به گرارش همشهری آنلاین به نقل از کیهان، رافائل گروسی، اخیرا در حالی به فلسطین اشغالی سفر و با مقامات رژیم صهیونیستی برای فضاسازی علیه ایران همفکری کرد که این رژیم، با وجود داشتن کلاهکهای اتمی اهدایی غرب، نه معاهده ان پی تی را امضا کرده، نه عضو آژانس است و نه اجازه بازرسی از تاسیساتش را به آژانس داده است.
شرم آورتر این که گروسی درباره سفرش به تلآویو میگوید: «من به آنجا رفتم تا این پیام را ابلاغ کنم که بگذارید آژانس کار خود را انجام دهد و اگر اجازه بازرسی از سوی ایران را داشته باشیم، بازرسیها نتایج خوبی خواهد داشت». گروسی اما هیچ اشارهای به زرادخانه اتمی عاریتی صهیونیستها نکرد.
موضوع مهم در این میان این است که آمریکا از پرخاشگریهای گروسی و رژیم صهیونیستی، در کنار قطعنامه پیشنهادی به همراه تروئیکای اروپایی (انگلیس، آلمان و فرانسه) به عنوان ابزار فشارهایی به جبران بن بست در مذاکرات برجام استفاده میکند. مذاکرات وین برای احیای توافق زیر پا گذاشته شده برجام، پس از چند دور مذاکره به بن بست خورد، چون دولت بایدن بر خلاف انتقاداتش از سیاست شکست خورده فشار حداکثری ترامپ، حاضر به تغییر مسیر نبود و لغو موثر تحریمها و ارائه تضمین معتبر به ایران را نپذیرفت. همین امتناع، از بیصداقتی آمریکا حکایت میکرد و حال آن که شرط احیای برجام و عضویت مجدد آمریکا در این توافق، تامین حداقلی و تضمین شده منافع ایران، پس از چهار سال کارشکنی است.
فضاسازی آمریکا از طریق رژیم صهیونیستی و مدیرکل مسلوب الاختیار آژانس در حالی است که آمریکا و برخی کشورهای اروپایی در اثر پیامدهای اقتصادی جنگ اوکراین و تحریم روسیه، شرایط اقتصادی ناگواری را سپری میکنند. چنان که بر اساس نتایج تازهترین نظرسنجی شبکه ایبیسی نیوز و مؤسسه ایپسوس در روز یکشنبه، ۷۱ درصد آمریکاییها از تلاشهای بایدن برای مهار کردن تورم ناراضی هستند و ۷۲ درصد نیز در ارتباط با اقدامات وی در زمینه قیمت گاز نظری مشابه دارند. این نارضایتی گسترده، برای دموکراتها در حالی که چهار پنج ماه دیگر، انتخابات کنگره برگزار میشود، نگرانکننده است. قیمت نفت در هفتههای اخیر بین 120 تا 125 دلار در نوسان بوده و موجب انفجار قیمت بنزین و کمیابی یا گرانی فوقالعاده برخی مواد غذایی شده است.
روز گذشته، روزنامه فیگارو در تحلیلی که مشابه آن از سوی خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ منتشر شده، نوشت: بایدن برای کاهش وابستگی اروپا به نفت روسیه و همچنین کاهش بهای نفت در بازارهای جهانی، نیاز دارد تحریمهای نفتی علیه ایران و ونزوئلا را شُل کند. در پاییز آینده، بایدن با انتخابات میاندورهای کنگره روبهرو خواهد بود و واضح است که از منظر انتخاباتی کاهش بهای بنزین بیشتر به سود بایدن است، تا توقیف نفتکشهای ایران که میکوشند تحریمهای نفتی آمریکا را دور بزنند. ایران میتواند با تزریق روزانه بین پانصد هزار تا یک میلیون بشکه نفت مازاد به بازارهای جهانی، مقدمات کاهش قیمت نفت را فراهم کند. ونزوئلا و ایران با عرضه نفت میتواننند در کاهش قیمت موثر باشند.
بلومبرگ هم در گزارشی مینویسد: « ویتول، یک شرکت عمده و مستقل معاملهگر نفت خام اعلام کرده که احتمالا واشنگتن برای عرضه بیشتر نفت خام به بازارهای جهانی و پائین آوردن بهای سوخت در آمریکا از افزایش عرضه نفت ایران چشم پوشی کرده و اجازه میدهد ایران به رغم ادامه تحریمها نفت بیشتری صادر کند».
در شرایط بغرنج اقتصادی که اشاره شد، مقامات غربی یکی از چارههای فرار از بحران اقتصادی را دسترسی بازار به نفت ایران میدانند منتها میخواهند همین نیاز خود را به ایران گران بفروشند و ضمنا آمریکا بدون تامین شروط حداقلی ایران، به برجام برگردد و به مکانیسم ماشه برای بازگرداندن خودکار تحریمها بدون نیاز به رای روسیه و چین دسترسی پیدا کند.
در همین حال و در کنار فشارهای سیاسی از طریق آژانس، محافل غربی مجددا توافق موقت با ایران را زمزمه میکنند و امیدوارند ایران در کنار تحمل فشارهای سیاسی، توافق موقت را بپذیرد. برخی از محافل غربی به کمک برخی مشاوران ایرانی غربگرا مدعی شدهاند «توافق موقت، راه جلوگیری از مرگ برجام است». روزنامه زنجیرهای آرمان هم اخیرا در همسویی با خط القایی مذکور نوشت «روند اظهارات و فضای حاکم بر شرایط احیای برجام نشان میدهد که به رغم تمایل ایران برای از سرگیری مذاکرات و رسیدن به توافق، اما طرف غربی به ویژه آمریکا چندان مایل به این مهم نیست. موید این امر را نیز میتوان در نوع اظهار نظرهای مقامات آمریکایی مشاهده کرد. تروئیکای اروپا نیز هر چند که در ظاهر از تمایل به احیای برجام و پایبندی به این توافق صحبت میکنند اما در عمل چندان تحرکی در جهت حل مشکلات و اختلافات طرفینی انجام نمیدهند. اگر شرایط اینگونه پیش برود نمیتوان امیدی به احیای برجام داشت اما برخی کارشناسان و صاحب نظران بر این عقیدهاند که با مقداری تعامل و تسهیل شرایط میتوان به رسیدن به توافق خوشبین بود. به نظر میرسد که اگر طرفین به یک راهحل میانه برسند میتوان پیش از انتخابات آمریکا نیز شاهد احیای برجام بود. به نظر میرسد که گرچه بهترین سناریو احیا اجرای کامل برجام است اما درغیاب این سناریو، توافق موقت بهتر از فروپاشی برجام و بازگشت به شرایط پیشا برجام باشد». این تحلیل در حالی است که همین روزنامه چندی قبل، از قول سید جلال ساداتیان سفیر سابق ایران در انگلیس تصریح کرده بود: توافق موقت، راه رسیدن آمریکا به مکانیسم ماشه است. ایران عنوان میکند این آمریکا بوده که از برجام خارجشده و تعهدات خود را انجام نداده است. به همین دلیل باید همه تحریمها علیه ایران را بردارد. از همه مهمتر اینکه ایران خواستار ضمانتهای لازم برای عدم خروج مجدد آمریکا از برجام است. ایران همچنین به دنبال این است که آمریکا و کشورهای اروپایی از مکانیسم ماشه استفاده نکنند. ایران معتقد است توافق موقت میتواند به معنای بازگشت آمریکا به برجام باشد و در چنین شرایطی میتواند با فعال کردن مکانیسم ماشه فشارهای جدیدی را به عمل بیاورد. در شرایط کنونی به دلیل اینکه آمریکا عضو برجام نیست نمیتواند از مکانیسم ماشه استفاده کند اما اگر بر اساس توافق موقت، دوباره به برجام بازگردد، استفاده از این مکانیسم برای این کشور میسر خواهد شد».
بر اساس مجموعه آنچه گفته شد، آمریکا هرگز حاضر به از دست دادن برجام و امتیازاتی که در گذشته از این طریق کسب کرده بود نیست؛ و ضمنا به تعدیل قیمت بالای نفت از طریق بازگشت «موقتی» (تضمین نشده) نفت ایران به بازار برای عبور از بحران اقتصادی- سیاسی فعلی نیاز دارد، اما در عین حال میکوشد با به هم زدن محاسبات ایران، توافقی بد و نا معتبر مثل خود برجام یا توافقی موقت را پیش ببرد. در مقابل جا دارد مقامات مسئول کشورمان کاهش جدی همکاریها با آژانس در صورت صدور هر نوع قطعنامه سیاسی ضدایرانی را اعلام کنند.