بهگزارش همشهری آنلاین، برهمین اساس هم بود که مذاکرهکننده ارشد ایران اخیرا در حاشیه چهارمین کنفرانس بینالمللی «حقوق بشر آمریکایی» از رایزنیها برای نهایی شدن دور بعدی گفتوگوها خبر داد. علی باقریکنی درباره گفتوگوهای غیرمستقیم اخیر میان ایران و آمریکا با واسطه اتحادیه اروپا در قطر گفت: مذاکرات در دوحه در چارچوبی که قبلا مشخص شده بود، شکل گرفت و برای ادامه آن درحال رایزنی هستیم.
وی به این نکته هم اشاره کرد که رایزنیها بهصورت مشخص با انریکه مورا، بهعنوان هماهنگکننده مذاکرات ادامه دارد و دوطرف درحال نهایی شدن زمان و مکان باهدف ادامه گفتوگوها برای لغو تحریمها هستند؛ مذاکراتی که ثمربخش بودن آن بیش از هر چیز نیازمند اراده طرف آمریکایی است.
پنجره دیپلماسی همچنان باز است
وزیر امورخارجه ایران نیز در یک گفتوگوی تلفنی با همتای فرانسوی خود، ضمن ارزیابی مثبت از مذاکرات اخیر در دوحه، گفت: طرف آمریکایی بدون رویکرد مبتنی بر ابتکار و پیشرفت در این دور از گفتوگوها حضور یافت و بهجای «ابتکار سیاسی» مواضع گذشته خود را تکرار کرد.
حسین امیرعبداللهیان با اشاره به گفتوگوهای رفع تحریمها در وین و دوحه گفت: ارزیابی ما از گفتوگوهای اخیر دوحه مثبت است، اما باید دید طرف آمریکایی چگونه میخواهد از فرصت دیپلماسی بهره گیرد. اکنون مسیر دیپلماسی باز است. ما برای رسیدن به نقطه نهایی توافقی خوب و پایدار، جدی و صادق هستیم و همواره در مذاکرات، پیشنهادها و ایدههای مثبت خود را مطرح کردهایم.
وی به این موضوع هم اشاره کرد که جمهوری اسلامی ایران همواره به تعهدات خود پایبند بوده و انتظار دارد طرفهای مقابل نیز به تعهدات خود بهدرستی عمل کنند.
وزیر امورخارجه فرانسه نیز در این گفتوگو از وجود روابط خوب بین تهران و پاریس استقبال و بر ضرورت تداوم مذاکرات و لغو تحریمها تأکید کرد. کاترین کولونا گفت: باید از فرصت گفتوگو و مذاکره استفاده کنیم و برای رسیدن به توافقی که مورد رضایت همه طرفها باشد، تلاش کنیم. وی همچنین تأکید کرد که «ما معتقدیم پنجره دیپلماسی همچنان باز است و باید از آن به بهترین شکل استفاده کنیم تا توافق حاصل شود. انجام توافق، بهتر از نداشتن توافق است.»
روایتی از رویکرد آمریکا در دوحه
این درحالی است که روزنامه فرامنطقهای «القدس العربی» در گزارشی گفت که رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز در این دور طرحی را ارائه کرد که در ماه مارس گذشته در وین مطرح و تهران با آن مخالفت کرده بود.
این روزنامه به کارشکنیهای آمریکا در مذاکرات رفع تحریمها پرداخت و نوشت طرحی که آمریکا ارائه کرده بود، سندی برای تسلیم شدن بود که براساس آن، ایران از حقوق هستهای خود صرفنظر میکرد و در مقابل، تحریمها «بهصورت جزئی و موقت» لغو میشد. تأسیسات هستهای ایران هم تحت نظارت شدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی قرار میگرفت.
این گزارش همچنین اشاره میکند که علی باقریکنی، مذاکرهکننده ارشد ایران نیز در جریان دیدار با انریکه مورا، نماینده اتحادیه اروپا تأکید کردهاست که تهران خواستار تضمین است و در نتیجه هیچ یک از طرفین ایرانی و آمریکایی موضع خود را تغییر ندادهاند؛ بنابراین شاهد تنش در واشنگتن و پایتختهای اروپایی بودیم، اما با وجود این، همه طرفها تأکید کردهاند که باید مذاکرات ادامه یابد.
توصیههای اندیشکده آمریکایی به بایدن
یک اندیشکده آمریکایی با انتشار یادداشتی درباره پیامدهای تشکیل محور دفاعی آمریکایی-عربی- صهیونیستی در منطقه در رابطه با ایران هشدار داد و پیشنهاد کرد دولت بایدن برای ایجاد ثبات در منطقه از بهکار بستن سیاستهای منسوخی که بر تنشها در روابط آمریکا و کشورهای منطقه با ایران دامن زده و موجب ثباتزدایی از منطقه میشود، دوری کند. وبگاه اندیشکده آمریکایی «ریسپانسیبل استیت کرفت» نوشت: بایدن قرار است بهزودی عازم عربستان شود که پیشتر وعده داده بود با آن مانند «کشوری مطرود» رفتار کند. گفته میشود او قصد دارد در سفرش درباره تضمینهای امنیتی به این پادشاهی، ازجمله درباره چتر دفاع هوایی گفتوگو کند.
متأسفانه، پیشنهاد دولت آمریکا زمینهساز تعمیق گرفتاری آمریکا در خاورمیانه و طولانیتر شدن مذاکرات هستهای ایران خواهد شد. در این یادداشت آمدهاست: اگر هدف بایدن ثبات است، دولت او باید همه ذینفعان عمده منطقهای را پای میز مذاکره بیاورد. علاوه بر این، واشنگتن باید بهطور فعالانه مشوق مذاکرات دیپلماتیک میان ریاض و تهران باشد که در همین هفته پیشرفت داشته است.