همشهری آنلاین -یکتا فراهانی : آبله میمونی بیماری نادر ویروسی است که نشانههایی مانند آبله دارد و از طریق تماس مستقیم با فرد آلوده یا سطوح آلوده و مایعات بدن فرد آلوده و ... منتقل میشود. دوره کمون این بیماری ۲۱ روز است و نیاز به داروی خاصی برای درمان ندارد. البته این بیماری معمولا کشنده نیست؛ بنابراین نباید خیلی نگران بود.
کاهش موارد ابتلا به اومیکرون
دکتر مسعود یونسیان، متخصص اپیدمیولوژی و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران میگوید: « با مطالعه و بررسی آخرین اخبار جهانی در مورد ویروس کرونا میبینیم همزمان با اینکه ما چندین هفته متوالی کاهش تعداد موارد ابتلا به بیماری کرونا را تجربه کردهایم؛ شاهد این بودیم که در جنوب قاره آفریقا، شرق آسیا و کشورهایی که در شرق دور قرار دارند موسوم به کشورهای غرب اقیانوس آرام و قاره آمریکا نیز با افزایش موارد مواجه بودهایم. البته موارد ابتلا همان سویه اومیکرون است؛ با زیرگونههای دیگری از گروه B که درواقع همگی زیر چتر بزرگ اومیکرون قرار دارند. »
بیش از حد خوشبین نباشیم
به گفته یونسیان، این موارد نشان میدهند ما نباید بیش از حد خوشبین باشیم؛ همانطور که هنگامی که در منطقه ما بیماری رو به افزایش بود، این کشورها در سکون نسبی بودند. بنابراین ما هم که در حال حاضر در سکون نسبی قرار گرفتهایم و کشورهای دیگری در حال افزایش هستند؛ نشان دهنده آن است که امکان دارد هر لحظه ما نیز با موارد افزایش موارد ابتلا روبه رو شویم.
خوشبختانه آفریقا روند افزایشی کوتاهمدت خود را پشت سر گذاشت؛ البته بروز بیماری خیلی هم اوج نگرفت. چون آفریقا جایی بود که خاستگاه این دو زیرگونه جدید b۴ و b۵ است.
موضوع قابل توجه آن است که دو طرف قاره آمریکا و سمت غرب اقیانوس آرام که کشورهای ژاپن، کره، فیلیپین، تایلند قرار دارند؛ کماکان شاهد سیر افزایشی هستند. ما باید این موضوع را با دقت بیشتری رصد کنیم تا بتوانیم موضع درستی در این خصوص اتخاذ کنیم. بنابراین نباید بیشازحد خوشبین باشیم.
تا زمانیکه منطقهای در دنیا در حال افزایش موارد ابتلا به بیماری باشد؛ احتمال اینکه کشور ما هم سیر افزایشی را تجربه کند وجود خواهد داشت.
یونسیان میگوید سازمان جهانی بهداشت دنیا را به شش منطقه تقسیم کرده است. ایران در منطقهای قرار دارد که به آن منطقه «شرق مدیترانه» میگویند که در حال حاضر این منطقه با کاهش مستمر موارد ابتلا به کرونا رو به رو بوده است.
مشاهده ویروس آبله میمونی
این متخصص اپیدمیولوژی در مورد بیماری ابتلا به بیماری آبله میمونی میگوید بهنظر میرسد نگرانی و هراس جامعه در مورد این بیماری بیشاز اندازهای است که در واقعیت وجود دارد و ما را تهدید میکند.
ادراک خطریا خطر واقعی؟
به گفته یونسیان در دنیای بهداشت عمومی ما با مقولهای مواجه هستیم که به آن «ادراک خطر» گفته می شود. ادراک خطر یعنی در شرایطی که قرار داریم چه نگرانیهایی نسبت به سلامت خود داشتهباشیم. در مقابل این اصطلاح، اصطلاح دیگری هم وجود دارد به اسم «خطر واقعی».
خطر واقعی یعنی احتمال و شدتی که سلامت ما را تحت تاثیر قرار می دهد. توجه داشته باشیم در مخاطراتی که سلامت انسان را تهدید میکنند دو جزء وجود دارد؛ یکی اینکه چقدر احتمال دارد سلامت ما به مخاطره بیفتد و دیگری اینکه آن واقعه با چه شدتی می تواند ما را تهدید کند و سلامت ما را به خطر بیندازد.
ناهمخوانی بین ادراک خطر و خطر واقعی
دکتر مسعود یونسیان میگوید متاسفانه در دنیا همخوانی مناسبی بین خطر واقعی و ادراک خطر وجود ندارد. یعنی موقعیتهایی وجود دارند که برای انسانها بسیار خطرناکند؛ اما آنها درک درستی از آن موقعیت و خطرات ندارند. بنابراین آن را دست کم میگیرند. چون برآورد درست و آگاهی از آن ندارند. به این ترتیب بدون آنکه بدانند خود را در معرض چنین خطراتی قرار میدهند.
در مقابل، موقعیتهایی هم وجود دارند که انسانها خیلی نگرانند و این نگرانی نیز بر رفتارها و همچنین سلامت روان آنها تاثیر منفی میگذارد. در صورتی که با بررسی خطر واقعی متوجه میشویم آن خطر در حدی نیست که بیش از اندازه بتواند ما را نگران کند. به عنوان مثال، معمولا اغلب ما خطر قرار گرفتن در معرض دود سیگار را کمتر از واقعیت برآورد میکنیم. بنابراین بهراحتی نیز خود را در معرض آن قرار میدهیم.
آگاهی از خطرات واقعی و تهدید کنندههای سلامت
استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران میگوید قرار گرفتن در فضاهای بستهای که تهویه مناسبی نداشته باشند هم خطرناک است و سلامت ما را تهدید میکند. معمولا در این فضاها یک ماده رادیواکتیو طبیعی وجود دارد که از خاک و مصالح ساختمانی متصاعد میشود به نام گاز «رادون».
این گاز یک گاز رادیواکتیو است که سلامت ما را تهدید میکند اما اغلب ما از آن بیخبریم.
توجه داشته باشیم گاز رادون، دومین علت سرطان بعد از دود سیگار در دنیا به شمار میرود؛ یعنی مهمترین علت سرطان ریه، ابتدا دود سیگار و پس از آن هم گاز رادون است.
به گفته این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران، انسانها این موضوع را که خطر ابتلا به سرطان در محیطهای بستهای که تهویه مناسبی ندارد(بهخصوص در طبقات زیرزمین) سلامت آنها را تهدید می کند کمتر از واقعیت برآورد میکنند.
این موارد، ناهماهنگی یا نا همخوانی بین ادراک خطر و خطر واقعی به شمار میروند. در مورد آبله میمونی هم میتوان گفت ادراک خطر انسانها خیلی زیاد است. یعنی بررسیها نشان میدهد در کل دنیا مردم در مقابل این بیماری بیش از حد نگران شدهاند.
جای نگرانی وجود ندارد
یونسیان میگوید تعداد موارد ابتلا به آبله میمونی بعد از گذشت یک ماه حدود هزار نفر است. البته نمیتوان گفت چنین بیماری تبدیل به پاندمی نخواهد شد؛ اما احتمال تبدیل آن به پاندمی آن قدر کم است که تا زمانیکه این بیماری توسعه پیدا نکرده و تا هنگامی که کارشناسان بهداشتی هشدار ندادهاند یا بهعبارتدیگر، سیگنال جدی در این خصوص به ما نرسیده؛ اصلا جای نگرانی وجود ندارد.
به گفته این اپیدمیولوژیست، بسیاری اوقات آسیب ترس مردم از یک بیماری بسیار نادر از خود آن بیماری بیشتر میشود. مانند مصرف الکل صنعتی به صورت خوراکی در بعضی شهرهای ایران در دوران کرونا که تعداد تلفات ناشی از آن از ابتلا به بیماری کرونا هم بیشتر بود.
اطلاع رسانی درست و افزایش آگاهی مردم
به عقیده یونسیان، در این موارد چون ادراک خطر این افراد از کرونا بالا؛ اما ادراک خطرشان از مسمومیت با الکل صنعتی پایین بوده چنین اتفاقی رخ داده است.
بنابراین وظیفه مدیا و رسانههای صوتی، تصویری، نوشتاری و فضاهای مجازی این است که در چنین مواقعی در کنار متخصصان بهداشتی بهداشتی قرار بگیرند و ادراک خطر را با خطر واقعی بیشتر منطبق کنند.
یعنی هشدارهای لازم را به افراد در جاییکه باید نگران باشند بدهند و د مواقعی هم که ضرورت ندارد نیز نگرانی آنها را کاهش دهند.