اندوه فراوان گردید.
اخلاص، تواضع، ساده‌زیستی، پایبندی و پایداری بر ارزشهای انقلاب و نظام اسلامی و اخلاق‌مداری در عرصه رسانه و خبر از جمله ویژگی‌های ارزشمند این انسان فرهیخته بود که در سایه آن توانست سالیان متمادی در نمایندگی ولی فقیه و سرپرستی مؤسسه اطلاعات و در دیگر سنگرهای مهم خدمتگزاری همچون شش دوره نمایندگی مجلس شورای اسلامی منشأ خدمات بسیار شود .
اینجانب با ارج نهادن به خدمات صادقانه این چهره فرهنگی، مصیبت وارده را به خانواده مکرم آن مرحوم، رهبر معظم انقلاب، جامعه رسانه‌ای کشور و عموم دوستدارانش تسلیت می‌گویم و از درگاه خداوند متعال برای ایشان علو درجات و همجواری با جد بزرگوارش و برای بازماندگان صبر و سلامتی مسألت دارم.» پیام تسلیت رئیس قوه قضائیه
حجت‌الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای در پیامی درگذشت سید محمود دعایی مدیر مسئول روزنامه اطلاعات را تسلیت گفت.
متن پیام تسلیت رئیس دستگاه قضا به شرح زیر است:
انا لله و انا الیه راجعون
خبر درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی موجب تاثر و تاسف خاطر اینجانب گردید.
آن مرحوم در دوران مبارزه حضرت امام خمینی (ره) با رژیم طاغوت بویژه در دوران حضور ایشان در نجف اشرف، از همراهان و ملازمان بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی بوده و پس از پیروزی انقلاب نیز در مسئولیتهایی همچون نمایندگی مجلس شورای اسلامی و مدیریت موسسه اطلاعات، منشأ خدمات با روحیه ساده زیستی و مردم داری بودند.
اینجانب ضمن تسلیت به خانواده محترم دعایی و سایر بستگان مُعزّا برای آن مرحوم رحمت واسعه و برای بازماندگان صبر و شکیبایی مسألت دارم.
غلامحسین محسنی اژه‌ای
پیام تسلیت یادگار گرامی امام
آیت الله سید حسن خمینی یادگار گرامی امام نیز در پیام تسلیتی سید محمود دعایی را از جمله پاک ترین و خالص ترین یاران امام در نجف و پس از انقلاب دانست.
متن پیام به این شرح است:
بسمه تعالی
خبر ناباورانه درگذشت یار وفادار امام خمینی و روحانی مبارز و پارسا مرحوم حجت الاسلام و المسلمین حاج سید محمود دعایی طاب ثراه در روز پانزدهم خرداد دل های دوستان ایشان را به درد آورد و قلب های همه ما را ماتم زده ساخت.
نام دعایی با تاریخ انقلاب اسلامی گره خورده و یاد آن مجاهد خستگی ناپذیر با تاریخ زندگی امام خمینی آمیخته است. برای من و شاید برای همه کسانی که با مرحوم دعایی آشنایی داشتند فراق او سخت و طاقت فرساست و مهربانی و صفای او و همچنین دل دریایی و وسعت نظرش همیشه در یادها پابرجاست.
آن مرحوم از زمره پاک ترین همراهان امام در نجف اشرف و از زمره خالص ترین یاران ایشان و بیت ایشان در ایام مبارزه و انقلاب بود. صدای گرم او در رادیوی صدای روحانیت مبارز در دوران مبارزه و خلق و خوی نرم او در روزنامه وزین اطلاعات در دوران پیروزی از یادها نخواهد رفت.
خدایش بیامرزد و او را با اجداد طاهرینش محشور دارد. اینجانب ضمن عرض تسلیت درگذشت این روحانی پاکباخته به همسر و دختران و پسران بزرگوارش برای خود و همه داغدیدگان از خدای متعال صبر جمیل مسئلت دارم.
عاش سعیداً و مات سعیداً
سید حسن خمینی
در پیام دکتر مخبر معاون اول رئیس جمهوری آمده است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
انالله و انا الیه راجعون
درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی سرپرست مؤسسه اطلاعات و نماینده شش دوره مجلس شورای اسلامی موجب تأثر و تأسف شد.
در سالگرد قیام خونین۱۵خرداد که طلیعه انقلاب اسلامی بود، درگذشت این یار دیرین امام خمینی(ره) بار دیگریاد و نام همراهان صدیق امام و رهبری را زنده کرد. بدون تردید تجربه گران‌سنگ ایشان در طول سال‌ها مدیریت در روزنامه اطلاعات و حوزه رسانه و اطلاع‌رسانی، همچنان می‌تواند نمونه‌ای برای مردمداری، ساده‌زیستی و اخلاق در عرصه‌های مختلف قرار گیرد.
از خداوند متعال برای آن مرحوم رحمت و مغفرت و برای بازماندگان و خانواده محترم صبر و اجر مسألت دارم.
محمد مخبر
معاون اول رئیس‌جمهوری
در پیام محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی آمده است:
انا لله و انا الیه راجعون
خبر درگذشت ناگهانی روحانی وارسته و یار دیرین انقلاب اسلامی، امام راحل و مقام معظم رهبری(مد ظله‌العالی) مرحوم حجت‌الاسلام و المسلمین حاج سیدمحمود دعایی موجب تأسف و تألم عمیق گردید .
آن مرحوم که از نخستین روزهای نهضت انقلاب اسلامی، در همراهی و همگامی با مقتدای خویش از هیچ تلاشی فروگذار نکرد، با ساده‌زیستی و مردم‌مداری، یادگار ارزشمند روزهای سخت مبارزه ملت بزرگ ایران علیه رژیم سلطنتی پهلوی بود و سرانجام در سالروز قیام سرنوشت‌ساز و نهضت‌آفرین ملت ایران در ۱۵خرداد، چشم از این دنیای فانی فروبست و به امام شهیدان پیوست.
آقای دعایی با بیش از ۴دهه مسئولیت در روزنامه اطلاعات و حضور ۶ دوره‌ای در مجلس شورای اسلامی، یک چهره متخلق و برجسته رسانه‌ای و سیاسی بود که فقدانش تأسف‌برانگیز است.
اینجانب فقدان این انسان والارتبه و سلیم‌النفس را به محضر رهبر حکیم و فرزانه انقلاب اسلامی، خانواده محترم و فرزندان عزیزش، اهالی ارجمند فرهنگ، هنر و رسانه به‌ویژه همکاران مؤسسه اطلاعات صمیمانه تسلیت می‌گویم.
از درگاه ایزد متعال، برای آن عزیز سفرکرده رحمت و مغفرت و برای بازماندگان محترم صبر و شکیبایی خواستارم».
پیام دکترعلی اکبرصالحی
دکترعلی اکبرصالحی قائم مقام فرهنگستان علوم نیز با صدور پیام تسلیتی درگذشت حجت الاسلام والمسلمین دعایی را تسلیت گفت:
إنا لله و إنا الیه راجعون
با کمال تأسف و تألم و در عین
نا باوری خبر جانگداز ارتحال حضرت حجت الاسلام و المسلمین حاج آقای دعایی را دریافت کردم. قریب به یک هفته پیش بود که در معیت ایشان در فرهنگستان هنر نکوداشت اثر ماندگار جناب آقای حجازی در فیلم واقعه مهدی را داشتیم. مثل همیشه در اکثر مراسم های فرهنگی ،هنری ،ادبی و حماسی حضوری دلنشین و آرام بخش داشتند.کوتاه سخن می گفت و هر آنچه بیان می کرد بر دل می نشست چون از دلی پاک و سلیم و در کمال اخلاص و صداقت جاری می شد.
در قضاوت ها منصف و عادل بود. زبانی لین داشت و در عین تواضع از بیان حقیقت هراس نداشت. در هر محفلی حضور پیدا می کرد مورد تکریم خاص و عام بود. سراسر وجودش مهربانی و مملو از عواطف انسانی بود. عاشق امام بود.یار صدیق رهبری بود. سراسر شور در خدمت به خلق و عبادت خالق بود. در زمره من أتی الله بقلب سلیم بود. در یک کلام در جمع السابقون السابقون اولئک المقربون دار فانی وداع کرد .
عاش سعیدا و مات سعیدا
خداوند روح بلند ایشان را با اولیائش محشور گرداند. از ایزد منان برای ایشان علو درجات ،رحمت و غفران واسعه الهی و برای بازماندگان و دوستداران و بخصوص همکاران ایشان در مجموعه عظیم انتشارات فرهنگی اطلاعات که به حق میراث گرانقدر ایشان است أجر و صبر مسئلت دارم .
علی‌اکبر صالحیر فرهنگستان علوم
ابداً رنگ عوض نکرد و همان بود که بود
کمال خرازی رئیس شورای راهبردی روابط خارجی با تسلیت رحلت حجت الاسلام والمسلمین حاج سید محمود دعایی به فرزندان و خانواده محترم ایشان و همچنین عموم ایرانیان به خصوص جامعه مطبوعات کشور، نوشت: دعایی یار دیرین امام (ره)، همواره در کنار امام (ره) و مورد اعتماد آن بزرگوار بود. او چه در دورانی که امام (ره) در عراق بودند و چه در بازگشت امام (ره) به ایران در خدمتگذاری به مراد خود زبانزد عام وخاص بود.
او در یک جمله ذوب در امام(ره) بود و در زندگی پربرکت خویش، سعی داشت منش و کرداری برگرفته از شخصیت امام (ره) داشته باشد. آقای دعای دوستدار همه بود و همه او را دوست می‌داشتند، اصلاحگر واقعی بود و با افتادگی، سلامتی و خیرخواهی خود تصویری واقعی از یک روحانی در ذهن هر کس که با او در تماس بود می‌آفرید.
شخصیت دعایی در تمامی مسئولیتهایی که برعهده داشت، چه در زمانی که رادیوی انقلاب را در عراق اداره می‌کرد، چه در زمانی که سفارت ایران در عراق را برعهده داشت، چه در دوران نمایندگی در مجلس شورای اسلامی و چه در زمان نمایندگی ولی فقیه در روزنامه اطلاعات، هیچ تغییر نکرد. دعایی همان دعایی طلبه بود و با رفتار خاضعانه خویش در دل هر کس راه می‌یافت. او در حل مشکلات دیگران سعی بلیغ داشت و در این راه آماده بود هرگونه زحمت را حتی اگر با تحقیر او همراه بود تحمل کند.
اینجانب همواره دعایی را همان دعایی یافتم. او برخلاف کسانی که با بالارفتن از نردبان مسئولیت رنگ عوض می‌کنند، زی روحانی خود را از دست نداد. یار بی‌پناهان بود و با خلوص و افتادگی حتی اتهامات ناروا را تحمل می‌کرد.
دعایی در دوران نمایندگی رهبری در روزنامه اطلاعات پناه خبرنگاران بود و با مشی اعتدالی خویش هیچ کس را متهم نمی‌کرد، بلکه در انتشار اخبار و تهیه گزارش، صحت خبر و مصلحت کشور و انقلاب را در نظر داشت. خدایش رحمت کند که نماد انسان انقلابی و اخلاقی و یک روحانی واقعی بود. او ابداً رنگ عوض نکرد. او همان بود که بود.
پیام دبیر شورای عالی امنیت ملی
درپیام دریابان علی شمخانی نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی، آمده است:
انالله و انا الیه راجعون
روح بلند دوست دیرین و فرهیخته ام، جناب حجت الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی که از شاگردان و مریدان امام خمینی(ره) و پیشتازان مبارزه با رژیم ستمشاهی بود در ۱۵ خردادماه سالروز قیام تاریخ ساز مرادش آسمانی شد.
دعائی عمر با برکت خود را با مجاهدت و خدمت صادقانه و بی ادعا به مردم و در رکاب امامین انقلاب سپری کرد و به واقع نمادی قابل الگوگیری از طلبه ای با زیست و منش انقلابی و مردمی بود.
اینجانب این ضایعه را به مقام معظم رهبری، خانواده محترم ایشان و اصحاب فرهنگ و رسانه تسلیت عرض نموده و از خداوند متعال برای ایشان طلب آمرزش میکنم.
علی شمخانی
پیام وزیر امور خارجه
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
با کمال تأسف و تأثر، مجاهد فی سبیل‌الله جناب مستطاب حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمود دعایی، یار دیرین امام عظیم‌الشأن و رهبری معظم انقلاب، مدیر مؤسسه روزنامه وزین اطلاعات همزمان با سالگرد رحلت ملکوتی حضرت امام خمینی (ره) و قیام پانزد خرداد چشم بر این جهان فانی بست و به دیدار معبود و رهبر و مراد خود شتافت.
مرحوم سید محمود دعایی از بدو مبارزات دوران انقلاب اسلامی و در خلال برهه‌های حساس نظام مقدس جمهوری اسلامی همواره یار و همراه امام و رهبری در عرصه‌های مختلف انقلاب به‌ویژه دیپلماسی و رسانه، جهادگر میدان فرهنگ و تبیین و با نگاهی مشفقانه و خاضعانه همواره در فکر تعالی و پیشرفت ایران اسلامی بود.
اینجانب در جلسات و نشست‌های مختلف از جمله با مدیران ارجمند رسانه شاهد این علقه و علاقه متواضعانه اما عمیق ایشان به منافع و مصالح ملی نظام و کشور عزیرمان ایران اسلامی بودم.
اینجانب ارتحال آن سید جلیل‌القدر و متخلق را به خانواده بزرگ رسانه‌ای کشور به‌ویژه همکاران و دوستان ایشان در مؤسسه و روزنامه اطلاعات و خانواده سادات مکرم و صبور ایشان تسلیت عرض می‌نمایم و برای ایشان شکیبایی و تسلی آرزومندم.از درگاه خداوند رحمان و رحیم، برای مرحوم دعایی غفران واسعه الهی و همجواری با شهدا و صلحا و امام شهدا مسئلت می‌نمایم.
حسین امیرعبداللهیان
پیام رئیس دولت اصلاحات
حجت الاسلام والمسلمین سید محمد خاتمی رئیس دولت اصلاحات پیامی به این مناسبت صادرکرد که به این شرح است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
در ماتم تابسوز عزیزی سوگواریم که عشق و عقل، ایمان و اقدام، شور و شعور، سرافرازی و فروتنی و…را در وجود مبارکش به هم آمیخته بود و شخصیت ممتازش برای همه آنان که حق و حقیقت را پاس می‌دارند و اسلام و ایران را سربلند و عزیز می‌خواهند، خواستنی، دوست‌داشتنی و امیدبخش بود.
حضرت سید محمود دعاییِ والامنش را می‌گویم که از آغاز شکل گیری نهضتی که به انقلاب اسلامی انجامید در کنار امام و در خدمت به مردم، بی هیچ ادعایی ایستاد و تاوان این ایستادگی را با مشقت‌های فراوان از جمله هجرت و در بدری پرداخت و چون انقلاب پیروز شد، چهره‌ای از خود نشان داد که انقلاب و ایران در مرحله ایجابی و ساختن نظامی مردمی، سخت بدان نیازمند بود. با اینکه دمی از پیمان خود با امام و انقلاب دست برنداشت، از بسیاری از تنگ‌نظری‌ها، خام‌اندیشی‌ها و بدکرداری‌هایی که احیانا به نام انقلاب و اسلام صورت می‌گرفت بیزار بود و به جای راندن و دور کردن از انقلاب و نظام، دلِ قهرمان او به آهنگ جاذبه می‌طپید .
و امروز!
امروزِ تلخ برای ما
عزیزمان میهمان لطف و کرم حضرت پروردگار است و انشاالله پاداش پاکی و نیکی و مجاهدت خود را از خوانِ کرمِ حضرتِ حق دریافت می‌کند.
من این مصیبت سنگین را به همه دوستداران ایران و مدافعان عزت، برخورداری و سربلندی ملت و به همه وفاداران به اسلام و انقلاب و به انبوه ارادتمندان، یاران و همراهان این عزیز و به همه بستگان این فقید سعید، به‌ویژه به خاندان شریف دعایی و به همسر مهربان و فرزندان گرانقدرش تسلیت می‌گویم و از پیشگاه حضرت پروردگار، علو درجات ایشان و صبر و اجر و سلامتی بازماندگان محترم را مسألت میکنم.
یادش گرامی و راهش پر رهرو باد.
سید محمّد خاتمی ـ ۱۵ر۳ر۱۴۰۱»
پیام مجمع روحانیون مبارز
مجمع روحانیون مبارز هم به این مناسبت پیام تسلیتی صادرکرد که به این شرح است:
انّا لله و انّا الیه راجعون
خبر درگذشت تأسف انگیز و خسارت بار یار دیرین امام خمینی(ره) حجت الاسلام والمسلمین حاج سید محمود دعایی دلها را تکان داد و غمی سنگین بر قلب عاشقان حقیقت و فضیلت نشاند.
رحلت ناباورانه این عالم با اخلاص و مبارز نستوه و آزاد مرد بی ادعا داغ مصیبت سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(س) و شهدای ۱۵ خرداد را دوچندان کرد.
این روحانی وارسته، با سلوک بی تکلف و ساده زیستی ومردم دوستی و حق مداری و فداکاری و پایداری به پیمانی که با مقتدای فقید خود بسته بود بحق نمونه ارزشمند و کم نظیری از راه و رسم اسلام ناب محمدی(ص) را به نمایش گذاشت و مفهوم انسانیت و پاکی و مهربانی و مردانگی را تجسم بخشید. این سید بزرگوار و با بصیرت در فراز و نشیبهای سیاسی کشور هرگز خود را نباخت و با شهامت مثال زدنی از امام و بیت امام و یاران امام و مواضع انقلاب اسلامی همواره دفاع کرد. حجت الاسلام والمسلمین دعایی پشتیبان و دوستدار اهل فرهنگ وهنر، و مدافع راستین ارزشهای دینی و ملی و انقلابی بود. او در تخلق به صفات عالی انسانی همچون: اعتدال، انصاف، فروتنی، جوانمردی، خوشرویی، صبوری، رازداری، گوهری کمیاب در روزگاری بود که جامعه ما سخت به آن نیازمند است.
صدای رسای دعایی در دوران ستمشاهی که از رادیوی صدای روحانیت مبارز در خارج از کشور به گوش تشنگان آزادی و عدالت می رسید جانمایه امید را در دلها زنده می کرد. او پس از پیروزی انقلاب در سنگرهای مختلف از سفارت ایران در عراق تا شش دوره نمایندگی مجلس شورای اسلامی و بویژه خدمات گسترده و عمیق فرهنگی در سمت نمایندگی ولی فقیه در مؤسسه اطلاعات خدمات ماندگاری را از خود به یادگار گذاشت.
حجت الاسلام والمسلمین دعایی که از اعضای مؤسس مجمع روحانیون مبارز بود از هیچ کوششی در جهت گسترش اندیشه پویای امام خمینی (ره) که مبنا و اساس این تشکیلات سیاسی و فرهنگی است دریغ نورزید.
مجمع روحانیون مبارز این ضایعه جبران ناپذیر را به ملت بزرگ ایران و روحانیت آگاه و همه اهالی فرهنگ و هنر و نیز به فرزندان و همسر و خاندان محترم دعایی تسلیت و تعزیت می گوید و از درگاه الهی برای آن عالم فداکار و مجاهد با اخلاص رحمت و رضوان و حشر با اجداد طاهرینش را مسألت دارد.
مجمع روحانیون مبارز
۱۵خرداد۱۴۰۱
پیام دکتر سیدمصطفی محقق داماد
«الموت نقاد وفی کفه
جواهریختار منه الجیاد
ماتم جانسوز رحلت سید بزرگوار سلاله رسول الله (ص)تندیس اخلاق حسنه، تواضع ، صفا ،وفا وصداقت مرحوم حجت‌الاسلام والمسلین حاج سید محمود دعایی طاب ثراه ارباب فضیلت وفرهنگ را داغداروسوگوار ساخت. اینجانب این غم جانکاه را به بازماندگان آن مرحوم تسلیت عرض می کنم و صبر جمیل واجرجزیل از درگاه حق متعال برای آنان مسألت دارم و از خداوند می‌خواهم که روح بلند آن صدیق نازنین را درجواررحمت خاصه خود جای دهد.
سید مصطفی محقق داماد
رئیس گروه مطالعات اسلامی فرهنگستان علوم
۱۵خرداد ۱۴۰۱»
مجید انصاری: مرحوم دعایی به دنبال ایجاد انسجام بود
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: مرحوم دعایی ارتباطات وثیقی با اصحاب فرهنگ و هنر و همچنین سیاسیون کشور داشت و با همه جناح ها، گروه ها و شخصیت ها ارتباط دوستانه و برادرانه ای داشت و تلاش می کرد تا وحدت و انسجام حاصل شود.
حجت‌الاسلام مجید انصاری در گفت‌وگو با فارس، درباره مرحوم سیّد محمود دعایی افزود: آقای دعایی مجموعه‌ای از فضیلت‌های بزرگ و فراموش شده در جامعه بود. آقای دعایی انسان خود ساخته‌ای بود و کمتر در جامعه ظهور و بروز داشت. به همین دلیل کمتر او را می‌شناسند.
وی ادامه داد: او از انقلابیون واقعی، اصیل و جزو اولین گروه از انقلابیون و یاران امام بود. آقای دعایی از همان ابتدای جوانی در سر عشق و شور امام و انقلاب را داشت. پس از شروع انقلاب در سال ۴٢ در مبارزات حضور فعالانه داشت و امام را همراهی کرد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به فعالیت‌های مرحوم حجت الاسلام دعایی گفت: مرحوم دعایی پس از تبعید امام به عراق خود را به ایشان رساند و همواره در رکاب امام بود. او در آن دوران خفقان پیشگام انجام کارهای بسیار خطرناک و مهمی بود که یکی از آن‌ها تاسیس رادیو روحانیت یا صدای ایران در بغداد بود. او به تنهایی برای این رادیو نویسندگی، گویندگی و تهیه کنندگی می کرد و هر روز با وسایل نقلیه از نجف به بغداد می رفت و برنامه اجرا می کرد.
وی افزود: دعایی در کمال زهد در نجف زندگی می کرد و در عین حال از هیچ کمکی به امام و پیشبرد اهداف انقلاب دریغ نمی کرد. ساماندهی سفرها، ارتباطات، انتقال نوارها و اعلامیه های امام به ایران نیز جزو سایر فعالیت های او در کمک به امام و انقلاب بود. در یک کلام باید گفت که او یک عاشق بیقرار در خدمت امام و نهضت بود.
عضو مجمع روحانیون مبارز با اشاره به فعالیت های حجت الاسلام دعایی بیان داشت: او پس از پیروزی انقلاب اسلامی نخستین سفیر جمهوری اسلامی ایران در عراق بود. آقای دعایی به شدت مورد وثوق امام بود و به همین دلیل هم بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی مسئولیت های بسیاری را پس از پیروزی انقلاب اسلامی به او واگذار کردند. او چندین دوره نماینده مردم تهران در مجلس بود و به توصیه حضرت امام (ره) در سفرهای خارجی آیت الله خامنه ای در دوران ریاست جمهوری و آیت الله هاشمی آن ها را همراهی می کرد.
وی ادامه داد: حجت الاسلام دعایی خدمات بسیاری را در روزنامه اطلاعات انجام داد و این مجموعه را با انتشار مطبوعات مختلف به یک موسسه فرهنگی کارآمد تبدیل کرد. در حوزه فرهنگ و رسانه جزو پیشگامان و موفق ترین افراد بود.
انصاری درباره ویژگی های اخلاقی حجت الاسلام دعایی گفت: او به لحاظ مشی اخلاقی فوق العاده انسان خلیق و خدومی بودند. همه از او خاطره خوش، رفاقت، تواضع و فروتنی دارند. به هیچ وجه منیت نداشت و به محض اطلاع از مشکلات مردم در جهت حل آن ها اقدام می کرد.
وی افزود: مرحوم دعایی ارتباطات وثیقی با اصحاب فرهنگ و هنر و همچنین سیاسیون کشور داشت و با همه جناح ها، گروه ها و شخصیت ها ارتباط دوستانه و برادرانه ای داشت و تلاش می کرد تا وحدت و انسجام حاصل شود. از طرفی هم از افراط و تفریط در عرصه سیاسی همیشه پرهیز داشت و به همین سبب مورد احترام همه جریانات بود.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه مرحوم دعایی پس از ارتحال حضرت امام (ره) نیز تا امروز مورد وثوق رهبر انقلاب اسلامی بود، خاطر نشان کرد: مأموریت هایی که امام به او واگذار کرده بود نیز توسط رهبر انقلاب در موسسه اطلاعات به او عنایت داشتند. در یک جمله می توانم بگویم که حجت الاسلام دعایی اسوه اخلاق حسنه و خودسازی بود. در دوران نمایندگی مجلس نیز از هیچ کدام از امتیازات نمایندگی استفاده نکرد و زندگی ساده ای داشت. تا آخر هم بر این ساده زیستی پافشاری می کرد.
وی ادامه داد: او هیچ گاه اهل خودنمایی نبود و از دیده شدن پرهیز داشت. برخی اوقات افرادی که در حد فرزند او و یا کمتر از آن بودند خم می شد و دست آن ها را می بوسید. در واقع، نسبت به همه اقشار متواضع و فروتن بود. آقای دعایی برای من همواره یک معلم اخلاق بوده و هست و خواهد بود.
انصاری، حجت الاسلام دعایی را یک انسان انقلابی به تمام معنا دانست و تصریح کرد: احساس می کنم انقلاب یکی از بهترین و صادق ترین یاران خود را از دست داد. او از دوستان صمیمی و بسیار نزدیک حاج قاسم سلیمانی بود و حاج قاسم احترام ویژه ای نسبت به او قائل بود.
در پیام حسن روحانی رئیس جمهوری سابق آمده است :
«بسم الله الرحمن الرحیم
انالله و انا الیه راجعون
ضایعه درگذشت یار صدیق امام(ره) و رهبری حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمود دعایی موجب تأثر عمیق اینجانب گردید.
این چهره متعهد، سرشناس و پر تلاش عرصه فرهنگ و رسانه کشور در عمر با برکت خویش لحظه‌ای از خدمت و مجاهدت در راه مبارزه با استبداد و خدمت به آموزه های دینی از پای ننشست.
اینجانب فقدان این دوست دیرین، خدوم و متواضع که به واقع نماد واقعی اخلاق، اعتدال و نقطه امید و اتکا اصحاب فرهنگ بود را به محضر مقام معظم رهبری، اهل فرهنگ و رسانه و به‌ویژه همکارانشان در مؤسسه اطلاعات و همسر و فرزندان گرامی ایشان تسلیت می‌گویم واز درگاه الهی برای ایشان علو درجات و برای سایر بازماندگان معزز صبر و سلامتی مسألت دارم.»
پیام محمدجواد ظریف
«انا لله و انا الیه راجعون
ارتحال ناگهانی استاد انسانیت و اخلاق، عالم وارسته حضرت حجت الاسلام و المسلمین جناب حاج سید محمود دعایی همه دوستدارنش را در ماتمی بزرگ نشاند.
از شمار دو چشم یک تن کم
وز شمار خرد هزاران بیش
این ضایعه بزرگ را به خانواده معزز ایشان، خانواده بزرگ رسانه و همه دوستداران آن بزرگمرد تسلیت عرض می‌نمایم. از خداوند منان علو درجات آن بزرگوار و صبر و اجر برای همه بازماندگان مسألت دارم.»
پیام دکتر ولایتی
مشاور مقام معظم رهبری در امور بین‌الملل طی پیامی درگذشت حجت الاسلام و المسلمین سید محمود دعایی سرپرست موسسه اطلاعات را تسلیت گفت.
متن پیام به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
خبر درگذشت شخصیت برجسته و انقلابی ، یار دیرین امام و رهبری جناب آقای حجت الاسلام والمسلمین حاج سید محمود دعایی موجب تاثر و تاسف فراوان گردید.
ایشان که دارای روحیه ای رئوف، با اخلاق و مخلص بودند عمر با برکت خویش را در راه دفاع از انقلاب، نظام و اسلام و همراهی امام و رهبری به کار برد و رفتار سرشار از مهر و محبت وی در کنار اقدامات ماندگار به ویژه در حوزه اطلاع رسانی و رسانه در خاطره مردم خواهد ماند. اینجانب این مصیبت را به محضر مقام معظم رهبری، خانواده معزز ایشان و علاقه مندان تسلیت و تعزیت عرض نموده ، از درگاه خداوند متعال برای آن فقید سعید رحمت واسعه الهی و برای بازماندگان صبر جمیل و اجر جزیل مسئلت می‌نمایم.
علی اکبر ولایتی
پیام رئیس مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی
«رحلت یار دیرین امام و رهبری، مبارز مجاهد، مدیر مطبوعاتی پیشکسوت؛ حضرت حجت‌الاسلام‌والمسلمین مرحوم آقای سیّدمحمود دعایی را که بیش از نیم‌قرن در راه عدالت و آزادی و استبدادستیزی کوشید و پویید، به محضر حضرت صاحب‌الامر(عج)، مقام معظم رهبری، ملت شریف ایران و خانوادۀ آن دوست عزیز ازدست‌رفته که فقدانش غمی جانکاه است، تسلیت عرض میکنم و از خداوند متعال برای همه بازماندگان اجر و شکیبایی و برای آن فرهیختۀ فرزانه علوّ درجات را مسألت دارم.»
پیام احمد مسجدجامعی
«قدیمی‌ترین مدیر فرهنگی رسانه‌ای کشور حجت‌الاسلام سیدمحمود دعایی درگذشت. او از پیشگامان نهضت امام خمینی بود و از آغاز کار با ایشان همراه و هم‌پیمان شد و تا پایان عمر بر این عهد استوار ماند. پایداری او در این راه چه در زمان زندگی مرحوم امام و چه پس از آن همواره پیدا بود.
در کمتر محفل و مجلسی بود که او سخن بگوید و با بیانی شیرین یادی از امام نکند و نکته‌ای یا خاطره‌ای نگوید.
روحیه خضوع در او بارز بود و ندیدم در صف اوّل مجلسی نشسته باشد؛ با اهل فرهنگ و هنر بسی مهربان بود و در حیات و ممات از همراهیِ آن‌ها کناره نمی‌گرفت. در روزنامه وزین اطلاعات جایی برای گروه‌های گوناگون وجود داشت و نوشته‌ها و گفته‌ها و بزرگداشت‌ها و یادداشت‌های آن‌ها چاپ می‌شد. چراکه او وجه فرهنگی انقلاب را نمایندگی می‌کرد و جایگاه فرهنگی‌اش بارزتر از وجوه دیگرش بود. ایشان در بین عموم اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه به کرامت و رحمت و بزرگ‌منشی شناخته می‌شد.
استواری‌اش در مواضع سیاسی جز درایتِ ناشی از نوعی شجاعتِ همراه با متانت و آرامش بود. نه با بادها از جا می‌جنبید و نه در ابراز مواضعش فریادهای بلند می‌کشید؛ حتی در شرایط دشوار به شخصیت‌هایی که از مناسبات قدرت کنار گذاشته می‌شدند، بی‌اعتنایی و در حق آن‌ها کوتاهی نمی‌کرد و گاه احترام او به ایشان بیشتر بروز می‌کرد.
او چندین دوره نماینده مردم پایتخت در مجلس شورای اسلامی شد که نشان از اعتماد عمومی به مشی و منش ایشان بوده است. حتی مخالفان منصف هم در حق او بد نمی‌گفتند. خود او هم به شیوه‌ای زیست و رفتار می‌کرد که یاد و خاطره امام را مخدوش نکند.
منزل مسکونی او در شهرآرا بود؛ نه در برج‌ها و ویلاهای آن‌چنانی. یک نیمه شعبان، با گروه تهران‌گردی به خانه ایشان رفتیم، آن‌چنان ساده و صمیمی برخورد کرد که خاطره‌ای ماندگار در ذهن حاضران به جا گذاشت. از اتفاق گروهی از همسایگان و اهل محل که از آمدوشد ما باخبر شدند نیز به دیدارش آمدند و حدود سی‌نفر در اتاق‌های خانه دوطبقه او تقسیم شدیم و صبحانه‌ای که به‌دست همسر، فرزندان، عروس‌ها و داماد او در منزل تهیه شده بود، خوردیم. آقای دعایی در پایان جدی و صمیمانه از همه میهمانان خوانده و ناخوانده دعوت کرد که در هر نیمه شعبان در همین‌جا میزبان ما باشند.
ایشان در روز ١۵خرداد درگذشت. این شاید ناشی از صفای باطن و پیوستگی روحی و معنوی او و مرادش مرحوم امام باشد. خدایش رحمت کند.»
پیام حجت‌الاسلام ناطق نوری
«انالله و انا الیه راجعون
خبر تأسف‌برانگیز رحلت عالم وارسته و روحانی مبارز مرحوم حجت‌الاسلام و المسلمین آقای سید محمود دعایی موجب تأثر و تألم فراوان گردید.
آنچه از آن فقید سعید به یادگار مانده است؛ تقوی و پرهیزکاری، حسن خلق، استواری و صراحت در دفاع از کیان کشور، تواضع و متانت در سیاست‌ورزی و فرهیختگی و اصالت در عرصه رسانه است که انشاالله ذخیره آخرت آن مرحوم خواهد بود.
اینجانب این ضایعه را به خانواده محترم و همه دوستداران ایشان تسلیت عرض نموده و از درگاه خداوند منان برای آن مرحوم رحمت واسعه و برای بازماندگان صبر جزیل خواستارم.
علی‌اکبر ناطق نوری»
پیام حجت الاسلام سید هادی خامنه‌ای
«انا لله و انا الیه راجعون
خبر درگذشت روحانی انقلابی و خوشنام و دوست و همکار قدیمی، مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی، در روزهایی که متأثر از غم فراق امام عزیز است، موجب تأسف و اندوه مضاعف گردید.
آن مرحوم که از جوانی افتخار همراهی با امام را در قم و نجف یافت و در حلقه یاران نزدیک ایشان قرار گرفت، در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز بر عهد دیرین خود با امام و مردم ماند و با ساده زیستی و سلامت نفس و اعتدال و پرهیز از تندروی‌های تفرقه‌انگیز، سعی در حفظ وحدت جامعه و تقویت ظرفیت‌های فرهنگی و سیاسی انقلاب داشت.
اینجانب این مصیبت را به همسر مکرمه و فرزندان ایشان و جمیع بازماندگان و دوستداران و همکاران آن عزیز در روزنامه اطلاعات و اصحاب فرهنگ و هنر تسلیت می‌گویم و برای آن فقید سعید رحمت واسعه و علو درجات مسألت دارم.
سید هادی خامنه‌ای»
پیام سخنگوی دولت
«علی بهادری جهرمی نوشت: درگذشت مرحوم دعایی از یاران دیرین امام (ره) و رهبری و روزنامه نگار خوشنام و باسابقه را به خانواده ایشان و جامعه رسانه ای تسلیت عرض می نمایم. سادگی، بی‌آلایشی و مردمی بودن از ویژگی‌های این روحانی مبارز بود که مصالح کشور را بر نگاه‌های سیاسی و حزبی ترجیح می‌داد. »
پیام معاون مطبوعاتی وزیر ارشاد
«ویبقی وجه ربک ذوالجلال و الاکرام
خبر درگذشت حجت‌الاسلام و المسلمین زنده‌یاد سید محمود دعایی، روحانی مجاهدی که سال‌های بسیاری از عمر با برکت خویش را در کسوت مدیریت روزنامه وزین «اطلاعات» مصروف داشته و در انجام رسالت‌های حرفه‌ای خود همواره تقوا و مسئولیت‌شناسی را محور فعالیت‌های مطبوعاتی خویش قرار داده بود، موجب تأسف و تألم بسیار شد.
زنده‌یاد سید محمود دعایی الگویی از مدیریت در عرصه رسانه‌های کشور بود و اینجانب، به سهم خود، فقدان این روحانی وارسته در ساحت رسانه را به همه اصحاب فرهنگ و رسانه، به‌ویژه، همکاران ایشان در مجموعه روزنامه اطلاعات و خانواده عزیز و محترم وی تسلیت گفته و از خداوند متعال برای آن مرحوم غفران الهی و برای بیت مکرم و دوستان و دوستداران ایشان، صبر و اجر مسألت دارم.»
پیام رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی
«انا لله و انا الیه راجعون
درگذشت نابهنگام و جانکاه یار صدیق انقلاب و دلسوز ایران و اسلام مرحوم حجت‌الاسلام و المسلمین سید محمود دعائی مدیرمسئول فقید روزنامه وزین اطلاعات موجب تأسف و تألم عموم ملت ایران گردید.
آن مرحوم با دارا بودن سابقه‌ای درخشان در عرصه‌های اجتماعی و سیاسی از جمله فعالان حوزه فرهنگ و رسانه بود که با مدیریت شایسته و مدبرانه روزنامه اطلاعات خدمات فراوانی به اهل فرهنگ، هنر و علم کشور ارائه نمود.
همکاری برادرانه و بی‌چشمداشت آن فقید سعید با مجموعه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در قالب انتشار مقالات ارائه شده از سوی انجمن، اخبار و گزارش‌های این نهاد فرهنگی، نشان از توجه و عنایت عمیق ایشان به پاسداشت آثار و مفاخر فرهنگی ایران داشت.
اینجانب درگذشت این روحانی عالیقدر و چهره درخشان عرصه فرهنگی ایران را به عموم ملت عزیز ایران، خانواده و یاران و همراهان آن مرحوم تسلیت و تعزیت عرض می‌نمایم. خداوند روح ایشان را با روح اجداد طاهرینشان قرین و محشور بفرماید. انشاءالله
حسن بلخاری قهی
رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی
پیام معاون سابق مطبوعاتی ارشاد
دکترمحمد خدادی معاون سابق مطبوعاتی وزارت ارشاد هم دریادداشتی چنین نگاشت :
در سوگ عزیزمان آقای دعایی
سوگ از دست دادن بزرگ خاندان مطبوعات کشور حجت الاسلام و المسلمین دعایی برای همه بسیار سخت ، ناگوار و غیر قابل باور است، زیرا همگان از محبت و مهربانی، خضوع او شمه ای به خاطر دارند. صدق و صفا، بزرگ منشی و ساده زیستی و سبک زندگی متفاوت او را به دفعات دیده اند و شاهد بیان شیرین و واژگان محبت آمیز و برخورد مهربان اوبا همه، بدون تفکیک موقعیت و مقام، جناح سیاسی و …. بوده اند
آقای دعایی دنیایی از صفای باطنی و معرفت الهی را به همه انتقال می داد، هفته ای نبود که حداقل یک یا دوبار به مناسبت های مختلف دیدار نداشته باشیم اگرچه در شش ماه اخیر کمتر ایشان را می دیدم او در هر مناسبتی و ورود به هر جلسه ای چند خصوصیت متمایز داشت بدلیل سیادت و پیشکسوتی و جایگاه بسیار رفیع ایشان ، همیشه مورد احترام و اصرار بر قرار گرفتن بر صدر مجلس بود، نکته ای که با مقاومت سخت ایشان مواجه و همیشه در بین حاضرین عادی جای خود را انتخاب می کرد و اصرار هم فایده نداشت بعد ازاستقرار در بین حاضران عادی با لبخند خاص خود اول با افراد در کنار خود یک حال و احوالپرسی گرم می کرد سپس نفر به نفر حاضران را با اشاره پیام مهربانی می فرستاد. در هرجلسه ای اول از ایشان دعوت به سخنرانی می شد مهربان سخن می گفت و معتدل، با بیان خاطرات شیرین، اما حاوی پیام، حرفش را می زد و یک جمله همیشه به شوخی می گفت می دانید چرا در همه جلسات اول از من برای سخنرانی دعوت می کنند برای اینکه نمی شود در مجلسی آخوند باشد و سخنرانی نکند، حامی و شاکر از همه، قدردان، منت می کشید تا مشکل کسی را حل کند اما منت نمی گذاشت. در پایان جلسه میوه و شیرینی که به او تعارف کرده بودند را نمی خورد و می گفت این هم سهم همراه من (برای راننده اش بر می داشت) در هر جلسه ای که دعوت می کردند حتما حضور پیدا می کرد و تحفظی برای شرکت در جلسات از سوی هر مدعوی نداشت فارغ از جناح و موقعیت و عنوان به دعوت ، پاسخ می گفت حتی برای مدت کوتاه به احترام دعوت کننده در جلسه حاضر می شد، همراه بود و همکار – همدل بود و اهل دل – شوخ بود و بذله گو – از هر مناسبتی برای به دست اوردن دل دیگران دریغ نمی کرد – همیشه به ایشان می گفتم وجود شما سرمایه معرفتی خانواده رسانه است و چقدر خوب است که ما درکنار شما هستیم و چقدر خوب است که تحبیب قلوب می کنید و در لحظات سخت و پر مخاطره همه را درکنار هم مورد لطف و مرحمت قرار می دهید.
درمورد آقای دعایی و آنچه او در خدمت به انقلاب و امام و رهبری و شهدا و … جامعه رسانه ای کشور کرد صفحات زیادی به نگارش در خواهد امد و خاطرات شنیدنی بسیاری گفته خواهد شد من هم به گوشه ای از آن در این مجال کوتاه اشاره کردم
امروز جای آقای دعایی بین ما خالی است و باور کردنی نیست که جلسه ای از مدیران رسانه باشد و آقای دعایی نباشد و حتما همه همکاران من این را شهادت می دهند که صفای جلسات بدون او بسیار سخت است زیرا دعایی عزیزهمه بود و خواهد بود – یادش گرامی
پیام محمدرضا عارف
«انالله و اناالیه راجعون
در ایام سی و سومین سالگرد ارتحال رهبر فقید انقلاب اسلامی، یکی از یاران وفادار ایشان دیده از جهان فرو بست و دوستداران خود را در غم و ماتم فرو برد. برادر بزرگوارم حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای سید محمود دعایی بعد از عمری مجاهدت و تلاش در عرصه‌های مختلف به‌ویژه در امر خطیر رسانه از میان ما رفت و به سوی معبود شتافت.
اخلاق‌مداری، سعه صدر، پاکدستی، مردمداری، فروتنی و بسیاری دیگر از خصایل نیک در این مرد بزرگ متجلی شده بود.
مرحوم دعایی به گونهای روزنامه اطلاعات را اداره کرد که تریبونی برای همه دیدگاههای وفادار به انقلاب اسلامی بود و هیچگاه این رسانه باعث کدورت و ناراحتی یاران انقلاب نگردید.این ضایعه اندوهبار را به خانواده محترم دعایی، همه علاقه مندان ایشان و اصحاب مطبوعات تسلیت عرض میکنم و برای آن انسان شریف از درگاه خداوند متعال غفران الهی و حشر با اولیاء الله را مسالت دارم.
روحش شاد و یادش گرامی باد. »
پیام رئیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره)
«بسم الله الرحمن الرحیم
وَبَشِّرِ الصَّابرِینَ الَّذینَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِیبَهٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعُونَ
ضایعه فقدان غمگنانه و ناباورانه یار و شاگرد دیرین امام راحل عظیم‌الشأن، و یاور همیشگی انقلاب اسلامی و رهبر معظم انقلاب اسلامی، که عمر پر برکت خوبش را در راه مجاهدت و خدمت به اسلام، امام و انقلاب سپری نمود، موجب تأثر فراوان گردید .
مرحوم سید محمود دعایی با سوابق درخشان انقلابی و مبارزاتی و با حضور پیوسته و همیشگی در تمام دوران‌های انقلاب، ذخیره معنوی بزرگی برای آخرت خود کسب نمود. صفای باطن، خلوص نیت و صمیمیت و تواضع در رفتار، ایمان راسخ به مبانی انقلاب همراه با استقامت و پایداری بی مثال بر راه و خط امام خمینی(س)، از صفات بارز این شخصیت کم‌نظیر انقلاب بود.
اینجانب این ضایعه بزرگ را به جامعه فرهنگی کشور و خانواده معزز ایشان، به‌ویژه برادر عزیزم سید حسین دعایی و همچنین به بیت شریف حضرت امام خمینی(س) تسلیت و تعزیت عرض کرده و از خداوند متعال رحمت، مغفرت و رضوان الهی را برای آن روحانی فرزانه مسألت میکنم.
عاش سعیدا و مات سعیدا
علی کمساری
رئیس مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)»
پیام آیت‌الله سید مهدی امام جمارانی
آیت‌الله سید مهدی امام جمارانی در پی درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی پیام تسلیتی به این شرح منتشر کرد:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
انالله و اناالیه راجعون
رحلت روحانی مجاهد، روشن ضمیر و پاک سرشت مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین حاج سید محمود دعایی موجب تأسف و تأثر عمیق گردید.ایشان در زمره اولین یاران و همراهان صمیمی و مخلص نهضت امام خمینی در تمامی ادوار پیش از پیروزی انقلاب و پس از آن و از دوران جوانی عاشق و واله امام عزیز بود.در دوران عسرت و سختی‌های نهضت، لحظه‌ای امام و یاران او را تنها نگذاشت و دغدغه‌ای جز پیشبرد اهداف مبارزان و آزادیخواهان انقلاب نداشت و با تأسیس رادیو فارسی زبان عراق کمک مؤثری به آگاهی مردم انقلابی نمود.
مرحوم آقای دعایی به اعتراف تمام کسانی که با او آشنا بودند، از پارساترین و پاکدست‌ترین شخصیتهای انقلاب محسوب می‌شد و پس از انقلاب در جبهه فرهنگی و در عرصه مطبوعات با توجه به حکمی که حضرت امام‌خمینی در سرپرستی روزنامه کثیرالانتشار اطلاعات به ایشان تفویض نمودند، نقش شایان توجهی داشت و بدون توجه به گرایشات سیاسی و با روشی اعتدالی به تبلیغ راه و سیره حضرت امام و نهضت برآمده از انقلاب اشتغال داشت.
او در دوران حضور در جامعه روحانیت و مجمع روحانیون مبارز همواره باخلق و خویی معتدل به دنبال تحبیب قلوب اعضای آن بود و هیچگاه روش تسامح و تساهل را در برخورد با منتقدان و مخالفان رأی و نظر خویش از دست نداد. بدون تردید مشهورترین صفت ایشان همانا مواجه توأم با مهربانی و اقناع افکار مختلف و تضارب آراء با دیگران بود.
اینجانب این ضایعه را اولاً به رهبری معظم انقلاب که سال‌ها نمایندگی معظم له را در موسسه اطلاعات عهده‌دار بودند و نهایتاً به خانواده محترم و معزز ایشان و همه دوستان و علاقه‌مندانشان تسلیت و تعزیت عرض میکنم و علو درجات ایشان را در عالم آخرت از درگاه الهی مسئلت دارم.
سید مهدی امام جمارانی
در پیام کیوان خسروی سخنگوی دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی هم می خوانیم :
انالله و اناالیه راجعون
خبر تاسف‌بار رحلت یار دیرین امام (ره) و مقام معظم رهبری جناب حجت الاسلام والمسلمین سید محمود دعایی روح و جان دوستداران و ارادتمندان این شخصیت فرهیخته، وارسته، ساده زیست و انقلابی را جریحه‌دار کرد.افتخار سال‌ها رفاقت و مجالست با مردی که قضاوت همگان در مورد شخصیت استثنایی‌اش یکسان است، سرمایه‌ای ارزشمند و ماندگار است که انشاالله حاصل آن درس گرفتن ما از حیات سراسر مجاهدت و عشق او به ملک و ملت باشد.این ضایعه تأسف‌بار را به رهبر معظم انقلاب، حوزه‌های علمیه، جامعه رسانه‌ای کشور و خانواده آن مرحوم تسلیت و تعزیت عرض میکنم.
خُلد برین مأوای جاویدش باد.
پیام نماینده مدیران مسئول رسانه‌ها در هیأت نظارت بر مطبوعات
«بسم الله الرحمن الرحیم
انا لله و انا الیه راجعون
رحلت عالم گرانقدر، مرحوم حجت‌الاسلام والمسلمین جناب آقای سید محمودعایی (رحمت‌الله‌علیه) موجب تألم و تأثر گردید. تلاش کم‌نظیر ایشان در مدیریت مؤسسه مطبوعاتی اطلاعات که با ارتباط مستمر با مجامع فرهنگی و هنری توأم بود، در کنار مجاهدت‌های دوران مبارزات اسلامی، ستودنی و به‌یادماندنی است.درگذشت این شخصیت خدوم و مردمی را به رهبر معظم انقلاب اسلامی، جامعه رسانه‌ای و به خانواده مکرم و دیگر بازماندگان محترم ایشان تسلیت عرض کرده و از خداوند متعال، علو درجات و رحمت واسعه را برای ایشان طلب میکنم.
پدرام پاک آیین
نماینده مدیران مسئول رسانه‌ها در هیأت نظارت بر مطبوعات و خبرگزاری‌ها»
در پیام محسن امین زاده معاون اسبق وزارت خارجه هم آمده است:
انا لله و انا الیه راجعون
خبر درگذشت مرحوم سید محمود دعایی بسیار تلخ و تکان دهنده است. سالیان درازی است که افتخار دوستی با مرحوم آقای دعایی را داشته ام . خیلی پیش از معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد.
ایشان همواره بزرگ ، فروتن، دلسوز و مردمی بود . ایشان همیشه با نهایت تواضع به دیگران عشق می ورزید و محبت به دیگران بدل به عادت همیشگی او شده بود. خدا رحمت کند ایشان را. یکی از نشانه های بزرگی او آن بود که عزیزان و بزرگان زیادی پیش از مرگ، خواندن نماز بر جنازه خود را از او طلب می کردند. و از این پس در این ایام تلخ که فقدان عزیزان خبر متواتر است، در فقدان بزرگان دیگر نیز جای خالی او خالی خواهد ماند.
از خداوند برای ایشان رحمت واسعه و علو درجات مسئلت می نمایم و به خانواده ایشان و همکارانشان و به دوستان پرشمارشان این ضایعه سنگین را تسلیت می گویم.
درپیام محمد خزایی نماینده سابق ایران درسازمان ملل آمده است:
سلام ودرود خداوند برروح بلند این مرد عزیز و متدین و نازنین و با معرفت. لنگری بر کشتی انقلاب و فرهنگ بود. جایش خالیست.
توفیق رفاقتش را از مجلس دوره اول داشتم
به همه دوستان عزیز تسلیت عرض میکنم.
پیام محمدجواد آذری جهرمی
«خدا رحمت کند سیدمحمود دعایی عزیز را متواضع، دوست‌داشتنی، خداترس و بی‌نظیر بود.تسلیت به خانواده محترم و دوستان داغدارش.»
همچنین حزب و روزنامه مردم سالاری، دبیر کل حزب اتحاد ملت ایران اسلامی ، حزب کارگزاران سازندگی، آیت الله کاظم قاضی زاده به صورت جداگانه پیام های تسلیتی صادر کرد.
جزئیات مراسم وداع و تشییع پیکر حجت الاسلام والمسلمین دعایی
سایت جماران در اطلاعیه‌ای مراسم وداع، تشییع و خاکسپاری این یار دیرین امام را به شرح زیر اعلام کرد:
«بسم رب الصدیقین
مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللَّهَ عَلَیْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضَی نَحْبَهُ وَمِنْهُمْ مَنْ یَنْتَظِرُ وَمَا بَدَّلُوا تَبْدِیلًا
در سالروز ارتحال ملکوتی امام خمینی و شهدای قیام پانزده خرداد، روح پاک و مطهر یار وفادار و صحابه فداکار حضرت روح الله خمینی مرحوم حجت الاسلام و المسلمین سید محمود دعائی، مجاهد کم نظیر راه خدا و تلاشگر سال های سخت غربت و مبارزه در ایران و عراق پس از عمری با برکت به دیدار امام و شهیدان انقلاب و دفاع مقدس پیوست و دعوت حق را لبیک گفت و دلباختگان به امام و ایران را داغدار نمود.
دعائی، بزرگمردی که آینه تمام نمای اخلاص، پاک دستی و ایثار بود و تواضع و فروتنی او غبطه همگان. مجاهد خستگی ناپذیری که سال های غربت در عراق را پا به پای امام گذراند و با مراد خویش به پاریس هجرت نمود و با امام به ایران بازگشت و پس از دوره کوتاه سفارتش در عراق تا زمان ارتحال، نماینده امام و رهبری در موسسه اطلاعات بود.
همو که در لحظه لحظه عمر پر برکتش عشق به ایران، اسلام و مردم در وجودش زبانه می کشید. ضمن تسلیت این داغ جانگداز و جانفرسا به امام زمان (عج) و رهبری معظم انقلاب و بیت مکرم امام خمینی (ره)، وداع با روح بلند و مطهر این یار دیرین امام امروز بعد از نماز مغرب و عشا در حسینیه شماره ۱ جماران برگزار می شود.مراسم تشییع و خاکسپاری آن یار صدیق امام ساعت ۱۰ صبح روز سه شنبه ۱۷ خرداد از حسینیه شماره یک جماران به سمت موسسه اطلاعات و از موسسه اطلاعات به سمت حرم مطهر امام خمینی انجام خواهد شد و پیکر ایشان در کنار مراد و مقتدای خویش آرام خواهد گرفت.