به گزارش روزنامه همشهری، حالا با این اتفاق، پس از رونمایی از سندباکس سازمان فرابورس در سال گذشته، سندباکس بانک مرکزی کار خود را آغاز می‌کند تا از ابداعات و نوآوری در ارتقای فناوری‌های مالی حمایت کند. این پروژه با همکاری شرکت ملی انفورماتیک و با هدف پیشبرد ایده‌های فناورانه برای تحول دیجیتال در کسب‌وکارهای صنعت مالی اجرا شده است.
در واقع، سندباکس بانک مرکزی به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا ایده‌ها و محصولات خود را در محیطی کنترل شده آزمایش کنند؛ به‌ویژه برای ایده‌های تحول آفرینی که برای آنها قوانین خاصی وجود ندارد. همچنین سند باکس بانک مرکزی، نقطه تماسی میان صنعت و رگولاتور برای توسعه و رفع موانع اجرایی ایده‌ها ایجاد می‌کند و به صاحبان ایده و نوآوران کمک می‌کند که در محیطی امن، واقعی و کنترل شده در مسیر پیشبرد ایده و محصول نهایی فعالیت کنند. سندباکس بانک مرکزی همچنین به صاحبان ایده می‌کند که درک صحیح و واقعی‌تری از توسعه فنی خدمات خود داشته باشند. علاوه بر این، سندبانک مرکزی در شرایطی که اقتصادهای نوآور به‌عنوان اقتصادهای پیشرو در دنیا شناخته می‌شوند، کمک می‌کند که ایده‌های تحول آفرین منجر به نوآوری در اقتصاد شوند.
شناسایی تأثیرات کسب‌وکارها
مهدی عبادی، عضو هیأت مدیره انجمن فین‌تک در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به تأثیرات مثبت و منفی بعضی از کسب‌وکارهای نوآور بر اقتصاد می‌گوید: «تأثیرات اقتصادی برخی از کسب‌وکارهای نوآورانه که به‌ویژه در حوزه‌های بانکی و مالی شروع به فعالیت می‌کنند، ممکن است به راحتی قابل شناسایی نباشند.»
عبادی شناسایی پیامدهای مختلف شکل‌گیری کسب‌وکارها را مهم می‌داند و ادامه می‌دهد: «اگر کسب‌وکارهای حوزه پولی و بانکی، بدون قانونگذاری و بدون توجه به وجوه مختلف آنها، شروع به‌کار کنند و بزرگ شوند، ممکن است تأثیرات مثبت یا منفی بر اقتصاد بگذارند.»
او ضرورت ایجاد سندباکس‌ها را به این دلیل می‌داند که در یک محدوده کنترل شده و قابل نظارت، کسب‌وکارها ایجاد می‌شوند و پس از یک دوره مشخص که در سندباکس فعالیت کردند، ابعاد مختلف آنها شناسایی می‌شود.
عبادی با اشاره به اینکه براساس این شناسایی‌ها، قانونگذاری صورت می‌گیرد عنوان می‌کند که به این ترتیب اگر کسب‌وکاری پیامدهای منفی بر اقتصاد داشته باشد، می‌توان مانع از تأثیرات منفی آن شد.
به‌گفته او «همچنین اگر کسب‌وکاری دارای تأثیرات مثبت بود، می‌توان این تأثیرات را به حداکثر ممکن رساند.»
بانک مرکزی به‌عنوان رگولاتور بخشی
عضو هیأت مدیره انجمن فین‌تک با اشاره به اینکه سندباکس در حقیقت یک محیط محدود و کنترل شده آزمایش مدل‌های کسب‌وکاری است، ادامه می‌دهد: «بانک مرکزی به این دلیل سندباکس خود را راه‌اندازی کرده که بخشی از کسب‌وکارها در حوزه بانکی و پرداخت الکترونیک فعالیت می‌کنند که «رگولاتور بخشی» آنها بانک مرکزی است.»
عبادی همچنین به ایجاد سندباکس‌های حوزه‌های بورس و بیمه در دنیا اشاره می‌کند و می‌گوید: «در ایران فعلا بانک مرکزی پیشقدم شده و سندباکس این بانک برای کسب‌وکارهای پولی و بانکی راه‌اندازی شده است.
به‌گفته او «با آغاز به‌کار سندباکس بانک مرکزی، کسب‌وکارهای فناور با دردسر کمتری می‌توانند وارد حوزه اقتصاد شوند.»
بازی برد-برد
مهران محرمیان، معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با اشاره به اینکه برای توسعه اقتصاد دیجیتال و حرکت از کسب‌وکارهای سنتی به سمت کسب‌وکارهای پویا و نوآور، دچار نوعی دوگانگی متناقض هستیم می‌گوید: «هرچند این رویکرد به افزایش ثروت و اشتغال در کشور کمک می‌کند اما با مخاطرات و مشکلاتی برای کسب‌وکارها مواجه هستیم و به همین‌خاطر ضروری است برای آنها مقرراتی در این‌باره وضع شود.»
آنگونه که محرمیان عنوان می‌کند، نوپا بودن کسب‌وکارهای نوآور حوزه پولی و بانکی و دیده نشدن همه ابعاد آن و از طرف دیگر کند بودن فرایندهای مقررات گذاری، باعث شده که نتوانیم پابه پای این نوآوری‌ها حرکت کنیم. بنابراین «راهکاری که بانک‌های مرکزی و تنظیم‌گران مقررات در حوزه‌های مختلف دنیا به سمت آن حرکت کرده‌اند، ایجاد سندباکس است.»
به‌گفته او «در فرایند سندباکس زمینه برای صدور محدود مجوز برای برخی کسب‌وکارها که ابعاد آن هنوز مشخص نشده فراهم می‌شود تا به این واسطه فعالیت خود را شروع کنند و پس از بررسی چگونگی توسعه و ادامه فعالیت این کسب‌وکارها، در نهایت شرایط برای تعامل دو طرفه میان تنظیم‌گر و کسب‌وکار فراهم خواهد شد.»
معاون فناوری‌های نوین بانک مرکزی با تأکید بر اینکه کسب‌وکارها با حضور در این محیط جدید، این امکان برایشان فراهم می‌شود که تحت نظارت و همکاری، مقررات مربوطه برای آنها تبیین شود، می‌گوید: «در عین حال، این فضا به کسب کارها هم کمک می‌کند که به یک نهاد مشخص پاسخگو باشند و در نتیجه تعاملی در این فضا شکل می‌گیرد که نتیجه آن یک بازی برد-برد خواهد بود.»
مزیت‌های سندباکس برای کسب‌وکارها
مزیت ایجاد سندباکس‌ها را از دو جنبه می‌توان درنظر گرفت. یکی از مزیت‌هایی که سندباکس بانک مرکزی برای کسب‌وکارها دارد شامل تسهیل در برقراری ارتباط مؤثر و مفید میان تنظیم‌گر و فین‌تک‌هاست.
همچنین تسهیل و تسریع در تدوین قوانین جدید توسط قانونگذار، ارتقای سطح امنیت اطلاعات مشتریان به استانداردهای مورد پذیرش جامعه جهانی در محصولات و خدمات فین‌تک و ارائه چارچوب نظارتی مؤثر و کارا برای محصولات و خدمات فین‌تکی بخشی دیگر از مزیت‌های سندباکس بانک برای کسب‌وکارها به شمار می‌رود.
بررسی میزان تطابق محصولات و خدمات ارائه شده با دستورالعمل‌ها، مصوبه‌ها و استانداردهای تعریف شده، بررسی تأثیرگذاری فناوری ارائه شده بر اقتصاد بازار و همچنین بهبود فرایند اعطای مجوز کسب‌وکار برای فین‌تک‌ها را از مزایای دیگر سندباکس بانک مرکزی برای کسب‌وکارها می‌توان دانست.
این در حالی است که سندباکس می‌تواند به افزایش رقابت سالم میان شرکت‌های فین‌تک به‌منظور تحریک فضای کسب‌وکاری و فعالان صنعت فناوری مالی برای توسعه و گسترش ایده‌های نوآورانه خود کمک کند.
دریافت معافیت‌های مقرراتی برای دوره حضور در محیط آزمون و امکان آزمون محصول، خدمت یا مدل کسب‌وکاری جدید به‌صورت واقعی هم از دیگر مزایای سندباکس بانک مرکزی است.
گزارش: عمادالدین قاسمی‌پناه