همشهری آنلاین- آرش نهاوندی: عمر اغلب خانه‌های تهران کوتاه است و کمتر از سه دهه فرسوده می‌شوند و نیاز به تخریب و بازسازی دارد، این در حالی است که بسیاری از مردم دنیا در شهرهای بزرگ و مطرح در خانه‌هایی با عمر ۱۰۰ سال یا حتی بیشتر زندگی می‌کنند. راز ماندگاری بنا و حفظ آن به عنوان میراث شهر چیست؟
لندن
بر اساس گزارش سایت آماری استاتیستا، تا پایان سال ۲۰۲۰ به رغم توسعه ساخت و ساز در دو دهه اخیر و ایجاد تغییرات در برخی از بخش‌های شهرهای بریتانیایی، حدود ۴.۷ میلیون نفر از مالکان ساختمان‌های مسکونی در شهرهای بریتانیا از جمله لندن، همچنان در خانه‌هایی ساخته شده در سال‌های پیش از ۱۹۱۹ زندگی می‌کنند و تنها حدود ۲.۸ میلیون نفر از مالکان واحدهای مسکونی در شهرهای بریتانیا، خانه‌های ساخته شده از سال ۲۰۰۳ به این سو را برای زندگی خود انتخاب کرده‌اند.
همچنین بر اساس آمار این سایت، تعداد زیادی از مالکان واحدهای مسکونی در شهرهای بریتانیا از جمله شهر لندن در ساختمان‌های احداث شده پیش از سال‌های دهه ۱۹۸۰ زندگی می‌کنند. دلیل این امر را می‌توان در توجه به حفظ بخش عمده بافت قدیمی شهرهای بریتانیا و وجود قوانین محدود کننده در ساخت و ساز در بافت‌های تاریخی شهرها، جست و جو کرد. اما این بناهای قدیمی با چه مصالحی ساخته شده‌اند که تا به امروز استحکام خود را حفظ کرده‌اند؟ آجر اصلی‌ترین ماده به کار رفته در ساختمان‌های لندن است، برخی از ساختمان‌ها به ویژه ساختمان‌های قدیمی‌تر از قرن هجدهم نیز با سنگ ساخته شده‌اند. ساخت آجر در شهر لندن و مناطق اطراف آن از قرن هجدهم رواج یافت و از آن زمان به بعد اغلب ساختمان‌های این شهر با این مصالح ساختمانی ساخته شدند.
پاریس
پاریس از جمله شهرهای قدیمی اروپا و فرانسه است که به داشتن ساختمان‌های قدیمی شهره است، این شهر از دو بخش مرکزی و حومه یا ایل دو فرانس تشکیل شده است. به گزارش سایت جئو آوسوم، عمده ساختمان‌های بخش مرکزی پاریس در فاصله سال‌های ۱۸۵۱ تا ۱۹۱۴ دوره موسوم به دوران بازسازی شهر پاریس در دوران امپراطوری ناپلئون سوم و جمهوری سوم فرانسه، در سال‌های پیش از وقوع جنگ جهانی اول ساخته شده‌اند و اکنون بخش عمده‌ای از سکنه این بخش در ساختمان‌های متعلق به این دوران زندگی می‌کنند.
در دوره مذکور اغلب ساختمان‌ها و محلات قرون وسطایی شهر جای خود را به ساختار منظم شهری پاریس دادند که تا به امروز در مرکز این شهر خودنمایی می‌کند. در ساخت اغلب خانه‌ها در پاریس از سنگ آهک و آجر استفاده می‌شود، از گذشته‌های دور سنگ آهک نیز از اصلی‌ترین مصالح ساختمانی شهر پاریس محسوب می‌شده است. در سال‌های اخیر نیز به طور ویژه از بتون در ساخت بناهای جدید شهر پاریس استفاده می‌شود.
استفاده از سنگ و آجر و بتون در پاریس و اغلب شهرهای اروپایی باعث شده که ساختمان‌های شهرهای بزرگ این قاره مستحکم‌تر از ساختمان‌ها و خانه‌های چوبی ساخته شده در حومه شهرهای بزرگ آمریکا جلوه کنند.
نیویورک
شاید نگاهی به مناطق مرکزی شهر نیویورک این تصور را در اذهان متبادر کند که بیشتر سازه‌ها و ساختمان‌های این بخش شهر جدیدترین سازه‌های ساخته دست بشر هستند و طی دو یا سه دهه اخیر ساخته شده‌اند اما با نگاهی به سایت استاتیستا در می‌یابیم که قدمت ساختار شهری معاصر نیویورک فراتر از این‌هاست و میانگین این ساختمان‌ها به ۹۰ سال می‌رسد، حتی برخی از قدیمی‌ترین آسمانخراش‌های این شهر نیز حدود ۱۲۰ سال قدمت دارند.
به طور میانگین ساختمان‌های بخش مرکزی نیویورک دست کم ۵۳ سال قدمت دارند. در واقع با افزایش ساخت و سازها طی دهه‌های ۱۹۰۰ تا ۱۹۲۰ جمعیت این شهر رشد بی‌سابقه‌ای را تجربه کرد. هم اکنون نیز بخش عمده‌ای از مردم بخش مرکزی شهر نیویورک و منهتن در این آسمانخراش‌های تاریخی زندگی می‌کنند و به کار و فعالیت اقتصادی مشغول هستند.
از سال ۱۸۳۵ و پس از بروز آتش سوزی بزرگ در شهر نیویورک ساخت چارچوب‌های چوبی برای در و پنجره بناهای این شهر متوقف شد و از این زمان به بعد سنگ و آجر مصالح اصلی ساختمان سازی شدند. از اوایل قرن بیستم و با رشد بی‌سابقه افزایش جمعیت در نیویورک و اقبال مردم به زندگی در آپارتمان‌های چند طبقه و آغاز روند ساخت آسمانخراش‌ها در این شهر، تیر آهن و بتون نیز به مصالح اصلی ساختمان سازی در این شهر افزوده شدند.
مادرید
مادرید پایتخت اسپانیا از جمله شهرهای قدیمی این کشور و قاره اروپاست، بر اساس گزارش استاتیستا، قدمت خانه‌های مسکونی این شهر به طور میانگین ۵۳ سال است و خانه‌های دارای سی سال قدمت در این شهر خریداران بسیار دارد. بریتانیکا درباره شهر مادرید نوشته است: بخش مرکزی شهر با خیابان‌های تودر توی باریک، قدمتی دیرینه دارد، با این حال مادرید شهری است که توسعه و ساخت و ساز در آن متاثر از سبک‌های متعددی است که در دوران‌های مختلف تاریخی در این شهر بروز پیدا کرده است.
در سال‌های اخیر و با توسعه اقتصادی اسپانیا، بخش‌هایی از محلات قدیمی شهر جای خود را به بلوارها و ساختمان‌های جدید و مدرن وداده‌اند. به گزارش سایت کاسا، امروزه در اسپانیا برای ساخت یک سری از ساختمان‌های مدرن علاوه بر بتون و تیر آهن از آجر هم استفاده می‌کنند. اما مردم اسپانیا از دیر باز به استفاده از اندود گچ و سیمان در ساخت بناهای خود علاقه نشان می‌دادند چرا که این ترکیب با آب و هوای اسپانیا سازگارتر است.