سیدسروش طباطبایی‌پور: به یاد دارم که معلم‌های سال‌های آخر تحصیلم در دبیرستان، می‌گفتند که دانشگاه‌های ما مثل قیفی برعکس است، ورود به آن کاری سخت و پرمشقت است و خروج از آن کاری سهل و راحت!

البته منظورشان از دهانه‌ی تنگ آن قیفِ برعکس هم، همان جناب کنکور بود که چون شتر، بر سر راه همه‌ی علاقه‌مندان  ورود به دانشگاه خوابیده و انگار خیال تکان‌خوردن هم ندارد. خلاصه این‌که در طول این سال‌ها، دانش‌آموزان بخت‌برگشته، دیگر به واژه‌هایی مثل قیف و شتر و کنکور عادت کرده بودند و برای پریدن از روی کوهان‌های قیف‌مانند شتر کنکور، کلی برنامه‌ریزی می‌کنند.

اما دیروز خبری از  جلسه‌ی ۸۶۳ شورای‌عالی انقلاب فرهنگی به ریاست سیدابراهیم رئیسی، رئیس جمهور درز کرد که دل همه را لرزاند؛ حتی دل شتری که جلوی در خانه‌ی همه‌ی دانش‌آموزان دبیرستانی خوابیده! و تیتر خبر این بود: قانون اصلاح سنجش و پذیرش در دانشگاه‌ها تصویب شد!

در ابتدای امر، سؤالی که توجه کارشناسان را به خودش جلب کرد، این بود که: «ورود به حوزه قانون‌گذاری،  اساساً کار مجلس شورای اسلامی است یا شورای عالی انقلاب فرهنگی؟»

اگر از کنار این سؤال توفانی بگذریم، نسیم‌های بعدی این خبر، مواردی است که در این‌جا، تیتروار به آن اشاره می‌کنیم و امیدواریم مسئولین به گونه‌ای تصمیم بگیرند که غول کنکور، آهسته آهسته محو شود، نه این‌که خدای نکرده، عصبانی شود و مشکلات بیش‌تری برای نوجوان‌های جویای ورود به دانشگاه به‌وجود آورد و آن‌ها را و خانواده‌هایشان را نگران‌تر از گذشته کند!

تا این‌ لحظه، خلاصه‌ی تغییرات در شکل پذیرش دانشجو به دانشگاه‌ها به قرار زیر است:

  • ۱. کاهش اثر کنکور سراسری از ۱۰۰ درصد به ۴۰ درصد

آرامش: کم‌اثر شدن کنکور سراسری و عدم تعیین سرنوشت در تنها چند ساعت / اهمیت بیش‌تر دروس دبیرستانی و تلاش مستر دانش‌آموز / اهمیت نمره‌های سالیانه و جدی‌گرفتن کلاس‌های درس و... و.

نگرانی:سرایت استرس کنکور از سال آخر دبیرستان به  امتحان‌های پایانی سال دهم و یازدهم و دوازدهم / کم‌شدن ارزش کسب آگاهی در دوره‌ی متوسطه‌ی دوم و اهمیت بیش‌تر نمره و...

  • ۲. اثر سوابق تحصیلی سه سال آخر تحصیل هر دانش‌آموز (کلاس دهم و یازدهم و دوازدهم) به ۶۰ درصد
     
  • ۳. برگزاری آزمون نهایی در پایه‌ی دهم، یازدهم و دوازدهم (سال ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ فقط در پایه‌ی دوازدهم، سال ۱۴۰۴ در پایه‌ی یازدهم  و دوازدهم، سال ۱۴۰۵ به بعد در پایه‌ی دهم و یازدهم و دوازدهم)

آرامش: برقراری عدالت آموزشی و... و.

نگرانی: سوق‌دادن دانش‌آموزان به آموختن سؤال‌های کلیشه‌ای نهایی / تحمیل هزینه‌های برگزاری آزمون‌های نهایی از یک سال به سه سال / نابرابری سطح آموزش در مدارس مختلف و مواجهه‌ی دانش‌آموزان با یک نمونه‌سؤال سراسری / تکنیک حل سوال جای تحلیل / بی‌اهمیتی نمره‌های مستمر  و یا ساختگی‌شدن نمره‌های مستمر از سوی دبیران / افزایش احتمال تقلب و...

  • ۴. حذف دروس عمومی از آزمون کنکور سراسری

آرامش: طرح درس های غیر تخصصی از کنکور و توجه بیش‌تر به دروس اختصاصی

نگرانی: بی‌توجهی مدارس و دانش‌آموزان نسبت به محتوای ارزشمند دروس عمومی، به دلیل حذف‌شدن از کنکور سراسری / کاهش ساعت‌های دروس عمومی و افزایش دروس اختصاصی از سوی برخی مدارس و...

  • ۵. برگزاری ۲ بار کنکور در سال (اعتبار نتیجه‌ی آن تا ۲ سال برای هر دانش‌آموز

آرامش: اگر هر دانش‌آموز، یک بار خراب کرد، فرصتی برای جبران دارد و...

نگرانی: به‌جای یک‌بار نگرانی، افزایش سه برابری  اضطراب در سال آخر به‌خاطر دو آزمون کنکور و یک آزمون نهایی اثرگذار و...

  • ۶. دانش‌آموزان مجاز خواهند بود برای بهبود معدل و سوابق تحصیلی خود، تا ۱۰ بار در امتحانات سال‌های دهم، یازدهم و دوازدهم دبیرستان شرکت کنند.

آرامش: امکان جبران کم‌کاری‌ها در طول سال تحصیلی و...

نگرانی: توجه دوباره و سه‌باره و ده‌باره به آزمون‌های نهایی و گسترش اضطراب و... 

  • ۷. امکان پذیرش دانشگاه‌ها تنها بر اساس معدل و بدون درنظرگرفتن نمره‌ی آزمون کنکور (و حتی امکان تعیین سقف معدل برای پذیرش دانشجو از سوی برخی دانشگاه‌ها)

حالا خودتان دوباره موارد آرامش و نگرانی‌های طرح جدید را بررسی کنید و درباره‌ی شیوه‌ی جدید، بیش‌تر بیاندیشید!