به گزارش همشهری آنلاین، در حالی دولت وارد دهمین ماه فعالیت خود شده که در تناسب و مقایسه با دولتهای پیشین دستاوردهای قابلتوجهی داشته است که این دستاوردها را میتوان بسترساز اقدامات و فعالیتهای مؤثر بعدی قرار داد. همشهری در این گزارش به مهمترین دستاوردهای دولت سیزدهم از نگاه برخی فعالان سیاسی و نخبگان پرداخته است.
پیشرفت در عرصه مادی و معنوی
نگاهی نخبگانی وجود دارد که دولت سیزدهم در طول ۱۰ماه گذشته توانسته بستر اعتمادبخشی، مشروعیتبخشی و سرمایهسازی باشد. در این زمینه عبدالمجید شیخی، تحلیلگر سیاسی به همشهری میگوید: دستاوردهای دولت سیزدهم در ۲بخش معنوی و مادی قابل تقسیم است. در عرصه معنوی دولت سیزدهم توانست اعتماد از دست رفته مردم به دولت را برگرداند و از زوال سرمایه اجتماعی جلوگیری کند. درعرصه مادی نیز دستاوردهای دولت بسترساز اقدامات مؤثری مانند پیادهسازی الگوی اقتصاد مقاومتی و تجدیدنظر در سیاستهای اقتصادی، ایجاد سامانه مجوز کسبوکار و سیاستهای حمایتی همچون مردمیسازی یارانهها بود. اینها نهتنها در کوتاهمدت میتواند مؤثر واقع شود، که در بلندمدت نیز سببساز خیر خواهد شد.
همگرایی و حمایتهای اجتماعی
دستاوردهای دولت در زمینه مردمیسازی یارانهها، پیشبردن طرح واکسیناسیون علیه کرونا و تعمیق روحیه جهادی بر کسی پوشیده نیست. سیدرضا تقوی، نماینده مجلس معتقد است که دولت سیزدهم در روزهای اول کاری خود مسئله واکسیناسیون کرونا را در داخل کشور بهخوبی پیش برد. مبارزه با فساد یکی از شعارهای اصلی رئیسی بود و شعار «ما میتوانیم» هم یکی از مطالبی بود که رئیسی همواره به آن تکیه میکرد و الان هم تأکیدش بر این است که ما باید از نیروهای انسانی باهوش و دانشمند خودمان برای حل مشکلات مردم استفاده کنیم. یکی از دلایلی که مردم به ابراهیم رئیسی رأی دادند، این بود که دیدند وی عامل وفاق بین نیروهای مختلف مردمی و اقشار گوناگون جامعه است. رئیسی نزد نیروهای انقلابی یک چهره قابلقبول بود و توانست بسیاری از افراد و گروهها را بر محور شخصیت خودش جمع کند. مردم هم وحدت و همگرایی بین نیروهای جبهه انقلاب را پسندیدند. بدیهی است که این رویه برخلاف دولت پیشین بود که همواره شکاف سیاسی را عمق میداد.
ارتباط صمیمی با مردم و رسانهها
به باور ابوالقاسم رئوفیان، فعال سیاسی، دولت توانایی خوبی برای ارتباط مردم دارد: از منظر سیاسی این توانایی در بلندمدت میتواند اثرات خوبی در جامعه بهجا بگذارد. در واقع به تعمیق ارتباط مردم و دولت و افزایش سرمایه اجتماعی خواهد انجامید. بهعنوان مثال، در همین حادثه متروپل آبادان، وزیر کشور به آنجا رفته و چند روز مستقر شد تا مشکلات را از نزدیک دیده و حل کند. همچنین اگر در استانها حوادث دیگری مانند سیل و زلزله رخ میداد، رئیسجمهور به سرعت تیمهایی را به آن مناطق اعزام میکرد. در موردی نیز خودشان در منطقه زلزلهزده حضور پیدا کردند. این موضوع یعنی اینکه رئیسی تمام توان خویش را برای حل مشکلات مردم قرار داده است.
رشد اقتصادی و دورنمای مثبت از ثبات
براساس اعلام بانک مرکزی، رشد اقتصادی کشور در ۳فصل نخست دولت سیزدهم بهطور میانگین ۵.۲۵ درصد بوده است. این در حالی است که در ۳۲فصلی که دولت پیشین بر سرکار بود، در ۱۲فصل رشد اقتصادی کشور منفی بوده است. سعید ترکمان، تحلیلگر اقتصاد سیاسی معتقد است که مسیر توسعه روشن است. وی به همشهری میگوید که دولت سیزدهم اقدامات مؤثری در عرصه اقتصادی همپای عرصه اجتماعی و سیاسی آغاز کرده و با وجود اینکه هنوز یکسال از عمر دولت میگذرد، اثرات آن قابل لمس است. با این حال، طبیعی است که تأثیر و تبعات سیاستها در حوزه اجتماعی نیز احساس شود که البته نیاز است در میانمدت حل شود. در این راستا اگر دولت سیزدهم با عزمی که دارد بتواند دلالان غیررسمی بدون شناسنامه را نیز شناسایی کند و ساماندهی در سیاستگذاریهای صادراتی داشته باشد، میتواند دستاوردهای یکساله خود را بیش از پیش تکمیل سازد.
توجه به محرومان و توسعه انسانی
تأکید بر تقویت روحیه جهادی، تلاش برای احیای جهاد سازندگی، عدالتورزی و توجه به قشر آسیبپذیر از رویکردهایی است که دولت سیزدهم مدنظر داشته است. بهنظر میرسد در طول عمر این دولت در عرصه توسعه انسانی قدمهای مؤثری در جهت کاهش شکاف فقیر و غنی برداشته شود. علیرضا حائری، تحلیلگر اقتصاد سیاسی نیز به همشهری گفت که حمایتهای اجتماعی دولت سیزدهم زمانی کامل میشود که بتواند آیندهنگری مؤثری در زمینه تبعات آن داشته باشد. در مجموع مسیر روشن است و این امیدواری وجود دارد که مشکلات هموارتر شود. ضمن اینکه این دولت توجه ویژهای به اقشار آسیبپذیر و محرومان دارد. در این راستا طرح مردمیسازی و اصلاح یارانهها قابل ذکر است که میتواند در کوتاهمدت و میانمدت تأثیر مثبتی به جا بگذارد.
مردمی بودن ثمره دولت سیزدهم
از لحاظ جامعهشناختی زمانی که فاصله مردم و دولت کاهش پیدا کند دامنه مطالبات مردمی و صنفی نیز بیشتر میشود. در دولت سیزدهم مطالبات صنفی و مردمی بیشتر شد؛ گروهی معاند این مطالبات را به معنی اعتراض به دولت قلمداد کردند. درحالیکه زمانی که مردم، فاصله بین خود و دولت را اندک ببینند تقاضاهای خود را بیشتر مطرح میکنند؛ چرا که امید به برآورده شدن مطالبات خود را دارند. از اینرو اگر گروهها، اصناف و اقشار جامعه مطالبات خود را مطرح کنند نشان از سلامت سیاسی است که وجود دارد.
حمیدرضا ترقی، فعال سیاسی مهمترین دستاورد دولت سیزدهم را کاهش فاصله بین مردم و دولت دانسته است. وی معتقد است که مردمی بودن دولت ثمره مهمی است که در این یک سال دولت سیزدهم محقق شد. ضمن اینکه رئیسجمهوری با حضور در میدان و بررسی مشکلات مردم این شاکله را تحقق بخشید. در واقع حضور و گفتوگوی بیواسطه بین مردم و آنهم در نقاط مختلف کشور از شهری و روستایی و مناطق محروم موج جدیدی از اقبال عمومی و ترمیم سرمایه اجتماعی مردم را در برداشته است.البته این موضوع مورد هجمه برخی قرار گرفته و اینگونه مطرح میشود که گویا این حجم از سفرهای استانی و سرکشی به مردم، کارشناسی نیست و جلوه رسانهای دارد. با این همه این فعالیتها در راستای مردمیسازی و با مردم بودن همواره از طرف جامعه نخبگانی تحسین میشود. ترقی معتقد است که اقدامات دولت سیزدهم در مواجهه و مدیریت بیماری کرونا نیز جای تحسین دارد. ضمن اینکه در این زمینه نیز مردم عملگرایی دولت را بیشتر احساس کردند. ازاینرو رویکرد مردمگرایی و مردممحوری دولت بیشتر مشخص شد. این فعال سیاسی در ارزیابی دستاوردهای دولت سیزدهم طی چند ماه گذشته ویژگی در کنار مردم ماندن و تلاش برای حل چالشها و مشکلات جامعه را اثرگذارترین و مهمترین شاخصهای دانسته است که میتواند حتی الگویی برای دوران آتی نیز باشد. بدیهی است که به هر میزان فاصله بین مردم و دولت به واسطه شاخصه مردمگرایی اندک شود به همان میزان سرمایه اجتماعی و سیاسی در جامعه با افزایش روبهرو خواهد شد. این مسئله میتواند در آرامشبخشی و ایجاد اعتماد در جامعه نیز تأثیرگذار باشد.