به گزارش همشهری آنلاین، پس از انتشار خبر فقدان مرحوم حجت‌الاسلام سید محمود دعایی، ده‌ها تن از شخصیت‌های سیاسی و فرهنگی از فقدان این فعال رسانه‌ای پیشکسوت ابراز تاسف کردند و در خصوص صفات بارز او سخن گفتند.
مرحوم حجت الاسلام سیدمحمود دعایی ویژگی‌های اخلاقی بارزی داشته که موجب شده تا افراد از طیف‌های مختلف در خصوص درگذشتشان ابراز تاسف و از شخصیت بارز ایشان تمجید کنند.
- جزئیات مراسم وداع و تشییع پیکر سید محمود دعایی | محل دفن اعلام شد
- روزنامه اطلاعات؛ از امروز بدون «سید»
سابقه مطبوعاتی مرحوم دعایی
در تاریخ مطبوعات ایران کمتر می‌توان سراغ کسی را گرفت که بیش از ۴۰ سال مدیریت یک رسانه بزرگ را برعهده داشته باشد، ۴۰ سالی که کشوربا فراز و نشیب‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متفاوتی روبه‌رو بوده که با همه اتفاقات رسانه مکتوب با سابقه‌ای چون اطلاعات با مدیریت مرحوم دعایی با کمترین معضل و حاشیه مواجه شده که این امر بی‌شک مدیون مدیریت این رسانه بوده است.
مرحوم حجت‌الاسلام دعایی ویژگی‌های شخصیتی بارزی داشت که مهم‌ترین این ویژگی‌ها صفا، پاکدستی، تعامل، ساده‌زیستی، تواضع، مردمداری و پرهیز از افراط و تفریط بوده است. در این سال‌ها روزنامه تحت مدیریت او در شرایط مختلف مانند لنگری برای ایجاد تعادل در شرایط سخت عمل می‌کرد و در آرام کردن فضای سیاسی و اجتماعی کشور در مواقع خاص بسیار موثر بود. نگاهی به سابقه این روزنامه در روزهای خاص ایران نشان می‌دهد که روزنامه اطلاعات هیچگاه وارد مسائل حاشیه‌ای نشد و هیچگاه حاشیه هم نساخت. این روزنامه در طول این چند دهه جزو یکی از عقلای موثر برای حفظ تعادل درکشور بود و همه تلاشش کاستن حاشیه‌ها بود. نگاهی به متن پیام‌های تسلیت برای این روزنامه‌نگار فقید مبین خصوصیات اخلاقی اوست.
مرحوم دعایی قبل از تجاوز صدام به خاک جمهوری اسلامی ایران مدتی به عنوان سفیر ایران در عراق فعالیت می کرد و همچنین شش دوره نماینده مجلس شورای اسلامی بود. وی طی سال های بعد از انقلاب در مدتی که نماینده مجلس بود یک چهره شناخته شده بود ولی ویژگی وی این بود که به جریان های افراطی حوزه سیاست وارد نشد. مرحوم دعایی تقریبا در بیشتر مجامع، نشست‌ها و گردهمایی های اهالی رسانه، فارغ از وابستگی های جناحی شرکت و در بسیاری موارد نیز جانب انصاف را رعایت می‌کرد.
دوستی و تعامل با چهره‌های فرهنگی کشور
اگرچه همگان مرحوم حجت‌الاسلام دعایی را چهره‌ای مطبوعاتی و سیاسی می‌شناسند، اما وی در طول همه این سال‌ها با اهل فرهنگ، نویسندگان و هنرمندان رابط صمیمانه و نزدیکی داشت. حضور در محافل فرهنگی و مراسم تشییع هنرمندان سرشناس و خواندن نماز میت بر جنازه هنرمندان نامی از دیگر ویژگی‌های بارز آن مرحوم بود که پس از خبر انتشار درگذشت او در میان پیام‌های تسلیت شخصیت‌های کشوری، پیام تسلیت شخصیت‌های فرهنگی خود نشان می‌دهد که زنده یاد دعایی تا چه حد اهل دوستی و تعامل با همه طیف‌های فکری و فرهنگی کشور بوده است. صحبت‌های هوشنگ مرادی کرمانی نویسنده و همشهری مرحوم دعایی هم قابل توجه است.
تواضع و فروتنی شرمنده دعایی بود
هوشنگ مرادی کرمانی در پی درگذشت حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمود دعایی گفت: سیدمحمود دعایی آدم متواضع و فروتنی بود. بارها به ایشان گفتم که تواضع و فروتنی را کلی شرمنده کرده‌ای.
این نویسنده پیشکسوت ادبیات کودک و نوجوان اظهار کرد: چه می‌توانم درباره سید محمود دعایی بگویم!؟ ایشان آن‌قدر در مقابل آدم‌های کوچک و بزرگ متواضع و فروتن بودند که یک‌بار به او گفته بودم «پیش آمده از این تواضع و فروتنی خسته شوید و یا این مسئله برای‌تان دردسر و توهینی شود؟» مرحوم دعایی در جوابم گفته بود که «بعضی‌ها گفته‌اند اما برای این حرف‌ها اهمیتی قائل نیستم، از این‌که به بندگان خدا دارای هر نوع تفکر و عقیده‌ای، احترام بگذارم خوشحال می‌شوم.» بارها شنیده‌ام که گفته‌اند دعایی تنها مدیری در سرتاسر ایران است که هر وقت بخواهید می‌توانید یک‌راست بروید اتاقش و با او صحبت کنید، بی‌آن‌که نگهبان و دربان و محافظی داشته باشد. او همه را دوست داشت و به من کمی بیشتر لطف می‌کرد، بغل می‌کرد و بوسه‌های طولانی روی صورت و پیشانی داشت.
خواند نماز میت برای هنرمندان درگذشته
مرادی کرمانی با گریه افزود: یک روز به او گفتم آقای دعایی همه هنرمندان ایران با نماز شما به طرف جهانی دیگر می‌روند، شما چه محبتی نسبت به هنرمندان دارید، شما هنرمنددوست هستید. هرکسی را نگاه کنید، خواهید دید دعایی برایش نماز خوانده است. او مرد بسیار مهربان و صمیمی و آدم دردکشیده‌ای بود.( گفتنی است نماز هنرمندان بزرگ و سرشناسی چون عزت‌الله انتظامی،عباس کیارستمی، محمد علی کشاورز، محمدرضا شجریان،کامبیز درمبخش، عبدالوهاب شهیدی و.... توسط مرحوم دعایی خوانده شده بود).
او سپس با بغض خاطره‌ای از دعایی تعریف کرد: ساختمانی قدیمی در کرمان هست که الان به کتابخانه ملی کرمان تبدیل شده است. زمان افتتاحیه عده‌ای از کرمانی‌هایی را که در تهران بودیم، دعوت کرده بودند و هرکسی در آن‌جا صحبت می‌کرد و خاطرات خودش را می‌گفت. این محل در گذشته کارخانه نخ‌ریسی بود که انگلیسی‌ها در زمان جنگ جهانی دوم تأسیس کرده بودند. آقای دعایی پشت میکروفن که رفت به جای این‌که حرف بزند، سرش را روی تریبون گذاشت و شروع به گریه کرد. همه مات‌شان برد که چرا این کار را می‌کند. بعد از گریه گفته بود، مادرم همین‌جا فوت شد، این‌جایی که الان کتابخانه شده است؛ مادر من خدمتکار این‌جا بود، جارو می‌کشید و سرفه می‌کرد. من بچه یتیمی بودم و می‌آمدم پشت دیوار(دیوار آجری بود) لقمه نانی، گاه گوشت کوبیده بود و گاه پنیر به من می‌داد که ناهار بخورم و مدرسه بروم. مادرم می‌پرسید سیر شدی؟ با این‌که هیچ‌وقت سیر نشده بودم، می‌گفتم سیر شدم چون می‌دانستم لقمه‌ای ندارد و اگر بگویم سیر نشده‌ام خجالت می‌کشد. می‌گفتم خودت هم لقمه‌ای بخور. او این حرف‌ها را با گریه می‌زد و همه متأثر شدند. همیشه برای او گریه می‌کردم. صحنه عجیبی بود و تا مغز استخوانم را سوزاند.
مرادی کرمانی ادامه داد: خودم به عنوان یک نویسنده هر وقت می‌خواستم از فقر و بی‌کسی و تنهایی حرف بزنم، می‌گفتم زشت است و شخصیتم از بین می‌رود اما یادم می‌آمد که دعایی آمد و در جمع چنین حرفی زد از دیدگاه یک نویسنده به این شخصیت نگاه میکنم، این ماجرا آن‌قدر روی من تأثیر گذاشت که تا مدت‌ها حالم بد بود. وقتی می‌خواستم موقعیت‌های زندگی‌ام و تحقیری را که شده بودم، بنویسم یاد او می‌افتادم، می‌گفتم او این حرف‌ها را زد و تحقیر نشد، او با صداقتی که داشت این حرف‌ها را زد.
دعایی کسی بود که می‌شد با او درد و دل کرد
مرادی کرمانی با تأکید بر این‌که زنده‌یاد دعایی ابعاد بسیار بسیار زیادی داشت، خاطرنشان کرد: گاه فکر می‌کردم اگر مشکلی داشته باشم، به چه کسی بگویم. با خودم می‌گفتم دعایی تنها کسی است که می‌شود با او درد دل کرد. اگر گرفتاری پیدا می‌کردید، این آدم می‌توانست راحت حرف بزند، لااقل به حرف آدم گوش می‌کرد. چیزی که ایشان داشت فضای باز ذهنی و افق دید گسترده بود، خیلی به زندگی آدم‌ها و عقایدشان کار نداشت. همه را با دید انسانی می‌دید و می‌گفت آنها هم بنده خدا هستند، کاش همه همین‌طور بودند؛ کسانی که مدعی کشیدن گوشه گلیمی از آب گل‌آلود امروزه برای مردم هستند. وقتی خبر رفتنش را شنیدم، خیلی اذیت شدم.
رئیس سابق بسیج رسانه ادامه داد: مرحوم دعایی وارد درگیری‌های شدید جناحی و سیاسی نمی‌شد؛ هرچند از سال های بعد از انقلاب گرایش‌های سیاسی داشت ولی اگر بخواهیم انصاف را رعایت کنیم باید بگوییم وی یک چهره مردمی و موقر و به دور از افراط و تفریط داشت. رسانه‌ها به ویژه رسانه‌های مکتوب در سال‌های اخیر با افت جدی در مخاطبان روبه‌رو شدند و حفظ کردن یک روزنامه با همه سختی‌ها و مشکلات آن هم روزنامه‌ای مانند اطلاعات که قدمتی طولانی دارد، کار دشواری بود ولی او توانست آن را حفظ کند.
اهل تعامل بود
کافی‌است سری به رسانه‌های مکتوب و سایت‌های خبری بزنیم. پشت سرهم پیام‌های تسلیت در حال انتشار هستند، همگی متفق‌القول هستند که زندیاد سید محمود دعایی مردی باصفا، اهل عمل، صادق، پاکدست، ساده‌زیست و اهل تعامل با همه طیف‌های فکری و فرهنگی بود در واقع او از معدود کسانی بود که می‌شد گفت با همه دوست و آشنا بود چه آنهایی را که می شناخت و چه آنهایی را که تازه با آنها آشنا می‌شد.
سیدمحمود دعایی متولد ۳۰ فروردین‌ماه ۱۳۲۰ در شهر یزد بود که از سال ۱۳۵۹ تاکنون سرپرستی موسسه اطلاعات را بر عهده داشت. او عضو مجمع روحانیون مبارز از سال ۱۳۶۶ تاکنون و نماینده شش دوره ابتدایی مجلس شورای اسلامی از ابتدا تا سال ۱۳۸۳ بوده است.
دعایی یکی از همراهان امام (ره) در دوران اقامت در شهر نجف بود. همچنین سفیر ایران در عراق بین سال‌های ۱۳۵۷ تا ۱۳۵۸ بود.
این روحانی فعال در عرصه رسانه در سال ۱۳۹۳ نشان افتخار عرصه فرهنگ و هنر را دریافت کرده بود.
دعایی همچنین از سوی انجمن دفاع از آزادی مطبوعات موفق به دریافت قلم طلایی به عنوان چهره شاخص فرهنگی شد که این جایزه را به موزه حضرت علی بن ابیطالب(ع) در قم اهدا کرد.
پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت حجت‌الاسلام دعایی
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای صبح امروز در پیامی درگذشت مبارز قدیمی و یار دیرین امام بزرگوار حجت‌الاسلام سیدمحمود دعائی را تسلیت گفتند.
به گزارش همشهری آنلاین، متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
درگذشت مبارز قدیمی و یار دیرین امام بزرگوار جناب حجت‌الاسلام آقای سیدمحمود دعائی رحمةالله‌علیه را به خاندان گرامی بویژه همسر و فرزندان مکرّم و نیز مجموعه‌ی بزرگ دوستداران و همکاران ایشان تسلیت عرض میکنم. ایشان برخوردار از صفات نیک و پسندیده‌ئی بودند: صفا و سلامت نفس، فروتنی و ساده‌زیستی، پاکدستی و قناعت، ارادت عمیق و راسخ به امام بزرگوار و انقلاب و پایداری و وفا در دوستی و رفاقت. گذشته‌ی ایشان در عراق و ایران در دوران مبارزات هم فصل مُشبِع دیگری است که موجب رحمت و مغفرت الهی است ان‌شاءالله. از خداوند متعال تفضلاتش را برای آن مرحوم مسألت میکنم.
سیّدعلی خامنه‌ای
۱۶ خرداد ۱۴۰۱