البته پیداکردن ریشهی یک اسم قدیمی و کشف معنی لغاتی که در طول زمان، تغییر کرده و به شکل امروزی درآمده، کار راحتی نیست؛ اما این یادداشت، به معنی اسامی کشورهای مشهور جهان اشاره میکند. بیایید از کهنترین قارهی جهان شروع کنیم:
قارهی آسیا
ایران: «ایران»، از لغت پارتی آریان گرفته شده و به محل زندگی ایرانیان اشاره دارد. این واژه مربوط به هزار سال قبل از میلاد مسیح است؛ اما در زمان هخامنشیان، پانصد سال قبل از میلاد، لغت پارس یا پرشیا استفاده میشد که به قوم و ریشهی اصلی کوروش، پادشاه این سلسله، اشاره داشت.
چین: نام انگلیسی «چین» از دودمان کین که اولین دولت متحد و چندملیتی تاریخ این کشور پهناور را تشکیل دادند، گرفته شده است. این سلسله حدود ۲۰۰ سال قبل از میلاد حضرت مسیح از بین رفت؛ اما تأثیر عمیق و ماندگاری بر این کشور گذاشت. نکتهی جالب این است که نام چین در واقع از زبان فارسی و سانسکریت قدیمی وام گرفته شده است.
هند: نام «هند» از زبان یونانی و همچنین واژهی سانسکریت سیندو میآید که به رودخانه سند، مشهورترین رود این شبه جزیره، اشاره دارد. پس هندوستان منطقهی زندگی قوم وابسته به رود سند است.
قارهی آفریقا
مصر: این نام از کلمهی یونانی آیجوپتوس گرفته شده؛ اما پیش از آن کِمِت به معنی سرزمین سیاه نامیده میشد که احتمالاً این نامگذاری به دلیل خاک حاصلخیز درهی رود نیل بود. امروزه نام رسمی این کشور جمهوری عربی مصر است.
آفریقای جنوبی: نام این کشور، به دلیل موقعیت جغرافیایی خود به این صورت نامگذاری شده، با این حال جالب است که این کشور در ۱۱ زبان رسمی، ازجمله انگلیسی، وندا، سونگا، سوتو و نگونی نامهای متفاوتی دارد.
قارهی اقیانوسیه
استرالیا: در منطقهی اقیانوسیه، کشور «استرالیا» نام خود را از کلمهی لاتین اوسترلیس به معنی جنوبی گرفته؛ این اسم که تنها کمی بیش از ۲۰۰ سال قدمت دارد توسط یک کاوشگر رایج شد و به این کشور جدید هویت داد.
قارهی آمریکا
کانادا: اگر از بالای نقشه شروع کنیم، «کانادا» را میبینیم که نامش را از بومیان سرخ پوست خود گرفته؛ کاناتا در زبان این ساکنان، سرزمین شمالی به معنی روستا یا سکونتگاه است.
آمریکا: «ایالات متحدهی آمریکا»، به افتخار آمریگو وسپوچی، کاشف ایتالیایی نامگذاری شده است که نسبت به کریستف کلمب از مکانهای بیشتری در نیمکرهی غربی بازدید کرد.
مکزیک: این نام یک ترجمهی ساده شدهی اسپانیایی برای پایتخت آزتکها، یعنی سرخپوستان آمریکای میانی است. گفته میشود این کلمه به معنای مکانی در مرکز ماه است.
ونزوئلا: این نام هم به دلیل شباهتش به شهر ایتالیایی ونیز، به نام ونیز کوچک یا همان ونزوئلا معروف شده است.
قارهی اروپا
فرانسه: در قارهی سبز، «فرانسه»، سرزمین فرانکها است که از یک واژه در آلمانی باستانی به معنی شجاع یا خشن گرفته شده. با این حال، پادشاه قدیمی این کشور، لویی پنجم، اعلام کرده بود فرنس به فیریدم به معنای آزادی دلالت دارد.
آلمان: منشأ دقیق نام «جرمنی» یا کشور آلمان ناشناخته است؛ برخی میگویند احتمالاً از ترکیب اسم قبایل و ایالتهای مختلف ایجاد شده. جالب اینکه لغت جرمنی در اسپانیایی به آلمانیا مشهور است که نزدیک به لغتی است که ما ایرانیها به کار میبریم. خود مردم آلمان هم از لغت دویچلند استفاده می کنند.
ایتالیا: «ایتالیا»، کشور چکمهای شکل هم نام خود را از نماد قبلیهی جنوبی این منطقه، به نام ویتالی گرفته است که یک گاو نر است. در تعبیر دیگری نیز گفته شده این اسم از عبارتی به معنی سرزمین نور ترجمه میشود.