به گزارش همشهری آنلاین، سیاستمدار ۶۷ساله جمعه گذشته در جریان سخنرانی در یک کارزار انتخاباتی در شهر نارا به ضرب گلوله اسلحه‌ای دست‌ساز به‌شدت مجروح شد و ساعاتی بعد در بیمارستان درگذشت. تحلیلگران بسیاری با وجود اهداف سیاسی ناتمام‌اش، آبه را تحول‌آفرین‌ترین سیاستمدار عصر پساجنگ جهانی دوم در ژاپن می‌دانند. آبه شینزو که طولانی‌ترین دوران نخست‌وزیری ژاپن را در کارنامه‌اش داشت، در طول حیات سیاسی‌اش همواره به‌دنبال زدودن سایه شوم به‌جامانده از جنگ جهانی بر ژاپن بود؛ هرچند که سرانجام هم نتوانست به هدف نهایی خود، یعنی احیای قدرت نظامی این کشور جامعه عمل بپوشاند.
سیاست داخلی و سیاست خارجی
از آبه شینزو به‌عنوان سیاستمداری یاد می‌شود که با افزایش چشمگیر بودجه دفاعی، سیاست نظامی این کشور در طول ۷۰سال گذشته را به کلی دگرگون کرد. دولت او در سال۲۰۱۵ با تفسیری جدید از قانون اساسی به‌جامانده از جنگ جهانی، قانونی را تصویب کرد که براساس آن سربازان ژاپنی اجازه پیدا کردند برای نخستین‌بار پس از جنگ جهانی دوم، تحت شرایط خاص در جنگ‌های خارج از کشور شرکت کنند. آبه، در واکنش به مخالفت‌های گسترده داخلی و نگرانی منتقدان از احتمال کشیده شدن پای این کشور به جنگ‌هایی که هیچ ارتباطی با منافع ملی ژاپن ندارد، تأکید داشت که با توجه به خیزش منطقه‌ای چین و آزمایش‌های موشکی کره‌شمالی این تغییر ضروری است.
آبه در بخش اقتصادی اصلاحاتی را موسوم به «آبه نومیکس» در پیش گرفت که ۳محور کلیدی داشت: سیاست‌های پولی برای دستیابی به تورم با هدف مقابله با رکود، تثبیت مالی و کاهش بدهی‌های دولت و محرک‌های افزایش رشد اقتصادی. به اعتقاد اغلب ناظران، ۲محور اول برنامه اقتصادی آبه گرچه موفقیت‌های مقطعی داشتند اما بدهی کشور را به‌شدت افزایش دادند و چندان موفق نبودند. اما محور سوم که هدفش اصلاحات ساختاری بود باعث ایجاد اشتغال به‌ویژه برای زنان جوان شد و محدودیت‌های ورود نیروی کار مهاجر به این کشور را تسهیل کرد. آبه شینزو در حوزه سیاست خارجی همواره یکی از متحدان آمریکا بود و با وجود مخالفت‌های گسترده ملی‌گرایان و حامیان سیاست‌های حمایتگرایانه اقتصادی در ژاپن به‌شدت از طرح واشنگتن برای ایجاد پیمان تجاری اقیانوس آرام(ائتلاف ترانس پاسیفیک) حمایت کرد و حتی زمانی که رهبران ۲حزب اصلی آمریکا دست از پیگیری این طرح برداشتند، پیشبرد آن را برعهده گرفت. اصرار آبه بر ضرورت گسترش نقش سیاسی و اقتصادی ژاپن در عرصه بین‌الملل به ترانس پاسیفیک ختم نشد و برگزاری گفت‌وگوهای امنیتی چهارجانبه کواد با حضور آمریکا، ژاپن، هند و استرالیا را در پی داشت. از همین جا بود که آبه گسترش روابط خود با نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند را هم تقویت کرد، کسی که عمیقا نسبت به پکن به‌عنوان بزرگ‌ترین رقیب منطقه‌ای دهلی، بی‌اعتماد بوده و هست. از طرفی، تلاش آبه برای اصلاح قانون اساسی ژاپن نه‌تنها در داخل مخالفانی داشت که چین را نیز نگران کرد. با این حال آبه همواره تلاش می‌کرد تا روابطش با پکن را نزدیک کند.(از جمله می‌توان به تماس تلفنی تاریخی او با شی‌جین‌پینگ رئیس‌جمهوری چین در ۲۰۱۸ اشاره کرد.) و البته همزمان با ایجاد ائتلاف‌های منطقه‌ای، توسعه بزرگ‌ترین قدرت نوظهور جهان را در همسایگی کشورش مدیریت کند.
چه خواهد شد؟
رای‌دهندگان ژاپنی ۲روز پس از ترور آبه در حالی پای صندوق‌های رأی رفتند که نظرسنجی‌ها از پیشتازی مطلق حزب او (لیبرال دمکرات) خبر می‌دهند. رویترز یکشنبه با اشاره به آغاز رای‌گیری نوشت که براساس پیش‌بینی‌ها ائتلاف حاکم متشکل از حزب لیبرال دمکرات و حزب کومیتو ۷۰کرسی از ۱۲۵کرسی مجلس سنا را به‌دست خواهند گرفت. این پیروزی می‌تواند موقعیت فومیدا کیشیدا، نخست‌وزیر فعلی را در صحنه سیاست ژاپن تحکیم کند. کیشیدا جز در بخش اقتصادی که نقدهای جدی به طرح آبه‌نومیکس داشت، در بسیاری از حوزه‌ها ازجمله سیاست خارجی سیاست‌های آبه را دنبال می‌کند. دولت فعلی در حوزه اقتصادی طرحی موسوم به «سرمایه‌داری جدید» را دنبال می‌کند که هدفش کاستن از شکاف فقیر و غنی است.
آبه شینزو که بود؟
آبه شینزو ۲۱سپتامبر ۱۹۴۵ در توکیو در خانواده‌ای سیاسی و محافظه‌کار به‌دنیا آمد. پدربزرگ و عموی او نخست‌وزیر بودند و پدرش نیز دبیرکل سابق حزب لیبرال دمکرات ژاپن بود. آبه در دانشگاه سی‌کی توکیو و دانشگاه کالیفرنیای جنوبی علوم سیاسی خواند. او کار خود را نه با سیاست، که با گرفتن پستی در شرکت ژاپنی فولاد کوبه استیل در سال ۱۹۷۹ در حوزه اقتصادی آغاز کرد. او ۳سال بعد دستیار وزیر خارجه ژاپن شد. آبه برای نخستین بار در سال۱۹۹۳ و در ۳۸سالگی وارد پارلمان و در سال ۲۰۰۳ دبیرکل حزب لیبرال دمکرات شد. ۴سال بعد او رهبر حزب و نخست‌وزیر ژاپن شد. آبه در دور نخست زمامداری‌اش به‌دلیل بیماری و مشکلات جسمی در سال ۲۰۰۷ از نخست‌وزیری استعفا داد. در فاصله ۵ساله دور اول و دوم نخست‌وزیری آبه، ۵ نفر بر کرسی نخست‌وزیری نشستند(سالی یک نفر)؛ تا اینکه او بار دیگر در سال۲۰۱۲ به‌عنوان نخست‌وزیر انتخاب شد. آبه شینزو پس از ۸سال زمامداری، در سال۲۰۲۰ بار دیگر به‌دلیل مشکلات جسمی، کرسی نخست‌وزیری را ترک کرده و از قدرت کناره‌گیری کرد؛ گرچه به‌لحاظ سیاسی تا زمان مرگش همچنان فعال بود.