همشهری آنلاین-وجیهه امیرخانی: در شرایطی که سینما روزهای افول خود را سپری می‌کند و هر روز اخباری مبنی بر ورشکستگی مطلق سینمای ایران به گوش می رسد، پلتفرم‌های داخلی و اختصاصا از میان دو پلتفرم مطرح، «فیلیمو» در سکوت خبری و با شیبی محسوس، هزینه اشتراک خود را افزایش داده است. هزینه اشتراک محتوای این پلتفرم از مبلغ ۹۹ هزار تومان در ماه به ۱۲۵ هزار تومان رسیده که با احتساب مالیات و ارزش افزوده آن، ۱۳۶ هزار تومان برای هر کاربر می‌شود.
سریال‌های محبوب و افزایش قیمت
نکته قابل توجه ماجرا، همزمان بودن این گرانی با انتشار قسمت چهارم سریال «یاغی» ساخته محمد کارت و زمانی است که این مجموعه مخاطب خود را از میان قشر جوان و نوجوان پیدا کرده است. این برای سومین بار است که پس از انتشار ۴ قسمت از یک سریال پربیننده، «فیلیمو» بدون اینکه نیاز به توضیحی برای مخاطبان خود احساس کند قیمت‌های خود را افزایش داده است.
نخستین افزایش قیمت ناگهانی پس از انتشار ۴ قسمت از سریال «ملکه گدایان» و بار دیگر، همزمان با پخش قسمت چهارم سریال «می‌خواهم زنده بمانم»شهرام شاه حسینی رخ داد.
بالا رفتن دستمزدها و هزینه‌های سنگین تولید آثار نمایشی هم اگر در توجیح دلایل افزایش هزینه اشتراک پلتفرم ها مطرح شود همچنان کاربران را به سمت مقایسه آن با پلتفرم‌های جهانی مانند نتفلیکس خواهد برد. شاید جالب باشد که بدانیم اشتراک ماهانه نتفلیکس در ترکیه ۲/۵۸ دلار و اشتراک یک ماهه فیلیمو در ایران ۴/۵۳ دلار است. نکته قابل تامل در همین زمینه رایت آثار خارجی است که در اغلب فیلم و سریال های موجود برای این پلتفرم ها رایگان تمام می‌شود و بیشترین هزینه، هزینه اندکی است که برای دوبله آثار خارجی پرداخت می‌کنند.
انحصار شبکه نمایش خانگی؟
موضوع انحصار پلتفرم های ایرانی از سال ٩٨ کلید خورد. همان روزها که دو پلتفرم فیلیمو و نماوا موفق به کسب چنین جایگاهی در میان مخاطبان شدند. در همان زمان پاسخی که از سوی صاحبان این وی او دی ها مطرح شد دال بر این بود که ارتباطی بین پلتفرم‌ها و فیلترشدن دامنه سایت‌ها وجود ندارد و شرکت‌هایی که تا کنون سرورهایشان را در اختیار این سایت‌ها قرار می‌دادند، از ادامه این همکاری سر باز زده‌اند. این موضوع تا جایی پیش رفت که این دو پلتفرم به طور رسمی اعلام کردند که در ماجرای بستن سایت های دانلود فیلم نقشی ندارند و این موضوع تصمیم مراجع قضایی بوده‌است.
نکته قابل تامل دیگری که در کشاکش اخبار گرانی اشتراک پلتفرم‌ها طی سال گذشته مطرح شد طرح این موضوع بود که قرار است تولیدات سریالی به ۶ عنوان در هفته افزایش یابد یعنی برای هر شب یک سریال و بالطبع این تولیدات هزینه‌های هنگفتی را به این نهادها تحمیل خواهد کرد و مخاطبان یا کاربران این وی او دی ها باید بخشی از این هزینه‌ها را پرداخت کنند.
بدنیست در همین رابطه گذری کنیم به پرونده شکایات مردمی از دو پلتفرم «نماوا» و «فیلیمو» که فروردین سال گذشته، به کمیسیون اصل نود مجلس رسید و همچنان باز مانده است. به نظر می‌رسد سازمان و نهادی نظارتی وجود ندارد که با اتکا به اصل «صیانت از حقوق کاربران» قیمت گذاری و عملکرد این پلتفرم‌ها را زیر ذره‌بین برده و پاسخگوی حقوق کاربران ایرانی باشد.
حذف پلتفرم‌ها از سبد هزینه‌های خانوار
اگر افزایش نرخ بلیت سینماها با توجه تعطیلی دو ساله، کاهش ظرفیت سالن ها پس از بازگشایی و خواب سرمایه در زمان طولانی نوبت اکران توجیه قابل قبولی باشد اما افزایش هزینه اشتراک پلتفرم ها با بهانه هزینه تولید سریال، به نظر دور از منطق و ابهام برانگیز است. خصوصا پلتفرم‌هایی نظیر فیلیمو که در دوران کرونا و خانه نشینی مردم، طلایی ترین روزهای خود را تجربه کردند. اما آیا این گرانی و بی‌توجهی‌ها، مخاطب ایرانی را به سمت استفاده از این محصولات با روش‌های کم‌هزینه‌تر سوق خواهد داد؟ به نظر می‌رسد در مقابل چنین افزایش هزینه‌های اشتراک، مخاطبان راه‌های در دسترس یا غیرقانونی مثل دانلود یا خرید محصولات از ویدئوکلوپ را پیش خواهد گرفت. چرخه ای که در نهایت به ضرر پلتفرم‌ها تمام خواهد شد.
لازم به ذکر است در تهیه این گزارش استعلام همشهری آنلاین از ریاست ساترا و اعضای این نهاد نظارتی به نتیجه ای نرسید و ساترا تا کنون حاضر به پاسخگویی در این زمینه نبوده است.